30 Μαρτίου, 2009

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ "ΚΙΝΗΜΑ": ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ ΑΠΑΤΗ ΣΤΗΝ ΑΛΥΣΙΔΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΑΠΟΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ


1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Θα διακόψω προς ώρας την ενασχόληση με τον προβληματισμό γύρω από τη συγκρότηση των κοινωνικών και επαναστατικών θεωριών, ανοίγοντας μια παρένθεση αναφοράς στο λεγόμενο "οικολογικό κίνημα" για δυο λόγους:
Αφ' ενός, το προηγούμενο θέμα προϋποθέτει κάποια εμπεριστατωμένη προετοιμασία. Τα περισσότερα κείμενα που το αφορούν, ανάγονται σε μελέτες προγενέστερων εποχών. Μια επαναπροσέγγιση αυτών των κειμένων δεν κρίνεται αναγκαία μόνο για "φρεσκάρισμα" του περιεχομένου στη μνήμη. Η επαναλληπτική μελέτη είναι μοιραίο να γίνεται μέσα από ένα πιο ώριμο πρίσμα, που παίρνει υπ' όψει τις μετέπειτα εμπειρίες. Στην ουσία, αυτή η αναζήτηση δεν αποτελεί επανάλληψη μελέτης κειμένων, αλλά ανατροπή του τρόπου που συντελέστηκε αυτή η μελέτη στο παρελθόν. Άρα, απαιτεί κάποιο χρόνο, εάν δεν αποτελεί στόχο το να μηρυκάσουμε μια ακόμη φορά, αυτά που μασήσαμε στο παρελθόν.
Από την άλλη το οικολογικό "κίνημα" αποτελεί στη συνείδηση της κοινής γνώμης κατά κανόνα τμήμα του κινήματος κοινωνικής χειραφέτησης. Σε κάποια περίοδο μάλιστα, αυτό φάνηκε ότι θα μπορούσε να παίξει κυριαρχικό ρόλο, αποτελώντας βασικό άξονα αναφοράς και συσπείρωσης δυνάμεων αμφισβήτησης.
Την άποψη αυτή έκφρασαν διακεκριμένοι θεωρητικοί και ακτιβιστές των κοινωνικών κινημάτων, όπως ο Σαρλ Μπετελέμ, που στα τέλη της δεκαετίας του '70 είδε τις πρωτοβουλίες που συγκροτούντο στην κοινωνική βάση με αναφορά τελείως συγκεκριμένα θέματα να σχηματίζουν στο επόμενο μέλλον τον κορμό του κινήματος αμφισβήτησης. Το 1980 διεξάχθηκε μια συζήτηση στη Louvain-la-Neuve του Βελγίου με πρωτοβουλία διαφόρων ομάδων σχετικά με την οικολογία, όπου πρωτοστάτησαν με εισηγήσεις τους ο Δανιήλ Κον-Μπεντίτ και ο Κορνήλιος Καστοριάδης. Οι εισηγήσεις αυτές, με ένα τμήμα της συζήτησης που ακολούθησε, εκδόθηκαν σε εγχειρίδιο με τίτλο "Από την οικολογία στην αυτονομία", επιχειρώντας να δομήσουν μια κάποια προβληματική.
Στην ουσία όμως ποτέ το οικολογικό κίνημα δεν απόκτησε μια στοιχειωδώς δομημένη θεωρία. Έτσι από τότε μπερδεύονται οι οικολόγοι στα πόδια του κοινωνικού γίγνεσθαι, χωρίς να υπάρχουν μέτρα και σταθμά για να δομήσουν αυτήν την παρέμβαση συγκεκριμένα, πέρα από συγκεχυμένα ευχολόγια και έκφραση "χρηστών" (κατά βάση δήθεν χρηστών) επιθυμιών.
Έτσι τα "οικολογικά" αιτήματα προβάλλονται κάθε λίγο και λιγάκι, όπως έγινε προχτές με την "πακόσμια ημέρα περιβάλλοντος", όπου κλήθηκαν οι πολίτες να μην κάνουν χρήση ηλεκτρικού ρεύματος κατά το δυνατόν στην διάρκεια κάποιας χρονικής περιόδου, χωρίς να έχει προηγηθεί ένας ουσιαστικός διάλογος, ή κάποια διαφώτiση για τη σκοπιμότητα των προτεινόμενων μέτρων.
Οι συχνά ανερμήνευτες και αλλοπρόσαλλες επιλογές των θιασωτών του "οικολογικού" κινήματος, τα βαρύγδουπα ονόματα μελών της διεθνούς εξουσιαστικής ελίτ που παρεμβαίνουν, όπως ο Αλ Γκορ, η ομιχλώδης παρασκηνιακή υποστήριξη από δυσδιάκριτα κυκλώματα πολλών ΜΚΟ για το περιβάλλον, έχουν δημιουργήσει ένα σκεπτικισμό σε σημαντικό αριθμό πολιτών, αναφορικά με τις σκοπιμότητες του φερόμενου ως οικολογικού κινήματος.

Επειδή στην πορεία του χρόνου έχω σχηματίσει συγκεκριμένες αντιλήψεις για αυτά τα θέματα, θα ήθελα να τις παραθέσω. Τόσο για να πω την άποψή μου για ένα σημαντικό σύμπλεγμα τρέχουσας προβληματικής, όσο και για να αξιολογήσω ένα χώρο, που αξίωσε και αξιώνει να παρεμβαίνει στα δεδομένα της κοινωνικής αμφισβήτησης και χειραφέτησης.

Την παράθεση χωρίζω στα εξείς μέρη:
- Αντιλήψεις για τη γη και οι συνέπειες που πρικύπτουν για τη σχέση ανθρώπου και
περιβάλλοντος
- Ποιοί δημιούργησαν το "οικολογικό" κίνημα.
- Ποιούς στόχους πρόβαλε το "οικολογικό" κίνημα.
- Τα μυθεύματα σχετικά με το CO2 και την υπερθέρμανση του πλανήτη
- Η πρακτική των "οικολόγων"
- Ευγονική, ο τελικός στόχος

Πριν εισέλθω στην παράθεση των απόψεών μου, που όπως γίνεται προφανές έχουν έντονα κριτικό χαρακτήρα, θέλω να δηλώσω, ότι δεν αποσκοπώ κατ' αρχήν στην καταγγελία των ανθρώπων που έχουν μια πραγματική και ανιδιοτελή αγάπη για το περιβάλλον και προσπαθούν να εξασκήσουν πολιτική προστασίας απέναντί του.

Το "οικολογικό" κίνημα δεν έπεσε από τον ουρανό. Δημιουργήθηκε από συγκεκριμένα κυκλώματα, αλλά και μέσα σε συγκεκριμένη συγκυρία:
Στα τέλη της δεκαετίας του '70 το λαϊκό κίνημα που είχε αναπτυχθεί διεθνώς γνώρισε μια ισχυρή κάμψη, που απειχούσε σε σημαντικό βαθμό μια κρίση ταυτότητας. Η πλέον μαχητική του πτέρυγα, αποτελούμενη από τους λεγόμενους "αριστεριστές", που επρόσκειντο στην πολιτική της Κίνας επί προεδρείας Μάο Τσε Τουκγ, είχε δεχθεί ισχυρά πλήγματα στην αυτοσυνειδησία της. Μετά το θάνατο του Μάο οι εσωτερικές συγκρούσεις στα πλαίασια του Κομμουνιστικού Κόμματος, που έληξαν με την εξόντωση της χήρας του "μεγάλου τιμονιέρη" και τους συνεργάτες της στην εξοβελισθείσα "κλίκα των τεσσάρων" οδήγησαν στην επικράτηση των πραγματιστών, που επεδίωκαν μια συνεργασία με τη Δύση και την ανάπτυξη της Κινέζικης οικονομίας με την ένταξη της χώρας στον παγκόσμιο καταμερισμό της εργασίας και την παγκόσμια αγορά.
Αυτός ο προσανατολισμός της Κίνας στάθηκε αφορμή για τη ρήξη με τον Ενβέρ Χότζα και το Κόμμα Εργασίας της Αλβανίας. Αυτή η διαδικασία αποτέλεσε ένα αναπόφευγο σοκ για πολλούς οπαδούς του Μαοϊσμού εκείνης της εποχής. Βέβαια κάποιοι παρηγορήθηκαν ότι οι Αλβανοί απέμειναν να υποστηρίζουν την "καθαρή" γραμμή, αλλά εν τέλει έχει σημαντικό αντίκτυπο στον κοσμοείδωλο ενός αριστερού, κατά πόσο η ηγέτιδα δύναμη είναι μια μεγάλη χώρα όπως η Κίνα, ή μια πλήρως περιθωριακή, όπως το γειτονικό μας κρατίδιο.
Ακόμη μεγαλύτερη απογοήτευση από τη δεξιά στροφή της Κίνας αποτέλεσε ο πόλεμος Βιετνάμ και Καμπότζης, καθώς και ο πόλεμος Κίνας και Βιετνάμ στη συνέχεια. Αυτά τα "παράδοξα" ουδέποτε επιχείρησαν να τα ερμεινεύσουν οι αριστεροί κομισσάριοι των αντίστοιχων πολιτικών χώρων, με αποτέλεσμα η κρίση ταυτότητας των αντίστοιχων πολιτικών ομάδων να βαθύνει.
Εξίσου διαλυτικά για την συνειδησιακή συγκρότηση επέδρασε ο βίαιος παρεμβατισμός της Σοβιετικής Ένωσης σε χώρες του τρίτου κόσμου, όπως στην Αγκόλα και το Αφγανιστάν.
Με αυτή την έννοια, το "οικολογικό κίνημα" εμφανίστηκε μετά την κρίση ταυτότητας, που σημειώθηκε στα λεγόμενες "αριστερίστηκες" - τουτέστιν μαοϊκής κατευθύνσεως ομάδες, του Ευρωπαϊκού ιμπεριαλιστικού κέντρου. Ταυτόχροανα απορρόφησε ένα σημαντικό μέρος του στελεχικού δυναμικού τους, ενώ ταυτόχρονα αναδείχθηκαν και νέα πρόσωπα.
Ενώ η αιχμή του δόρατος στην ανάπτυξη του "οικολογικού κινήματος" στάθηκαν οι πρωτοβουλίες που είχαν συγκροτηθεί στη βάση ενάντια στην ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας και στον επανεξοπλισμό των Ευρωπαϊκών χωρών του ΝΑΤΟ με πυραύλους μέσου βεληνεκούς - αυτό που τότε ονομάστηκε "κίνημα της ειρήνης" - και με ταυτόχρονη απορρόφηση στελεχικού δυναμικού οργανώσεων της άκρας αριστεράς, ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΑΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΑΝ ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΕΙΧΑΝ ΤΕΛΕΙΩΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΦΕΤΗΡΙΑ. ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΜΑΥΡΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ.

2. ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΓΗ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Πριν γίνει μια συγκεκριμένη αναφορά στις δυνέμεις που παρενέβησαν με προμετωπίδα την προστασία του περιβάλλοντος, νομίζω ότι αξίζει να στρέψουμε την προσοχή μας στις αντιλήψεις που έχουν εκφραστεί και έχουν κυριαρχίσει στον ένα ή άλλο βαθμό όσο αφορά τη λειτουργικότητα της Γης, σε σχέση με την ανθρώπινη ζωή και την ανάπτυξη δραστηριοτήτων πάνω σ' αυτήν. Αυτό είναι σκόπιμο για να κατανοήσουμε ως ένα βαθμό και τις σκοπιμότητες αυτών που εκφράζουν προτάσεις και μέτρα για το περιβάλλον.
Οι αντιλήψεις που γνωρίζω είναι βασικά τέσσερεις, αν και υπάρχουν και κάποιες εξειδικεύσεις τους. Οι δυο από αυτές έχουν οικονομική βάση και οι δυο θρησκευτική-μεταφυσική.


Η θεωρία της αναγκαιότητας συνεχούς ανάπτυξης:

Η πρώτη αντίληψη είναι αυτή της ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ. Βάση της γενικότερης ανάπτυξης - και της πολιτιστικής - θεωρείται με βάση αυτή την αντίληψη η οικονομική ανάπτυξη. Αυτή είναι που παρέχει τις προϋποθέσεις όχι μόνο της επιβίωσης αλλά και της προόδου. Πρόκειται για μια καθαρά υλιστική αντίληψη, που χαρακτήρισε τόσο την καφαλαιοκρατική ανάπτυξη, όσο και τα "σοσιαλιστικά" πειράματα του παρελθόντος. Αυτός ο τρόπος θεώρησης αντιμετωπίζει τη Γη ως πεδίο αποθεμάτων, πηγών, μέσων - resources - για την ικανοποίηση του στόχου της οικονομικής ανάπτυξης. Στην πορεία αυτή η θεώρηση "ανακάλυψε", ή έστω δέχθηκε να ασχοληθεί και με την ισορροπία των λεγόμενων οικοσυστημάτων. Στη βάση ότι αυτά δεν είναι δυνατόν να υφίστανται μια διαρκή μονομερή εκμετάλλευση, χωρίς μέριμνα για την ομαλή αναπαραγωγή (όπου αυτό είναι δυνατό) την προστασία τους και την ομαλή τους αλληλοεπίδραση με εκείνα τα δεδομένα του πλανήτη, που δεν υπέχουν άμεσα αποθεματικό χαρακτήρα.
Σύμφωνα με αυτή την αντίληψη, μια λελλογισμένη χρήση των αποθεμάτων, σε συνδυασμό με μια ενεργό περιβαντολλογική πολιτική, μπορούν να εξασφαλίσουν μια μόνιμη ανάπτυξη, χωρίς μεγάλους κινδύνους διαταραχών, ή βίαιων συνδρόμων στα οικοσυστήματα.
Από τα πλέον ετερόκλητα χείλη διατυπώθηκαν στην πορεία της ανάπτυξης του συστήματος πανομοιότητες στοχεύσεις, συνθήματα και χείμαιρες όσο αφορά την ανάγκη μόνιμης ανάπτυξης της παραγωγής. Έτσι κατά τη δεκαετία του 80, στο σύνθημα των "οικολόγων" της Γερμανίας (όπου άναπτύχθηκε με πρωτόγνωρο δυναμισμό ένα περιβαντολλογικό κίνημα) "η ανάπτυξη δεν είναι το παν", ο τότε υπουργός οικονομίας Otto Graf Lambsdorf πρόβαλε το σλόγκαν: "η ανάπτυξη δεν είναι το παν, αλλά χωρίς ανάπτυξη είναι τα πάντα ένα τίποτε". Σε αντίστοιχο ιδεολογικό σχήμα κινήθηκε και ο λεγόμενος "μηχανηστικός υλισμός" που πρόβαλε ο Στάλιν, τόσο στο σύντομο βιβλίο "Προβλήματα οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ", όσο και στο πολύτομο "πόνημα" "Διαλεκτικός Υλισμός", όπου πρόβαλε τη θέση ότι πρώτα πρέπει να αναπτυχθούν οι παραγωγικές δυνάμεις και μετά θα αλλάξει η συνείδηση της κοινωνίας για την υιοθέτηση της κομμουνιστικής προοπτικής. Κάτι αντίστοιχο πρόβαλαν και οι διάδοχοι της σταλινικής νοοτροπίας στην Κίνα με το γνωστό "άσπρη γάτα - μαύρη γάτα, είναι καλή αρκεί να πιάνει ποντίκια. Στη λεγόμενη θεωρία των "παραγωγικών δυνάμεων" είχε αντιτεθεί ο Μάο, προβάλλοντας την βαρύτητα της πολιτικής απέναντι στην οικονομία. Η αποτυχία της Μαοϊκής πολιτικής είναι όμως ένα ειδικό θέμα.
Στα ίδια πάνω κάτω πλαίσια κινήθηκαν και οι "σοσιαλίζοντες" απολογητές της αναπτυξιακής επιλογής. Σε ένα άρθρο του στο περιοδικό "Αντί" είχε προσπαθήσει ο Γεράσιμος Αρσένης, όταν ήταν υπουργός οικονομίας να χρησώσει το χάπι, αναφερόμενος στους δυο διαφορετικούς όρους της Αγγλικής που αποδίδουν τον όρο "Ανάπτυξη". Ο ένας είναι growth και ο άλλος development. Ενώ ο πρώτος είναι καθαρά ποσοτικός, ο δεύτερος δεν παύει να έχει και ποιοτικό περιεχόμενο, αναπαράγοντας όμως την μόνιμη προκατάληψη των οπαδών της λογικής της ανάπτυξης, ότι μόνο αυτή, σε συνεχή και αδιαμφισβήτητη άνοδο, είναι η μόνη που μπορεί να εγγυηθεί την κάθε είδους πρόοδο.

Σε αυτή την απρόσκοπτη υλιστική θεώρηση της ζωής και της ανθρώπινης ευημερίας αντιτέθηκαν αυτοί που αμφισβήτησαν την θεωρία της διαρκούς ανάπτυξης. Στην ουσία τους η αντεπιχειρηματολογία τους στάθηκε εξ ίσου υλιστική, με βασική αναφορά στις περιορισμένες εντός ορίων δυνατότητες καταπόνησης των οικοσυστημάτων. Επικεφαλής και πρωτεργάτης αυτής της αμφισβήτησης ήταν το "Κλαμπ της Ρώμης" αποτελούμενο κύρια από μασόνους και άτομα που βρίσκονταν πολύ βαθιά στη διαχείρηση του συστήματος, με επικεφαλής το πρωταγωνιστή της Τριμερούς Επιτροπής και της λέσχης Μπίλντερμπεργκ Τζιοβάνι Ανιέλι. Το βιβλίο που έκδοσαν στις αρχές της δεκαετίας του '80 "Global 2000", με περιεχόμενο μια συγκεχυμένη, επιστημονικοφανή καταστροφολογία, έγινε η "βίβλος" των "οικολόγων", ΑΛΛΑ ΤΑΖΤΟΧΡΟΝΑ ΚΑΙ Ο ΠΡΟΠΟΜΠΟΣ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ. ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΠΟΥ ΠΡΟΒΑΛΑΝ ΣΥΝΘΗΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ NEW WORLD ORDER ΗΤΑΝ ΟΙ ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ. Βασικό σύνθημα ήταν το: "Σκέψου παγκόσμια, δράσε τοπικά (global denken, lokal handeln).
Όπως θα δούμε στη συνέχεια η οργανωτική βάση αποτελούνταν από ΜΚΟ προσαρτημένες στον ΟΗΕ, συχνά με άμεση και απροκάλυπτη εωσφορική εκφορά, οι οποίες χρηματοδοντούνταν από αυτούς που πλάσαραν και το σύνθημα της λεγόμενης "νέας τάξης" στη σύγχρονη περίοδο.

Η άλλη πλευρά των οικολόγων ήσαν οι λεγόμενοι εναλλακτικοί (alternativ). Αυτοί δηλαδή, που υποτίθεται ότι αναζητούσαν ένα εναλλακτικό τρόπο ζωής. Όλα αυτά βέβαια αποτελούν σημαντικές επιλογές της εξουσίας και αξίζουν την προσοχή μας για περισσότερους λόγους.
Σε τί συνίσταντο τα πρώτυπα των εναλλακτικών, ως αχθοφόρων της νέας εξουσιαστικής ονείρωξης;
Το πρώτο ήταν η αμφισβήτηση του βιομηχανικού τρόπου ζωής. Δηλαδή το δικαίωμα στην τεμπελιά. Είναι γνωστό ότι στα πλαίσια της παγγκομιοποίησης σχεδιάστηκε μια μαζική αποβιομηχανοποίηση του βιομηχανικού Βορρά. Αποποιειθήσα η αντίδραση της υποχρέωσης να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και μαθητείας, οικοδόμησε το κοινωνικό τεμπελχανείο, δίνοντας μερικά ψίχουλα σαν κοινωνικά επιδόματα.
Το δεύτερο ήταν η "υγειινή" διατροφή. Χωρίς ποτέ αυτή να μπορεί να χαρακτηριστεί κακή, στην ουσία ανάγει στα πρότυπα των ανθρωποσοφιστών (άνθρωπος - όφις) που είχαν σαν κεντρικό όργανο προπολεμικά το "Lucifer Gnosis". Η φυτοφαγία ανάγει και σε ένα συγκεκριμένο τύπο παγανιστικού αποκρυφισμού. Και πολλοί από την ναζιστική ηγεσία ήσαν χορτοφάγοι. Έτσι μεταβαίνουμε στην τρίτη θεώρηση της Γης, που είναι θρησκευτική και σχετίζεται με τον Ευρωπαϊκό παγανισμό.


Η αντίληψη για τη Γη με βάση το μητρικό σύμβολο της γονιμότητος

Στο θέμα της μητριαρχίας, της χθόνιας λατρείας, ή λατρείας της γονιμότητας της γης, έχει προηγηθεί μνεία σε τρεις αναρτήσεις που προηγήθηκαν.
Το οικολογικό κίνημα έκανε αναφορές σε αυτές ακριβώς τις παγανιστικές αντιλήψεις. Η συγκεκριμένη επιλογή έγινε κατά τη γνώμη μου με βάση τις ρυθμίσεις που αποφάσισαν οι αντιδραστικές δυνάμεις του κοινωνικού σκοταδισμού στη Λέσχη Μπίλντερμπεργκ στις αρχές της δεκαετίας του '70, σαν αναδίπλωση απέναντι στον άκρατο αρτηριοσκληρωτικό συντηρητισμό που προωθούσαν μέχρι τότε. Τότε αναθεωρήθηκε η αρτηριοσκληρωτική γραμμή του ανοιχτού πουριτανισμού και της ακραίας συντήρησης και αποφασίστηκε η προώθηση μιας ρεφορμηστικής τακτικής, που υπέσκαπτε τα θεμέλια των κοινωνιών με διάβρωτική εξουθένωση των υπαρχουσών δομών. Οι οποίες, έστω και εάν ήσαν πλήρως αντιδραστικές και παρωχημένες, δεν έπαυαν να συγκροτούν μια υποτυπώδη "τάξη".
Ο ακραίος συντηρητισμός είχε προκύψει μεταπολεμικά σαν άμεσο επακόλουθο του ψυχρού πολέμου και είχε σαν άξονα ένα έντονο αντικομμουνισμό. Η κοινωνία είχε χωρισθεί από τους μηχανισμούς προπαγάνδας της εποχής, στους "αξιοπρεπείς" συντηρητικούς πολίτες, που αποτελούσαν και την μέση αντίληψη καθωσπρεπεισμού και τα ολιγάριθμα "ανατρεπτικά στοιχεία", που αποτελούσαν τους άξιους κοινωνικής απομόνωσης ανατροπείς. Στην ουσία επρόκειτο για ένα άμεσα συγκρουσιακό κοινωνικό μοντέλο, που στηριζόταν σε εντάσεις, τις οποίες αναπαρήγαγε. Αποτέλεσμα ήταν να αμφισβητηθεί έντονα αυτή η επικρατώσα νοοτροπία από τα κινήματα που αναπτύχθηκαν στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του '60. Σε αυτά προΐσταντο ισχυροί διανοούμενοι, που είχαν συγκροτήσει δυναμικές ομάδες αμφισβήτησης, ενώ είχαν ταυτόχρονα μια σημαντική παρουσία σε πανεπιστημιακές έδρες, κύρια στο Παρίσι, αλλά και σε σημαντικά πανεπιστήμια της Γερμανίας και της Αγγλίας. Τότε ήταν μοιραίο, να καθιερωθεί και ο όρος "προοδευτικοί διανοούμενοι", από τη στιγμή που οι δυνάμεις της εξουσίας είχαν επιλέξει την άκρα συντηρητική εκφορά. Το κόστος που συνεπάγοντο οι τριβές αυτής της επιλογής ήταν διττό:
Από τη μια οι εντάσεις που συνεπάγετο αυτό το σκληρό μοντέλλο, είχαν αρχίσει να κουράζουν τον μέσο πολίτη και τον κασσικό μικροαστό. Από την άλλη, η επιλογή της συντήρησης, αντέφασκε στη έννοια της προόδου, αφήνοντας όλο το αντίστοιχο πεδίο στην δικαιοδοσία της αριστερής και της αντιεξουσιαστικής προπαγάνδας. Με αυτή την έννοια, οι συνειδησιακές μετατοπίσεις που συντελούνταν, δρούσαν δυσμενώς για το άρχον συγκρότημα. Η λήψη δραστικών μέτρων έμοιαζε αναπόφευγη. Και μάλιστα με τρόπο, που η αντιδραστικές δυνάμεις ήσαν υποχρεωμένες να αρνηθούν τον βασικό πυρήνα της ιδεολογίας τους.
Το τέχνασμα που σοφίστηκαν, ήταν το πλασάρισμα ενός νόθου, ψεύτικου, αποπροσανατολιστικού, μηδενιστικού και ΑΝΤΙΑΞΙΑΚΟΥ "προοδευτισμού". Από τότε ξεκίνησε ο εκφυλισμός του όρου "προοδευτικός" και η μετατροπή του σε συνώνυμο του κόπανος.
Για την επίτευξη αυτού του στόχου έπρεπε να λάβει χώρα μια τεράστια αναπροσαρμογή των μηχανισμών του συστήματος. Κύριο στήριγμα προς αυτήν την κατεύθυνση ήταν επόμενο να αποτελέσουν οι εγκάθετοι της εξουσίας, που πρακτόρευαν τα συμφέροντά της μέσα στους προοδευτικούς χώρους.
Αυτή βάβαια είναι μια πολύ παλιά μέθοδος της κοινωνικής μηχανικής, στην αντιμετώπιση όχι μόνο των κοινωνικών κινημάτων, αλλά και στην διεξαγωγή των συγκρούσεων στα εσωτερικά πλαίσια της αντίδρασης. Συχνά τμήματα της εξουσίας που αμφισβητούσαν κάποια άλλα, κατά κανόνα συνασπισμένα σε επίπεδο χωρών, δεν το επιχειρούσαν αυτό κατά μέτωπο, αλλά έφτιαχναν - ή έθεταν κάτω από τον έλεγχό τους κάποια από τα υπάρχοντα - κινήματα αμφισβήτησης, που δρούσαν στη σφαίρα επιρροής του αντιπάλου.
Η διάβρωση λοιπόν των κινημάτων κοινωνικής αμφισβήτησης υπήρξε μια από τις βασικότερες τακτικές της εξουσίας. Αυτοί οι δήθεν "προοδευτικοί" αχθοφόροι της αντίδρασης, αποτέλεσαν και τον κορμό των οικολογικών "κινημάτων". Πριν παρέμβει όμως η αντίδραση σε επίπεδο οικολογίας, έθεσε και προώθησε κάποιους άλλους στόχους σχετικά με την αλλοίωση αυτού, που θεώρησε σκόπιμο να θεωρείται "προοδευτικό". Ταυτόχρονα καλλιεργήθηκε μια σκόπιμη σύγχηση του προοδευτικού με το "μοντέρνο", ως έκφραση ψεύτικης μαγκιάς.
Στην ουσία ξαναβγήκαν από τα σεντούκια οι αντιδραστικές θεωρίες, που είχαν αναπτύξει οι "θεωρητικοί" τρόφιμοι των μασονικών στοών της περιόδου του Διαφωτισμού. Οι θεωρίες αυτές απέβλεπαν στην αμφισβήτηση της έννοιας του πολιτισμού. Δεν ήταν οι στρεβλώσεις του συστήματος, που αποτελούσαν τις αιτίες της κοινωνικής καταπίεσης, αλλά ο πολιτισμός σαν τέτοιος. Είναι γνωστή η θεωρία του Ζαν Ζακ Ρουσώ για "επιστροφή στη φύση", "φυσικό δίκαιο" (δηλαδή πλήρη υποδούλωση του ανθρώπου στο καθεστώς των ορμών του και των ενστίκτων του) και απαλλαγή από τα "δεσμά" του πολιτισμού. Οι θεωρίες αυτές ανάγονται στο τάγμα των Πεφωτισμένων της Βαυαρίας (Ιλλουμινάτι) που είχε σαν στόχο την κατάλυση των βασιλικών οίκων της Ευρώπης, που δεν επρόσκειντο στον τεκτονισμό και την υφαρπαγή της εξουσίας από τις στοές. Οι στόχοι που έθεσαν παράλληλα οι "Ιλλουμινάτι", ήταν η διάλυση της οικογένειας και του καθολικισμού (ως καλυμμένου εωσφορισμού) για την επικράτηση της ασυδοσίας και του ανοιχτού εωσφορισμού.
Αντίστοιχες απόψεις ενάντια στην έννοια του πολιτισμού, ως διαδικασίας καταπίεσης των γνήσιων ορμών του ανθρώπου, ανέπτυξαν με τη διαστροφή της θεωρίας του Φρόυντ και κάποια μέλη της "Σχολής της Φρανκφούρτης", όπως ο Χέρμπερτ Μαρκούζε στο "Έρως και Πολιτισμός".
Έτσι με βάση τη στρατηγική των αντικοινωνικών δυνάμεων του "διήρει και βασίλευε" προωθήθηκε το χάσμα των γενεών, το φεμινιστικό κίνημα και η "αντιαυταρχική κίνηση" στη Γερμανία.
Ως ουσία του προοδευτισμού προωθήθηκε αρχικά η πλήρης απόρριψη των προτύπων της βιομηχανικής κοινωνίας, ως βάσης του συντηρητισμού, χωρίς να αναπτυχθεί μια συγκεκριμένη εναλλακτική πρόταση. Έτσι αναπτύχθηκε το κίνημα του Χιπισμού, ως κίνημα ουσιαστικά ελεγχόμενο.
Στη συνέχεια διοχετεύτηκε μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα η χρήση ναρκωτικών. Στην αρχή με φτηνή προπαγάνδα περί "διεύρυνσης της σφαίρας συνειδητότητας" και στη συνέχεια με απροκάλυπτο και βίαιο τρόπο.
Άλλος τρόπος αλλοίωσης της έννοιας του προοδευτικού, ήταν η ακατάσχετη διάδοση της ομοφυλοφιλίας, πέραν των φυσιολογικών της ορίων και ποσοστόσεων.
Ειδικά η περίπτωση της γυναικείας ομοφυλοφιλίας συνδέθηκε με τον φεμινισμό, αλλά και την λατρεία των μαγισών και τον σατανισμό. Ο σατανισμός προωθήθηκε και μέσω του ελέγχου των μουσικών ακουσμάτων από τις εταιρίες δίσκων με το χέβυ μέταλλ και τον υπόλοιπο οχετό.
Μέσα σε μια πορεία λιγων ετών, η παγκόσμια αντιλαϊκή ελίτ, είχε επιτύχει να θεωρείται προοδευτικό, ότι μηδενιστικό και διαβρωτικό. Έτσι έφερνε τους πραγματικά προοδευτικούς ανθρώπους σε κυριολεκτική αμηχανία, εξουδετερώνοντας το μύνημά τους με τα ίδια τους τα όπλα.

Στις προηγούμενες αναρτήσεις που ανέφερα, επιχειρηματολόγησα για ποιούς λόγους η χθόνια λατρεία, ή λατρεία της γονιμότητας, ή λατρεία της Μητέρας Γης, ή Λευκής Θεάς είναι δυαρχική και σχετίζεται με την υποδούλωση του ανθρώπου στα ένστικτα. Αυτό, που συμβαίνει με σχετικά άδολο τρόπο στους πρωτόγονους λαούς, έχοντας αφετηρία την αίσθηση υποδούλωσης του ανθρώπου στις δυνάμεις της φύσης, ως φυσική λατρεία, επανέρχεται στο στάδιο, που ο άνθρωπος έχει πολιτισθεί και έχει αποκτήσει σχετική ανεξαρτησία από τις φυσικές δυνάμεις, αλλοτριωμένο, ως μαύρη μαγεία. Εμφορούμενο από τη δίψα άκρατου εξουσιασμού, με την υποδούλωση του ανθρώπου στις δυνάμεις του ασυνείδητου. Ένα βιβλίο που περιγράφει διεξοδικά αυτή τη διαδικασία είναι το "Bild des Dämons - Το είδωλο του δαίμονα" του Erwin Reisner.
Αυτό το παγανιστικό κοσμοείδωλο της Γης προωθήθηκε έντονα και από τους Εθνικοσοσιαλιστές, σε συνδυασμό με την έννοια της μητρότητας. Ο Βίλχελμ Ράιχ αναλύει την διαδικασία που ακολουθήθηκε, με επικεφαλής τον Γκαίμπελς. Οι εθνικοσοσιαλιστές έκαναν έντονες αναφορές, προσφεύγοντας στο παγανιστικό ασυνείδητο των Γερμανών, μετατοπίζοντας την λεπτή πολιτισμική επίστρωση, που είχε θέσει πάνω του ο εκχριστιανισμός τους, για να ενεργοποιήσει την ελλοχεύουσα βαρβαρότητα. Έτσι, οι αναφορές στη "Μητέρα Γη" των Εθνικοσοσιαλιστών ενεργοποίησαν την θεότητα των ανθρωπουθυσιών στο Γερμανικό ασυνείδητο, μετά από την σχετική καταπλάκωση για το διάστημα μερικών αιώνων, που είχε υποστεί αυτή. Αυτό το έτοιμο έδαφος αξιοποίησαν αυτοί, που κινούσαν τα νήματα του "οικολογικού" κινήματος στην Γερμανία, που υπήρξε το πλέον εύρωστο και "πρωτοποριακό" στην Ευρώπη. Κινητοποιώντας τους κάθε λογής "αντιαυταρχικούς", τις φεμινίστριες, τις λεσβίες, τις "μάγισες" της κακιάς ώρας και το κακό συναπάντημα των πρακτόρων των μυστικών υπηρεσιών και των στοών, που είχαν διχετευτεί στις γκρούπες της άκρας αριστεράς. Εκμεταλλευόμενοι την επικαιροποίηση της παγανιστικής λατρευτικής δοξασίας της "Μητέρας Γης", ως βάσης ύπαρξης του έθνους-λαού στο Γερμανικό ασυνείδητο, την επανέφεραν, για να δομήσουν την "οικολογική" προοπτική, πάνω σε ένα αρωστημένο πρότυπο, που στην ουσία αμφισβητεί την πολιτισμική πορεία του ανθρώπου.

Φυσικά αποτελεί κακοήθεια η απόπειρα δαιμονοποίησης ή απαξίωσης της οικολογικής ιδέας και της ανάγκης σεβασμού και λήψης μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος. Και η ιδέα αυτή είναι ζωτικής σημασίας και τα μέτρα που πρέπει να παρθούν είναι απαραίτητα.
Αυτή η διαπίστωση όμως δεν έχει καμία σχέση, όπως θα δούμε στη συνέχεια, με τα σύνδρομα ψυχώσεων, που οικοδομούν με εντολή της διεθνούς εξουσιαστικής ελίτ οι δήθεν οικολόγοι.
Αναμφίβολα στην ανάπτυξη του οικολογικού κινήματος συμετείχαν στις πρώιμες φάσεις και κάποιοι αγνοί και ανιδιοτελείς ιδεολόγοι. Γρήγορα όμως αυτοί απομονώθηκαν και αδρανοποιήθηκαν, με την επικράτηση των δήθεν πραγματιστών, δηλαδή των καλυμμένων πρακτόρων της εξουσίας.

συνεχίζεται...

29 Μαρτίου, 2009

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΥΚΟΥΛΑΣ

Από τον φίλο Νίκο έλαβα την ανάρτηση που ακολουθεί από το Μπλογκ droit-penal.bolgspot.com μιας νεαρής ιστολόγου. Η ευχή να εκφρασθούν ενεργά οι νεώτεροι στο διαδίκτυο είναι αναμφίβολα και δική μου, γιατί οι νέοι αποτελούν την ελπίδα μας.
Έτσι ευχαρίστως αναδημοσιεύω την ανάρτηση.

Ποινικοποίηση της κουκούλας ή “κουκούλωμα” του ποινικού δικαίου;

Την ψήφιση και επεξεργασία νέου νομοσχεδίου εξήγγειλε η κυβέρνηση δια στόματος του Υπουργού Δικαιοσύνης κύριου Δένδια, πυροδοτώντας έντονη κοινωνικοπολιτική συζήτηση με επιχειρήματα ένθεν και ένθεν. Η γενικόλογη εξαγγελία, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την σημερινή διατύπωσή της, αναφέρεται στην ποινικοποίηση (: την καταγραφή, δηλαδή, ως πράξης που επισύρει ποινική κύρωση) της χρήσης κουκούλας σε περιπτώσεις διάπραξης των εγκλημάτων σωματικής βλάβης, διακεκριμένων περιπτώσεων φθοράς ξένης ιδιοκτησίας (άρθρο 382ΠΚ), στάσης (άρθρο 170 ΠΚ) και διατάραξης ειρήνης πολιτών (άρθρο 190 ΠΚ). Σημειωτέον δε ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ποινικός νόμος ορίζει κύρωση σε περιστατικά αποτύπωσης τέτοιων συμπεριφορών. Το άρθρο 167§2 ΠΚ αναφέρει χαρακτηριστικά ότι : "Αν οι πράξεις που προβλέπει η προηγούμενη παράγραφος ("όποιος μεταχειρίζεται βία ή απειλή βίας για να εξαναγκάσει κάποια αρχή ή υπάλληλο να ενεργήσουν πράξη που ανάγεται στα καθήκοντά τους ή να παραλείψει νόμιμη πράξη καθώς και όποιος βιαιοπραγεί κατά υπαλλήλου ή προσώπου που έχει προσληφθεί ...") έγιναν από πρόσωπο που οπλοφορεί ή φέρει αντικείμενα με τα οποία μπορεί να προκληθεί σωματική βλάβη ή έχει καλυμμένα ή αλλοιωμένα τα χαρακτηριστικά του ή έγιναν από περισσότερους, καθώς και αν το πρόσωπο κατά του οποίου στράφηκε η πράξη διέτρεξε σοβαρό προσωπικό κίνδυνο, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών, εφόσον η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη. Βλέπουμε, λοιπόν, πως η τακτική δεν είναι άγνωστη στον ποινικό νομοθέτη. Πάντως σε κάθε περίπτωση, δε σημαίνει ότι νόμος που επιβλήθηκε κάποτε, υπό το πρίσμα ιστορικών ενδεχομένως ή άλλων συγκυριών, τίθεται στο απυρόβλητο και δε μπορεί ανά πάσα στιγμή να επαναπροσδιοριστεί ή ακόμη και να καταργηθεί εάν το άλλοτε πρόσφορο έδαφος εφαρμογής του απαλείφθηκε.

Απευθυνόμενο το παρόν άρθρο αδιακρίτως προς κάθε άτομο που ενδεχομένως να μην έχει οιαδήποτε σχέση με το νομικό αντικείμενο (και δη το αμιγώς ποινικό τμήμα του), υποχρεούται στην παροχή ορισμένων διασαφηνιστικών παραμέτρων.

Καταρχάς, βασική σταθερά του ποινικού δικαίου αποτελεί το γεγονός ότι η επιβολή οποιασδήποτε ποινής έρχεται σε απάντηση της προσβολής ενός εννόμου αγαθού( : ενός στοιχείου, κατάστασης ή και -κατά ορισμένους θεωρητικούς- σχέσης, αναγνωρισμένου από την κοινωνία ως προστατευτέου λόγω της υψηλής σημασίας διατήρησής του). Αυτό παραπέρα σημαίνει ότι για να υπάρχει λόγος επιβολής ποινής πρέπει πρώτα να διαπιστώνεται η ύπαρξη ενός από τα ως άνω έννομα αγαθά (όπως πχ. η ζωή, η περιουσία, η τιμή του ατόμου, η δημόσια τάξη κλπ.) έτσι ώστε η επιβολή ποινής να απαντά στην προσβολή αυτού. Και εδώ τίθεται το πρώτο θέμα στην ποινικοποίηση της κουκούλας. Αν το να φορά κανείς κουκούλα ποινικοποιηθεί ως τρόπος τέλεσης ενός εγκλήματος στη βάση ότι πρόκειται για πράξη (η ένδυση με κουκούλα) που σχετίζεται με τον αντικειμενικά άδικο χαρακτήρα της, κάτι που ευχής έργο θα ήταν να βρίσκεται μακριά από τη λογική της κυβέρνησης, τότε εύλογα αναρωτιέται κανείς ποιο ακριβώς έννομο αγαθό βλάπτει κάποιος φορώντας κουκούλα; Προσωπικά, η γράφουσα δεν έχει βρει απαντήσει ικανή να στοιχειοθετήσει λόγο επιβολής ποινικής κύρωσης.

Θα μπορούσε ίσως εδώ να υποστηριχθεί ότι η υπό την ένδυση κουκούλας τέλεση μιας πράξης δυσχεραίνει εξαιρετικά την ανίχνευση και συγκεκριμενοποίηση στην απόδοση ευθυνών ως προς το δράστη ( : η αστυνομία δηλαδή δε μπορεί να διακριβώσει ποιος τέλεσε τι), και υπό αυτήν την έννοια παρεμποδίζεται το έργο απονομής της δικαιοσύνης. Παραμένει όμως αναπάντητο ή έστω ισχνώς περαιωμένο το ερώτημα περί του εννόμου αγαθού που βλάπτεται απ' την πράξη του να φέρει κάποιος κουκούλα ( : "κουκουλοφόρος"). Επιπλέον, πρέπει να επισημανθεί εδώ ότι η εύρεση και σύλληψη ενός δράστη έχει να κάνει με ποινικές διαδικασίες δικονομικού χαρακτήρα ( : σύνδεση της σύλληψης με την άσκηση της ποινικής δίωξης εκ μέρους των ρητά οριζόμενων στο νόμο για αυτό πράξη), ήτοι ο νόμος που ποινικοποιεί μια πράξη (εδώ την ένδυση με κουκούλα)προκειμένου να διευκολύνει τα όργανά του να προβούν σε πιο ευχερή άσκηση ποινικής δίωξης, ουσιαστικά αντιμετωπίζει το άτομο-δράστη ως αντικείμενο προς απόδειξη της πράξης του ( : "Μη φοράς κουκούλα γιατί με εμποδίζεις από το να βρω ποιος είσαι. Όταν δε φοράς κουκούλα σε βρίσκω και σου ασκώ συγκεκριμένα και ονομαστικά πλέον ποινική δίωξη. ). Κάτι τέτοιο, όμως αντίκειται στο Σύνταγμα μας που ρητά στο άρθρο 2 ορίζει ότι ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της πολιτείας. Ερμηνεύοντας αυτή τη διάταξη, την απόλυτα συμπλέουσα με το Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) θα λέγαμε τα εξής : Όταν η Πολιτεία έχει ορίσει τον εαυτό της ως το μέγιστο θεματοφύλακα της ανθρώπινης αξίας, χρησιμοποιώντας αυτή η Πολιτεία (μέσω των οργάνων της) τον άνθρωπο ως μέσο, πλέον, προς απόδειξη και διακρίβωση εγκλημάτων, παραβιάζει κατάφωρα τη διάταξη που η ίδια έχει θέσει, καθιστώντας τον ως όργανο-ανδρείκελο των διαδικασιών της. Επιπλέον, το ανωτέρω Πρωτόκολλο ορίζοντας τα δικαιώματα του κατηγορουμένου αναφέρει το δικαίωμα της μη αυτοενοχοποίησής του. Συνεπώς, όταν ο νόμος δεν απαιτεί από τον κατηγορούμενο (έναν άνθρωπο που ήδη φέρει το στίγμα της διαδικασίας ποινικής καταστολής) το να θέσει τον εαυτό του ως "έδαφος πρόσφορο" προς διευκόλυνση εξέλιξης της ίδιας της ποινικής δίκης, πόσο μάλλον δε θα πρέπει να κάνει κάτι αντίστοιχο σε επίπεδο "δυνάμει" κατηγορουμένων, ατόμων, δηλαδή, τα οποία δεν τέθηκαν (τουλάχιστον σε στάδιο προκαταρκτικής εξέτασης) υπό τη σκέπη ενός ποινικού στιγματισμού.

Πρακτικό έλλειμμα της όλης σύλληψης το εξής ανακύπτον θέμα : Αν οι εκάστοτε κουκουλοφόροι συλληφθούν, μοιραία απεκδύονται της κουκούλας. Αν δε συλληφθούν επ' αυτοφώρω, δεν πρόκειται να συλληφθούν ποτέ, αφού όταν διέπρατταν το έγκλημα φορούσαν κουκούλα, άρα δεν πρόκειται να αναγνωριστούν. Οπότε, σε τι ακριβώς πρακτικά εξυπηρετεί η τόσο μεθοδευμένη προσπάθεια αποτροπής χρήσης της;

Ζήτημα που προκαλεί σύγκρουση δικαιωμάτων : Σε μία πορεία που εξελίσσεται ως "στάση" ( : το έγκλημα, δηλαδή που περιγράφεται στη νομοτυπική μορφή του άρθρου 170 ΠΚ), οι συμμετέχοντες στην πορεία διαδηλωτές, των οποίων οι πράξεις -που μπορεί απλά να συνοψίζονται στη συμμετοχή τους αυτή καθαυτή στην πορεία- καταγράφονται από κάμερες, έχουν κάθε δικαίωμα να λένε ότι φοράνε κουκούλα για να αποφύγουν την αθέμιτη αποτύπωση των προσώπων τους, που με αυτόν τον τρόπο παραβιάζει προσωπικό δικαίωμα. Σαφώς υπάρχει πάντα, σε κατάσταση σύγκρουσης δικαιωμάτων στάθμιση του προέχοντος έννομου αγαθού. Όμως ανάμεσα στην σίγουρη de facto προσβολή ατομικών ελευθεριών και στην πιθανή διασάλευση της κοινωνικής ειρήνης ή ακόμη και της περιουσίας δεν είναι εύκολο να υπερθεματίσει κανείς με τόση ευκολία το δεύτερο.

Έτερο ζήτημα πρακτικής σημασίας είναι η άνιση μεταχείριση των οργάνων καταστολής και των διαδηλωτών όταν και όπου οι δύο αυτές κατηγορίες φοράνε κουκούλα. Σε σχετική διατύπωση από φοιτητές μεταπτυχιακού τμήματος ποινικού δικαίου ΑΠΘ ότι οι διαδηλωτές φοράνε κουκούλα ως προστασία από δακρυγόνα, η εκφορά και μόνο της άποψης προκάλεσε το μειδίαμα κάποιων εκ των συναδέλφων τους. Δεν τέθηκε, όμως, το θέμα του πως θα πρέπει να αντιμετωπιστούν τα αστυνομικά όργανα που έχουν την ίδια ακριβώς προστασία μέσω της αρμόζουσας ένδυσης με κουκούλα όταν καλούνται να αντιμετωπίσουν τους διαδηλωτές. Δηλαδή, αν θεσπίσουμε μια διάταξη που ποινικοποιεί την κουκούλα στις πορείες, πρέπει να θεσπίσουμε και μια εξαίρεση από τη διάταξη για τους αστυνομικούς που έρχονται ως δυνάμεις καταστολής των διαδηλώσεων και φέρουν και αυτοί κουκούλες ως αναγκαία εξάρτυση. Βέβαια, είναι σίγουρο πως αν ετίθετο το θέμα των "κουκουλοφόρων" αστυνομικών στην εν λόγω συζήτηση, δε θα εξακολουθούσε το μειδίαμα στα χείλη κανενός.


Αλλά επειδή είμαστε επιστήμονες και τυχαίνει να ασχολούμαστε με ένα αντικείμενο που άπτεται και πολλών άλλων επιστημονικών κλάδων, σε περιπτώσεις που όντως συμβαίνει κάτι τέτοιο, μήπως θα πρέπει να εξετάζουμε και τα επιστημονικά πια πορίσματα και αυτών των κλάδων; Σε απλά ελληνικά, οδεύουμε στο να δημιουργήσουμε ένα νομοσχέδιο με έντονη την αγωνία ενός υφέρποντος ερωτήματος : Μήπως αυτοί που φοράν κουκούλα, αν δεν την φορούσαν δε θα έκαναν αυτά που κάνουν; Μήπως οι κουκουλοφόροι που ξυλοκόπησαν άγρια προ ολίγου καιρού τον καθηγητή Νομικής κ. Γιάννη Πανούση, εν μέσω μιας κατάμεστης αίθουσας, αν δεν φορούσαν κουκούλα δεν είχαν άλλως "πρόσωπο" για να προβούν σε μια τέτοια πράξη; Η απάντηση δε συνιστά νομικό ζήτημα, μάλλον κοινωνιολογικό ή και ψυχολογικό ομοιάζει. Όμως, ποια επιστήμη, πλην της προσφιλούς στατιστικής που δεν πρόκειται περί άλλου παρά του "ψεύδεσθαι με αριθμούς", είναι σε θέση να διαγνώσει ότι ο κουκουλοφόρος ως τέτοιος είναι πιο θαραλλέος από τον άνθρωπο που δείχνει το πρόσωπό του; Αν υπάρχει σοβαρή κοινωνιολογική μελέτη στην Ελλάδα καλείται να καταθέσει τα πορίσματά της. Και αν δώσει καταφατική απάντηση στο εν λόγω ερώτημα πρέπει να απαντήσει και ως προς το κατά πόσο είναι σίγουρο αν αυτός που δε φοράει κουκούλα σίγουρα δε θα έκανε τίποτα παρά μόνο φορώντας την. Γιατί ας μην ξεχνάμε ότι δεν είναι λίγες οι φορές που, στον αντίποδα της σκέψης ότι φορώντας κουκούλα κάνεις μεγαλύτερο κακό ή πάντως κάνεις κάποιο κακό, διεπράχθησαν πολύ στυγερότερα εγκλήματα από αυτά που είχαν σκοπό οι δράστες να διαπράξουν, επειδή ακριβώς δε φορούσαν κουκούλα ( : πχ ληστής που δεν είχε εξαρχής σκοπό ανθρωποκτονίας, φόνευσε τελικά το θύμα του επειδή τον είδε χωρίς κουκούλα και υπήρχε κίνδυνος αναγνώρισής του). Όπως επίσης, υπάρχει και η περίπτωση του εγκληματία που ο ίδιος αυτοηρωποιείται μέσω της εγκληματικής δραστηριότητάς του, νιώθοντας ευχαρίστηση να επιδεικνύει το πρόσωπό του νομίζοντας ότι αποκτά άλλοτε γόητρο και άλλοτε δημοσιότητα και επιδιώκοντάς ακριβώς αυτό. Υπό το πρίσμα αυτών των σκέψεων ποιος εγγυάται, ως επιστημονικό απαύγασμα πλέον, το ότι αυτός που δε φέρει κουκούλα δε θα εγκληματήσει; Η ακόμη το ότι, πέραν της κουκούλας δεν υπάρχουν άλλοι τρόποι διευκολυντικοί να δράσει (υπό συνθήκες νυχτερινού σκότους πχ.); Τότε μήπως θα πρέπει να αρχίσουμε να θεωρούμε επιβαρυντική και την περίπτωση ότι κάποιος εγκληματεί νύχτα και όχι ημέρα;

Σίγουρα το να κρύβεσαι πίσω από μια κουκούλα, διαπράττοντας ταυτόχρονα πράξεις αναφερόμενες στον Ποινικό Κώδικα, δεν είναι προς παρασημοφόρηση. Καταδικάζεται απερίφραστα κάθε πράξη προσβολής που περιέχει ή όχι βία. Και καταδικάζεται όχι σε θεωρητικό επίπεδο. Υπάρχουν νόμοι, διαδικασίες, και εχέγγυα που λειτουργούντα ορθώς, αποδίδουν τα μέγιστα στην απονομή δικαιοσύνης. Αλλά είναι άλλο το να έχουμε συναίσθηση ότι πρέπει να λειτουργήσουν οι θεσμοί που είναι περισσότερες φορές απ' ό,τι πιστεύουμε επαρκείς, και άλλο το να υποδεικνύουμε στους πράττοντες έκνομα το πόσα αυγά θα πετάξουν στα ματ, πόσο έντονα θα σφιχταγκαλιάζονται την πορεία και αν η κουκούλα τους θα είναι ένα ανάποδο καλσόν ή η προέκταση της ζακέτας τους.

Τα θέματα που αναφύονται είναι πολύ πιο σοβαρά απ' ό,τι κανείς φαντάζεται. Αυτό τουλάχιστον αποδεικνύει η προχειρότητα της εξαγγελίας και της ποινής, η οποία ακούστηκε ότι θα είναι από 2 έως 10 χρόνια. Και ένας φοιτητής ακόμη νομικής μπορεί να διακρίνει ότι πρόκειται περί ανεπίτρεπτου δογματικά σχήματος καθότι οι ποινές έχουν διαβάθμιση βάσει ΠΚ από 10 μέρες έως 5 χρόνια οπότε το έγκλημα που τυποποιείται θα είναι πλημμέλημα, ενώ από 5 έως 20 χρόνια η ποινή που απειλείται είναι η κάθειρξη και το έγκλημα για αυτό χαρακτηρίζεται ως κακούργημα. Όταν, λοιπόν η ποινή που απειλείται εκτείνεται από 2 έως 10 χρόνια, το προσδιοριζόμενο έγκλημα τι ακριβώς συνιστά; Κακούργημα ή πλημμέλημα; Τόσο πασιφανής αναντιστοιχία δεν έχω υπόψη να υπάρχει σε ποινικό νομοθέτημα έως σήμερα. Και επειδή θα ήταν πραγματικά τραγικό να νοηθεί ότι οι κυβερνώντες όχι μόνο οι ίδιοι είναι πλήρως ακατάρτιστοι αλλά δεν έχουν και το κατάλληλο προσωπικό να τους ενημερώσει για το εγχείρημα, μάλλον θα μας συνέφερε σα λαό να υποθέσουμε ότι πρόκειται, άλλη μια φορά, περί δημιουργίας εντυπώσεων και μπαλώματος ημιμαθών κοινωνικών συνειδήσεων. Όταν, όμως κόβεις και ράβεις στα μέτρα σου ένα τόσο αποφασιστικό εργαλείο καταστολής όπως αυτό του ποινικού δικαίου, με τη χειραγώγηση ουσιαστικά κοινωνικών συμπεριφορών (γιατί κακά τα ψέματα όταν επιβάλλεις στον άλλο μεγαλύτερη ποινή επειδή φοράει κουκούλα, επεμβαίνεις καταρχήν στο τρόπο ενδυμασίας του που δεν είναι τόσο άνευ σημασίας όσο θέλουμε να πιστεύουμε), τότε είναι πολύ λίγο πιθανό να μην εισπράξεις περισσότερες σπασμένες βιτρίνες και εξοργισμένους ανθρώπους, για τους οποίους δεν έχεις φροντίσει νωρίτερα (πολύ πριν κατέβουν στην πορεία) να εξυγιάνεις τις αποσαρθρωμένες σου δομές ως κράτος Πρόνοιας.

27 Μαρτίου, 2009

ΠΝΟΗ ΜΑΣ ΤΟ ΑΓΚΟΜΑΧΗΤΟ ΤΗΣ ΑΤΜΟΜΗΧΑΝΗΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ


ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ


Locomotive Breath by Jethro Tull:

In the shuffling madness
of Locomotive Breath
Runs the all-time loser
Headlong to his death
Oh He feels the pistons scraping
Steam Breaking on his brow
Old Charlie stole the handle
And the train it won't stop going no way to slow down

He sees his children jumping off
At stations one by one
His woman and his best friend
In bed and having fun
Oh he's crawling down the corridor
On his hands and knees
Old Charlie stole the handle
And the train it won't stop going no way to slow down

He hears the silence howling
Catches angels as they fall
And the all-time winner
Has got him by the balls
Oh he picks up gideon's Bible
Open at page one
I thank god He stole the handle
And the train it won't stop going no way to slow down...


ME TON OLD CHARLIE ΘΑ ΑΣΧΟΛΗΘΟΥΜΕ ΣΤΟ ΑΜΕΣΟ ΜΕΛΛΟΝ.
ΘΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΟΥΜΕ ΒΗΜΑ-ΒΗΜΑ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ, ΜΗΠΩΣ ΒΡΟΥΜΕ ΑΚΡΗ ΠΩΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΔΙΑΜΟΡΦΩΘΗΚΕ Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ.

ΣΥΝΙΣΤΟΥΜΕ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΣΥΜΒΑΛΟΥΝ ΣΤΑ ΞΑΡΤΙΑ ΤΗΣ ΜΑΟΥΝΑΣ ΜΑΣ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΝΑ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΟΥΝ ΜΙΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ KARL MARX. ΟΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΕΣ. ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΑΚΟΜΗ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΟΤΑΝ ΜΕΛΕΤΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΤΙΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΑΝ.
Στην συνέχεια ακολουθεί ένα από τα ποιήματα, που έγραψε σε νεαρή ηλικία ο Μαρξ, στην αγαπούλα του την Τζένη, που έγινε στη συνέχεια η γυναίκα της ζωής του, μετά από περίοδο επτά χρόνων αρραβώνων. Η Τζένη κατοικούσε στο διπλανό σπίτι στην πόλη Τρίερ της Ρηνανίας. Η οικογένειά της ήταν αρχοντική και άκρως συντηρητική, διακρινόμενη από υπέρμετρο θρησκευτικό ευσεβισμό. Ταυτόχρονα η Τζένη ήταν και μερικά χρονάκια μεγαλύτερη από τον Μαρξ. Ο νεανικός ερωτάς ανάμεσα στο γιό ενός έντονα φιλελεύθερου δικηγόρου, ο οποίος έχαιρε βέβαια αρκετής κοινωνικής αναγνώρισης, λόγω των κρατικών υπεθυνοτήτων που του είχαν ανατεθεί ως προσηλυτισμένου στον Προτεσταντισμό Εβραίου και της νεαράς από συντηρητικό, αριστοκρατικό σπίτι, είχε ένα σωρό εμπόδια να υπερπηδήσει.
Το τελευταίο όπλο ενός πολιορκημένου ερωτευμένου είναι η ποίηση. Η εξέλιξη της σχέσης απέδειξε, ότι και οι επαναστατικοί τύποι είναι σε θέση να εξασκούν γοητεία. Σηματοδότησε επίσης νομίζω και τις έμφυτες ανατρεπτικές τάσεις του νεαρού Καρόλου, που γνώρισε στο άμεσο οικογενειακό περιβάλλον του - από τον έντονα φιλελεύθερο πατέρα του - και που ανέπτυξε αδιάκοπα στη ζωή του.
Ο Μαρξ υπήρξε αναμφίβολα μια επαναστατική φυσιογνωμία από τα γεννοφάσκια του. Πως διαμορφώθηκε, πως εξελίχθηκε και πως αναπτύχθηκε αυτή η τάση, μένει να δούμε προσεχώς.
Ποιήματα έγραψαν αρκετοί άνθρωποι, που εξελίχθηκαν στη συνέχεια ηγέτες επαναστατικών (με τη συμβατική τουλάχιστον έννοια) κινημάτων. Εκτός από τον Μαρξ και ο Στάλιν και ο Μάο Τσε Τουνγκ υπήρξαν σε νεανική ηλικία περιστασιακοί ποιητές. Όσο αφορά τον Λένιν, είναι γνωστό, ότι κατά τη νεανική περίοδο της ζωής του, υπήρξε ένθερμος αναγνώστης έργων κοινωνικά κριτικής λογοτεχνίας.
Η ενασχόλιση με τα ποιήματα κάποιου νέου παρέχει νομίζω τη δυνατότητα να στραφούμε προς το περιεχόμενο μιας νεανικής ψυχής με άλλα μάτια. Σαν μια πρώτη γεύση παραθέτω ένα ποίημα του Καρόλου, από την φοιτητική του περίοδο.
Πρόκειται, νομίζω, για ένα ποίημα με αναμφισβήτητο λυρισμό, που αποκαλύπτει ταυτόχρονα κάποιες από τις σημαντικές πλευρές της ιδιοσυγκρασίας του, που σφράγησαν τη θεωρία του στη συνέχεια.
Στο ποίημα αυτό ο Μαρξ αποδεικνύεται σαν άνθρωπος, που μπορεί να μιλάει μέσα από την καρδιά του. Τα σύμβολα που δρομολογεί είναι χαρακτηριστικά. Ήλιος και γη, ήτοι ορμή και ματεριαλισμός. Χαρακτηριστική είναι και η τελεολογία που διακηρύσει στην αγαπημένη του:
Η λάμψη που δημιουργεί ο Απόλλων δεν μοπρεί να υπερνικηθεί ούτε από Θεό, ούτε από τον κόσμο.
Χαρακτηριστική είναι επίσης και η ανάφλεξη του ρόδου για να κοκκινήσει όλο το περιβάλλον, που αναφέρεται στους πρώτους στίχους. Εικονισμοί, που ξεπέρασαν την ερωτική ορμή του Μαρξ και μέσα από τη θεωρία του σφράγισαν εικόνες στο κοινωνικό γίγνεσθαι μιας μακράς ιστορικής περιόδου.
Όσοι επιθυμούν, όλη η συλλογή βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση που δίνεται στο τέλος της ανάρτησης.

Early Works of Karl Marx: Book of Verse

Harmony

Know you that magic image sweet
When souls into each other go,
And then in one soft breath outflow,
Melodious, loving, mild, replete?
They flame up in one rose-bloom, blushing red,
And coyly hide deep in some mossy bed.

Roam far and wide throughout the land,
The magic image you'll not find
That talisman can never bind,
Nor sun's fierce rays portend.
The light of no sun ever gave it birth,
It never knew the nourishment of Earth.

Ever resplendent there it stays,
Though Time its rapid pinions beats,
Though bright Apollo guides his steeds,
Though worlds fade into nothingness.
Alone its own true power did it create
That neither world nor God can dominate.

Perhaps 'tis like the Cithern sounding,
As played on one eternal Lyre,
In endless glow, in endless fire,
In yearning's lofty urge resounding.
Once hear within yourself those strings that play
Your steps to wander shall not further stray.


Οι φίλοι που δεν διαθέτουν κάποια βιβλιογραφία μπορούν να κατεβάσουν ατελώς εκατομμύρια βιβλία από τη διεύθυνση: http://www.scribd.com
Εκεί υπάρχει ότι θέλουν.

Όρεξη για μελέτη, αγαπητοί φίλοι και όχι μυξοκλάμματα. Ας αξιοποιήσουμε τις πράγματι καλές δυνατότητες, που μας παρέχουν τα σύγχρονα τεχνικά μέσα, για να δομήσουμε μια διέξοδο στην πορεία της εποχής.


24 Μαρτίου, 2009

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΕ ΣΧΟΛΙΑ ΔΥΟ ΕΞΑΙΡΕΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΩΝ ΦΙΛΩΝ




Ο/Η αμμοδύτης είπε...

φίλε μποτίλια,

φοβάμαι ότι η φάση στην οποία μπαίνει ο πλανήτης είναι απρόβλεπτη και ασταθής. Η ανέχεια, η δυσαρέσκεια, και η επιστροφή σε προηγούμενες καταστάσεις "βιωτικού επιπέδου" για μεγάλες ομάδες κόσμου, στον "δυτικό" "πολιτισμένο" κόσμο εννοώ θα δημιουργήσει αναπόφευκτα τριβές. Παράδειγμα, μόνο, είναι η εγκληματικότητα. Ακόμα και εκτός ελέγχου η "εγκληματικότητα" δεν είναι επανάσταση. Η επανάσταση είναι συνέπεια εξαθλίωσης από την μια και ύπαρξης οράματος από την άλλη. Την εξαθλίωση την απεύχομαι, όσο για όραμα, δεν ξέρω τι βλέπεις εσύ εκεί που είσαι, εγώ μάλλον μιζέρια και φτωχοκακομοιριά βλέπω...

χμμμ... αισθάνεσαι ότι οι γείτονές σου ή τα παιδιά απέναντι είχαν προετοιμαστεί για το τι συμβαίνει αυτές τις μέρες (ή από τον περασμένο Σεπτέμβριο;)




@ αμμοδύτης

Αγαπητέ αμμοδύτη:

Ξεκίνησα την αναφορά σε αυτή την θεματολογία, από μια παράξενη ιδέα, που μου ήλθε και χωρίς κανένα μακροπρόθεσμο προγραμματισμό. Απέχω πολύ από το να αποσκοπώ να αυτοπροβάλομαι σαν αντιεξουσιαστής και επανάστατης. Οι αναφορές μου στην επανάσταση πήγαζαν αποκλειστικά από παράπονο, σαν να πρόκειται για μια χαμένη αδελφούλα, που την ξεχάσαμε, αλλά θα ήταν απαράδεκτο να την ξεγράψουμε.

Με τα λίγα που έγραψα, ξεκίνησα μια ενδοσκόπηση. Έτσι διαπίστωσα αμέσως, ότι αυτό το θέμα έχει πολύ ψωμί. Και αποφάσισα να ασχοληθώ βαθύτερα. Ξεκίνησα να ξαναδιαβάζω με νέο βλέμμα κάποια από τα βιβλία, που είχα διαβάσει πριν από πολλά χρόνια. Χέγγελ, Μαρξ, Έγκελς, Μπακούνιν, Λένιν, Γκυ Ντεμπόρ, Καστοριάδη, Στίνα, ανακαλύπτοντας ένα γνωστό-άγνωστο κόσμο, που πέρασε ξυστά από δίπλα μου. Άρχισα να καταλαβαίνω, ότι μελετώντας, πριν έλθει στο οπτικό νεύρο το ερέθισμα των τυπομένων σελίδων, υφίσταται μια καταλυτική διάθλαση στο κρύσταλλο των γυαλιών, που ποτέ δεν αγόρασα, ποτέ δεν φόρεσα και όμως με όριζαν. Το ίδιο και με τη δραστηριότητα μου, που από κάποιο σημείο και μετά, ίσως μετά τα τριάντα και βάλε, που ξεκίνησα να την αντιμετίζω σαν ερωτηματικό. Άφησα να με ορίζει το κυνήγι του εαυτού, διαπιστώνοντας ότι αυτός βρισκόταν μακρυά. Δεν έχασα μέσα στη σκέψη μου την ανάγκη για να ακουμπήσουμε αυτό που ονομάστηκε Μίτος της Αριάδνης. Προσπάθησα να γραπώσω και να τραβήξω ένα μίτο από το πουλόβερ μου, έστω και εάν αυτό ξυλονόταν και έμενα γυμνός.
Διαπίστωσα, ότι όταν το ανθρώπινο χέρι ακουμπήσει τον ΜΙΤΟ (νήμα) αυτός μετατρέπεται σε ΜΗΤΟ (μήτις - πνεύμα). Άρχισα να κατανοώ τις κραυγές των Γερόντων, που φώναζαν: "Η αλήθεια βρίσκεται δίπλα σας, αρπάχτε την".

Δεν αρέσκομαι να μιλάω για να μιλάω. Συχνά εξαφανίζομαι κατά διαστήματα και από αυτή τη σελίδα, θεωρώντας ότι ο επισκέπτης είναι μια πολύτιμη οντότητα, για να υφίσταται την διάθεση ακτιβισμού, ή το άγχος να υπάρξω στην εικονική πραγματικότητα.
Τώρα γνωρίζω. Αυτή η αδελφούλα δεν χάθηκε. Μας παριμένει. Της έχουν ρίξει πολλή σκουριά πάνω της, αλλά ο πυρήνας της δεν έχει οξυδωθεί. Γιατί για να μπορέσουμε να απελευθερωθούμε, πρέπει πρώτα να απελευθερώσουμε αυτή, από σωρεία παρανοήσεων, στρεβλώσεων, συνειδητής υπόθαλψης και παραπληροφόρησης.
"Μη με ψάχνεται στις παλιές φωτογραφίες", μου είπε. "Αυτές δεν χρειάζεται να τις πετάξετε, αλλά να τις δείτε με κριτική νοσταλγία. Τα χρώματά μου φαίνονται μόνο στο φως".

Έτσι αποφάσισα να συνεχίσω, έχοντας βρεί μόνο την επίγνωση, ότι υπάρχει πολύ πράγμα για να βρεθεί. Το καρβέλι στο ταγάρι μπορεί να μην είναι μεγάλο. Τους χρυσοθήρες όμως δονεί η σκέψη, ότι στα λασπόνερα γύρω τους υπάρχουν κόκκοι από χρυσάφι.
Θα απαιτήσει συλλογή και κοσκίνισμα. Αυτή τη φορά δεν αξίζει το ψάξιμο στα ενεχειροδανιστήρια για τα επίχρυσα κομπολόγια του σωσία του Μίδα.


Ο/Η ο νοών...νοείτω είπε...

Φίλε αμμοδύτη,
Όταν σε όλη μας τη ζωή είμαστε απροετοίμαστοι για αυτά που θα γίνουν τότε μόνον είμαστς έρμεα και βιώνουμε εξαθλίωση. Όταν χτίζουμε την ζωή μας με υλικά αγαθά και αφήνουμε το πνεύμα άδειο τότε νομοτελειακά θα υποβιβάσουμε και το επίπεδο ζωής.
Το όραμα το βλέπεις με τα μάτια της ψυχής μόνον εάν το αποζητάς.
Η μιζέρια και η φτωχοκακομοιριά θα πρέπει να γίνει το εφαλτήριο για να αναζητήσουμε αλλού την αισιοδοξία και την ομορφιά.



@ ο νοών...νοείτω

Αγαπητέ αδελφέ:

Πράγματι, η εξεύρεση δεν μπoρεί παρά να είναι αποτέλεσμα αναζήτησης.
Διαπιστώνοντας, ότι η φάση που ζούμε χαρακτηρίζεται από κρίση αξιών και την κρίση των ιδεολογιών, είμαστε ίσως υποχρεωμένοι να ξεκινήσουμε την αναζήτησή μας αμφισβητώντας ακόμη και πολλά αυτονόητα.
Ίσως χρειαστεί να αμφισβητήσουμε ένα κομμάτι του εαυτού μας. Έστω και εάν διαπιστώσουμε, ότι κάποιες από τις παλιές κατασκευές δεν μπορούν να αποτελέσουν σήμερα κάτι περισσότερο από κατασκευάσματα, αναμφίβολα περιλαμβάνουν όμως πληθώρα δομικών - και με αυτή την έννοια πολύ αξιοποιήσιμων - υλικών.
Η επίγνωση της μιζέριας, είναι μια καλή αφετηρία.
Εξ άλλου, η ποσότητα του ψωμιού ποτέ δεν υπήρξε καθοριστική, αλλά ο τρόπος που το μοιραζόμαστε.
Ή, όπως σωστά διαπιστώνει ο αμμοδύτης, κάποιοι άλλοι φροντίζουν για την εξαθλίωση. Εμείς ας αναλάβουμε το όραμα.

13 Μαρτίου, 2009

ΕΝΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΤΗΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΙΔΕΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΠΡΟΘΕΜΑ


Ο φίλος Σπύρος, ένας από τους πλέον δόκιμους συνσχολιαστές στο ANTINEWS (με την επωνυμία "spyros"), τίμησε την προηγούμενη ανάρτηση με ένα σχόλιο, που συμβάλει πολύ παραγωγικά στην προβληματική, που πρόσφατα ξεκινήσαμε εδώ, για ένα επαναπροσδιορισμό της επαναστατικής προοπτικής. Δείχνοντας, ότι όσο και εάν οξειδωθεί αυτή η έννοια από το χρόνο, παραμένει πάντοτε ζωντανή και επίκαιρη, αναμένοντας την δημιουργική της αναζωογόνηση, από αυτό που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε βαθύ στοχασμό της καθημερινής ζωής, ούτως ώστε να μπορέσει να αποτελέσει βάση για έμπνευση και ανάπτυξη δραστηριοτήτων.
Ευχαριστώ θερμά το Σπύρο για την πολύτιμη συμβολή του.

Το σχόλιο που έκανε ο φίλος (Α)θανάσης στην προπροηγούμενη ανάρτηση, αν και συντομότερο όσο αφορά την έκταση, είναι βαθύτατα πρωτότυπο και - με βάση την αφετηρία που έχει εδώ τεθεί - καθόλα αξιόλογο. Δεν επιχείρησα να δώσω την άποψή μου επ ' αυτού στα πλαίσια των σχολίων, γιατί νομίζω ότι αξίζει μια πιο εκτενή αναφορά το ζήτημα που τέθηκε, στην προσεχή ανάπτυξη του θέματος. Ευχαριστώ θερμά και τον φίλο (Α)θανάση.

Στη συνέχεια ακολουθεί το σχόλιο του Σπύρου:

Συμφωνώ ότι είναι επιτακτική η ανάγκη ρεαλιστικής ανασκόπησης των επαναστατικών θεωριών. Η επικαιρότητά τους έχει παρέλθει και γι’αυτό σήμερα δείχνουν –περισσότερο από ποτέ- μη ρεαλιστικές. Δεν παύουν φυσικά να αποτελούν θεωρητικές πλατφόρμες, με πολύ χρήσιμα στοιχεία. Η πρακτικής τους αξία όμως –έτσι όπως διατυπώθηκαν τότε- είναι σήμερα σχεδόν μηδενική.

Μια πιο λεπτομερής ματιά στη φυσιολογία των θεωριών αυτών, μας δείχνει τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις που τις διαμόρφωσαν. Θα ήταν αφελές να πιστέψουμε ότι οι θεωρίες αυτές δεν επηρεάστηκαν από τις κρατούσες τότε πολιτικό-οικονομικές περιστάσεις. Και μιλώντας για επαναστατικές θεωρίες, πάμε αναπόφευκτα στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, όπου θα βρούμε την απαρχή των σημαντικότερων εξ αυτών. Μια εποχή με κάποιες σατανικές ομοιότητες με τη σημερινή, όπου η εκβιομηχάνιση της Ευρώπης και η άκρατη φιλελευθεροποίηση, δημιούργησε το υπόβαθρο –σαν αντιστάθμισμα όλων αυτών- της γέννησης των επαναστατικών θεωριών. Με μια κάπως αυθαίρετη όσο και αναγκαία απλούστευση, θα μπορούσαμε, χωρίς να διαπράξουμε σοβαρό σφάλμα, να θεωρήσουμε τον μαρξισμό σαν αφετηρία των επαναστατικών ιδεών της εποχής. Δεν υπήρξε πιο καταλυτική θεωρητική βάση από τις ιδέες του Μαρξ, που λίγο ως πολύ επηρέασαν όλες τις σχετικές θεωρίες. Εκεί λοιπόν θα υπάρξει μια βασική διαφοροποίηση των επαναστατικών θεωριών σε ¨αναρχικές¨ και ρεπουμπλικανικές. Ο διαχωρισμός αυτός αν και εκ πρώτης όψης φαντάζει ιδεολογικός, ήταν στην ουσία καθαρά κοινωνικός. Κοινωνικός από την άποψη ότι η εκάστοτε κοινωνία –αρχικά προσδιοριζόμενη γεωγραφικά και έπειτα εθνικά- υιοθετούσε το ¨μοντέλο¨ που ανταποκρίνονταν καλύτερα στις καταβολές της.

Έτσι στην Αγγλία και τη Γερμανία με πιο εδραιωμένο το κοινοβουλευτικό κεκτημένο –πολύ περισσότερο στην Αγγλία και αρκετά ισχυρό αν και νεοφανές στη Γερμανία-, οι θεωρίες που επικράτησαν ήταν ρεπουμπλικανικού χαρακτήρα –ο όρος αν και όχι απόλυτα ακριβής μου φαίνεται λιγότερο αδόκιμος από το ¨κοινοβουλευτικού¨. Στις χώρες αυτές, εμφανίζεται η ανάγκη της κατάληψης της εξουσίας από ένα σοσιαλιστικών προδιαγραφών κόμμα, που είτε θα εγκαθίδρυε την ¨δικτατορία του προλεταριάτου¨ (Γερμανία), ή θα συνέχιζε την εξουσιαστική διαδικασία με νέους όρους (Αγγλία). Βλέπουμε λοιπόν τις έννοιες ¨κόμμα¨ και ¨εξουσία¨ να παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο κι αυτό ήταν απόλυτα ρεαλιστικό, με τις συνθήκες που επικρατούσαν στα κράτη αυτά.

Στον αντίποδα –και πάντα σε αναλογία με τις εσωτερικές δομές του κάθε κράτους- στη Γαλλία λόγω της ελλιπής κοινοβουλευτικής εμπειρίας και μερικής μόνο βιομηχανοποίησης της –ήταν ακόμα μια αγροτική χώρα με μερικά και διασκορπισμένα ανά την επικράτεια μικρά βιομηχανικά κέντρα- ο Προυτόν και αργότερα ο Μπλάνκι κινήθηκαν στην κατεύθυνση των μικρών συνεργαζόμενων συντεχνιών που ήδη υπήρχαν, χωρίς κεντρική εξουσία και χωρίς ένα οργανωμένο σοσιαλιστικό κόμμα. Στη Ρωσία, η παντελής έλλειψη κοινοβουλευτικού βίου, ώθησε τον Μπακούνιν σε ένα φεντεραλιστικό σύστημα χαλαρής ένωσης ανεξάρτητων ομάδων, με απώτερο σκοπό την κατάργηση ή έστω τον περιορισμό στο ελάχιστο της κεντρικής εξουσίας και την υπαγωγή των μέσων παραγωγής στον έλεγχο των εργατών. Στη συνέχεια βέβαια με την καθιέρωση του κοινοβουλευτισμού στη Γαλλία, θα επικρατήσει ο Ζορές με σαφώς ρεπουμπλικανικό –τύπου Αγγλίας- σχήμα. Ακόμα και στη Ρωσία μετά την επανάσταση του 1905 –πρώτο υποτυπώδες σύνταγμα και Δούμα- εμφανίζεται ο Λένιν κι αυτός με γερμανικού τύπου μαρξιστικές ιδέες.

Βλέπουμε λοιπόν ότι οι ιδέες γενικά που επικράτησαν, έπρεπε να έχουν κοινωνική αντιστοιχία και μάλιστα να μπορούν να προσαρμόζονται, ανάλογα με τις επιρροές που δέχονταν οι πλατιές μάζες από τη μετεξέλιξη των κοινωνιών τους. Με αυτή την αρχή θα μπορούσαμε να προσεγγίσουμε ρεαλιστικά μια σημερινή επαναστατική πρόταση. Η δεκτικότητα των κοινωνιών στις επαναστατικές ιδέες, έχει ένα συντελεστή ανοχής που διαμορφώνεται –κατά τη γνώμη μου- περισσότερο από πρακτικές παραμέτρους της ζωής του και λιγότερο από ιδεοληψίες.

Περιορίστηκα επίτηδες χρονικά στην περίοδο αυτή, καθώς όπως προείπα βλέπω κάποιες σοβαρές ομοιότητες με το –ευρωπαϊκό, αλλά και το ελληνικό ειδικότερα- σήμερα, τηρουμένων βέβαια κάποιων αντικειμενικών αναλογιών. Η δε αναφορά μου μόνο σε συγκεκριμένες χώρες είναι για θέμα οικονομίας και μόνο, καθώς θεωρώ τα παραδείγματα ενδεικτικά.

Σπύρος.


Θα ήθελα να προτείνω στους φίλους επισκέπτες, που βρίσκουν την ανάπτυξη αυτής της προβληματικής ενδιαφέρουσα, εάν θέλουν να κατεβάσουν ατελώς από την διεύθυνση http://www.black-tracker.gr/index.php τα βιβλία του Κορνήλιου Καστοριάδη "Φαντασιακή Θέσμιση της Κοινωνίας" και "Σταυροδρόμια του Λαβύρινθου", που θα μας απασχολίσουν στα πλαίσια ανάπτυξης του θέματος προσεχώς.

Στην σελίδα αυτή προσφέρεται πληθώρα βιβλίων, που σχετίζονται με την προβληματική της κοινωνικής ανατροπής. Θέλω να εκφράσω τα συγχαρητήρια μου και την ευγνωμοσύνη μου στους φιλόπονους εργάτες της προοδευτικής ζύμωσης, που έστησαν και λειτουργούν αυτή τη σελίδα, που αποτελεί μεγάλη προσφορά. Νομίζω ότι και τα βιβλία του Μισέλ Φουκώ, που προσφέρει για κατέβασμα η σελίδα, είναι επίσησς σημαντικά, για την υπό ανάπτυξη προβληματική.

09 Μαρτίου, 2009

ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΒΕΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΜΙΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ


1. Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΩΣ ΠΡΩΤΙΣΤΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ
-------------------------------------------------------------------------------------------------
Όπως είχα εντοπίσει στην προηγούμενη αναφορά, το πρώτο σκέλος μιας επαναστατικής θεωρίας κατά κανόνα αντιπαρατίθεται κριτικά με τα βασικά στοιχεία του συστήματος, που καλείται η επανάσταση να ανατρέψει. Κάτω από τον όρο "επανάσταση" εννοώ μια ριζική και εκ βάθρων ανατροπή του συστήματος.
Κατά συνέπεια, εάν δεν ορίσουμε με κριτικό τρόπο το σύστημα, αποτελεί ματαιοπονία η όποια προβληματική αναφορικά με την ανατροπή του. Από το τρόπο που το προσεγγίζουμε, προκύπτουν όχι μόνο οι αντιρρήσεις μας προς αυτό, αλλά και οι στόχοι που μπορούν να συγκροτήσουν μια διάδοχη κατάσταση.
Κάθε αφηρημένη έννοια συμπυκνώνει και σχηματοποιεί κάποια δεδομένα μιας πραγματικά υπαρκτής κατάστασης. Η πρόσληψη της εκάστοτε αντικειμενικής πραγματικότητας έχει κατά κανόνα υποκειμενικό χαρακτήρα. Το υποκείμενο είναι πάντοτε προσωπικό και υπόκειται στις ιδιαιτερότητές του, που δεν έχουν όλες κοινωνική αφετηρία. Το ζητούμενο δεν είναι καθόλου απλό: Εάν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, πρέπει να αποφεύγουμε αυτό που ονομάστηκε στην φιλοσοφία "Υποκειμενικός Αντικειμενισμός". Να στοχεύουμε δηλαδή να αναδείξουμε την υποκειμενική μας πρόσληψη σε αυστηρό και κατηγορηματικά ισχύον μοντέλο απόδωσης της πραγματικότητας.
Αυτή η αρρώστια, επενεργεί την μετατροπή της σκιάς μας σε δόγμα και αποτέλεσε μόνιμη γάγγραινα, όχι μόνο πλείστων όσων επαναστατικών θεωριών, αλλά σφράγισε ανεπανόρθωτα και πληθώρα κοσμοθεωριών.
Είναι επόμενο, η όποια θεωρητική επεξεργασία να εκπονείται από άτομα, ή έστω - εάν θέλουμε να εισάγουμε στην προβληματική και την έννοια της ουσιαστικής επικοινωνίας (ή "κοινωνίας" προσώπων, όπως το πράγματι δημιουργικό σχήμα που καθιέρωσε η σύγχρονη νεοορθόδοξη υπαρξιακή θεώρηση στην Ελλάδα) - από πρόσωπα. Με ποιό τρόπο θα ήταν δυνατόν, τα συμπεράσματα αυτής της διαδικασίας να αποκτήσουν κοινωνική ισχύ και επενέργεια στα πλαίσια μιας επαναστατικής διαδικασίας, παρότι αποτελούν εξ ορισμού προσωπικά πονήματα; Ποιές είναι οι αναγκαίες παράμετροι, που προτείνουν οι μέχρι σήμερα εκπονητές των επαναστατικών θεωριών του παρελθόντος, ούτως ώστε να αποκτά το προσωπικό πόνημα κοινωνικό χαρακτήρα και να μπορεί να συμβάλει στην συγκρότηση κοινωνικής οριοθέτησης στόχων και προοπτικής; Κρίνονται κάποιες από αυτές τις ιστορικά γνωστές παραμέτρους επαρκείς και αποδοτικά εφαρμόσιμες, για να εξακολουθούμε να επιχειρούμε την οικοδόμηση των επαναστατικών θεωριών στηριζόμενοι σε αυτές;
Το συγκεκριμένο ερώτημα είναι νομίζω ζωτικής υφής και δεν είναι δυνατόν να μην τίθεται συνειδητά, στη σημερινή φάση, που χαρακτηρίζεται από την ολοκληρωτική κρίση των ιδεολογιών.
Όλες οι θεωρίες παρουσιάζονται σήμερα σε τέτοιο ισχυρό βαθμό ανεπαρκείς, ώστε ασυνείδητα και σιωπηρά να τίθεται από την πλεοψηφία των ανθρώπων το ερώτημα, κατά πόσο είναι δυνατόν να συσταθεί εν τέλει μια επαναστατική ιδεολογία, που να μην αποτελεί εξωπραγματικό δόγμα, με αποτέλεσμα να οδηγεί σε καθεστώς ακόμη περισσότερο στρτεβλό, από αυτό που πρόσβλεψε να ανατρέψει.
Νομίζω ότι το πρώτιστο συμπέρασμα, που θα πρέπει να βγει από την πείρα του παρελθόντς, θα πρέπει να συνίσταται σε μια σχετικοποίηση της ισχύος της επαναστατικής θεωρίας. ΜΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΠΑΥΩ ΝΑ ΚΑΝΩ ΛΟΓΟ ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΚΑΘΙΕΡΩΝΩ ΤΟΝ ΟΡΟ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ. Αυτή η επιλογή δεν αποτελεί βέβαια κάποια καινοτομία, στο βαθμό που άλλοι, πολύ σπουδαιότεροι, που ασχολήθηκαν με την συστηματική θεωρία της επανάστασης, από τον υποφαινόμενο, όπως π.χ. ο Γκυ Ντε Μπορ, ο Σαρλ Μπετελέμ και ο Κορνήλιος Καστοριάδης έδωσαν άλλο περιεχόμενο στον καθορισμό των σχετικών εννοιών και στοχεύσεων.
Ο λόγος, που ο υποφαινόμενος επαίρεται να συγκροτεί και να παρουσιάζει την δική του άποψη επί του θέματος, είναι η απλή Λενινστική επίγνωση, ότι "δεν μπορεί να υπάρξει επαναστατική θεωρία χωρίς επαναστατικό κίνημα". Στον βαθμό που εξέλιπαν οι μεγάλες αυτές μορφές από την ενεργό επαναστατική διαδικασία, αφήνοντας ως ζωντανή υποθήκη σους ώμους μας το άξιο θεωρητικό τους έργο και τις τομές που επιχείρησαν στα δρώμενα του παρελθόντος, είμαστε υποχρεωμένοι αποδεχόμενοι την τεράστια προσφορά τους, να την αξιοποιήσουμε δημιουργικά. Αυτό δεν συνεπάγεται την δογματική εφαρμογή των όποιων εντοπισμών και θεωρήσεων, με τον τρόπο που θα μπορούσε να εξαργυρωθεί μια επιταγή. Πρόκειται, σύμφωνα με τη δική μου θεώρηση, για δομικά στοιχεία και μελέτες, που επιζητούν μια νέα σύνθεση, που δεν μπορεί να περιρίζεται αποκλειστικά στην άκριτη αποδοχή τους. Η ολοκληρωτική αποδοχή αφορά αποκλειστικά το στοιχείο της έμπνευσης για δημιουργικότητα και δράση, με αφετηρία πάντοτε στην αυτόνομη ανάδειξη των εκάστοτε ανησυχιών και αναζητήσεων. Μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί να εκπληρώνει μια επαναστατική θεωρία την ουσία που της αξίζει. Την ανατροπή των δομικών στοιχείων του συστήματος και μέσα σε μια προοπτική την ανατροπή ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ ΤΗΣ. Γιατί δεν παύει και αυτή να έλκει την γενεσιουργό της αιτία από το σύστημα. Στο ποσοστό που αυτή αποτελεί πρόταση δεν αξιώνει καμία ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΗ ΙΣΧΥ, ούτε τίθεται αντιθετικά προς τις άλλες προτάσεις. Φιλοδοξεί να αποτελέσει στοιχείο στην διαδικασία της κοινωνικής σύνθεσης. Διότι το μερικό αποκτά λειτουργικότητα, μόνο στο βαθμό που δίναται να συντίθεται με τα άλλα μέρη, στην στόχευση μιας αποδοτικής οργανικής συγκρότησης του όλου.
ΜΕ ΑΥΤΗ ΤΗ ΕΝΝΟΙΑ, ΦΡΟΝΩ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΚΟΠΙΜΟ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΘΕΙ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΟΔΟΣ, ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ, Η ΚΑΙ ΑΝΤΙΔΙΑΜΕΤΡΙΚΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΕΠΑΤΗΜΕΝΗ.
Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΔΕΝ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ ΣΥΝΕΧΗ ΧΩΡΙΣΜΟ ΔΙΑ ΤΟΥ ΤΕΜΑΧΙΣΜΟΥ, ΑΛΛΑ ΤΟΥΝΑΝΤΙΟΝ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΕΝΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΜΕΡΩΝ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ.
Η θετική επιστήμη, ως προϊόν του θετικισμού και του ρασιοναλισμού, αναζήτησε τη εξεύρεση της γνώσης μέσω της διαδικασίας του τεμαχισμού. Η ανατομία αποτέλεσε την οδό διείσδυσης στα εσωτερικά δεδομένα των ζωντανών οργανισμών. Το μικροσκόπιο ήταν το σημαντικότερο όργανο στην επιστημονική έρευνα. Η κατάτμηση της ύλης επιχειρήθηκε και με μεθόδους πέραν των φυσικών, στη διαδικασία της εξερεύνησης των δομών της. Ως αντίστοιχο μαθηματικό οικοδόμημα αναπτύχθηκε η ανάλυση. Η διάσπαση του ατόμου στάθηκε η μοιραία μέθοδος για τη δημιουργία των υπερόπλων και της "πρωτοποριακής" παραγωγής ηλεκρτικής ενέργειας.
Η μέθοδος της κατάτμησης οδήγησε στις κοινωνικές θεωρίες στην ανάλυση των κοινωνικών δεδομένων με βάση την κατάτμηση της κοινωνίας σε τάξεις. Κάποιες από αυτές χαρακτηρίστηκαν ντε φάκτο προοδευτικές, άλλες ντε φάκτο αντιδραστικές και άλλες ενδιάμεσου χαρακτήρα και αμφίδρομες. Οι προοδευτικές τάξεις κατατμήθηκαν σε πρωτοπορεία και μάζα. Η πρωτοπορεία κατατμήθηκε σε καθοδήγηση, στελέχη και απλά μέλη. Η καθοδήγηση κατατμήθηκε σε "μεγάλο ηγέτη" και παραγιούς. Η κατάτμηση περιέχει στο ίδιο της το σκεπτικό τον ολοκληρωτισμό. Ένας διαχωρισμός των πραγμάτων με κριτήρια αξιολόγησης, αποτελεί Μανιχαϊσμό. Διαχωρίζει σε καλά και λιγότερο καλά, σε ερίφια και σε πρόβατα, δημιουργεί ιεραρχία και επιβάλει εξουσία. Η εξουσία δεν μπορεί παρά να στηρίζεται σε δόγματα. Διότι το καλό είναι σύμφωνα με τα εξουσιαστικά κριτήρια, θέσει καλό και όχι φύσει καλό. ΔΙΟΤΙ ΦΥΣΕΙ ΚΑΛΟ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ, ΚΑΘΟΤΙ ΟΥΔΕΝ ΚΑΚΟΝ ΑΜΕΙΓΕΣ ΚΑΛΟΥ.
Ή ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΗ ΡΗΣΗ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ: "ΤΑΥΤΟΝ ΤΟ ΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΗ ΟΝ". Αυτή η ρήση αποτελεί κατά τη γνώμη μου τον πυρήνα της μεγαλύτερης ανατροπής που εκφράστηκε ποτέ από σοφό. Μετά από αυτή ακολουθεί ίσως η παραίνεση του Βούδα προς τους μαθητές του, ως στερνή επιταγή τη στιγμή που ξεψυχούσε: " Σκοτώστε με!"

2. ΠΟΙΑ ΗΤΑΝ ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΟΥ ΑΞΙΩΣΑΝ ΝΑ ΑΠΟΔΩΣΟΥΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΙΣΧΗ ΣΤΗΝ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ (ΑΤΟΜΙΚΗ) ΠΡΟΣΛΗΨΗ.
----------------------------------------------------------------------------------------------
Συνεχίζεται...

01 Μαρτίου, 2009

ΠΡΟΣΒΛΕΠΟΝΤΑΣ ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ


Λίγοι είναι οι άνθρωποι, που εξακολουθούν να θέτουν το θέμα της αναγκαιότητας για διεξαγωγή επανάστασης σήμερα.
Αυτή η έννοια έχει ταυτιστεί στην συνείδηση των περισσότερων με κάποια συγκεκριμένα ιστορικά στερεότυπα, ή μια νεανική τάση αμφισβήτησης των πάντων, με θολό προσανατολισμό και αδιευκρίνιστη στόχευση.
Αυτοί, που στη σύγχρονοι εποχή δηλώνουν επαναστάτες, αποτελούν μια σπάνια εξαίρεση. Ο όρος εμφανίζεται παρωχημένος, συγκεχυμένος, ρομαντικός. Συχνά προκαλεί το μειδίαμα, ή άλους μορφασμούς ειρωνείας ή απαξίωσης.
Κι όμως. Η κρίση που απειλητικά επεκτείνεται σε όλους τομείς, η βαθμιαία αμφισβήτηση της υλικής μας επιβίωσης, οι τεράστιοι μηχανισμοί ψυχικής και πνευματικής επιβολής που ορθώνονται απειλητικά μπροστά μας, τα αδιέξοδα που έρπουν σε όλους της τομείς της δημόσιας ζωής, του φυσικού περιβάλλοντος, των συνθηκών διαβίωσης, καθώς και το εξάπλωμα των μηχανισμών και των δυνατοτήτων ενός ολοκληρωτικού ελέγχου, επικαιροποιούν άμεσα και ζωτικά την ανάγκη για μια ριζική ρήξη με όλα αυτά. Στην ουσία θέτουν επιτακτικά το ζήτημα της επανάστασης, με την έννοια, ότι η ανάπτυξη του συστήματος αποτελεί σοβαρή απειλή για τους πολίτες. Δεδομένου ότι μια αναπροσαρμογή του, ή βαθμιαία μετατροπή του, δεν είναι δυνατή με την επιβεβλημένη περιθωριοποίηση των πολιτών.
Αλλά και η αλλοτρίωση και το αδιέξοδο που έχει περιέλθει η ίδια αυτή έννοια απαιτεί μια επανάσταση μέσα στην επανάσταση.

Χωρίς φόβο και πάθος, θα πρέπει να ταξινομήσουμε και να αξιολογήσουμε τις εμπειρίες γύρω από το θέμα αυτό, αποκαθαρίζοντας τις αντίστοιχες έννοιες από την οξείδωση που έχουν υποστεί, σε μια προσπάθεια μιας επαναοριοθέτησης πριν απ' όλα των ίδιων των όρων και στη συνέχεια της στόχευσης, που μπορούν αυτοί να υπηρετούσουν. Με εκκίνηση την αναγκαιότητα για λήψη συγκεκριμένων μέτρων στην κατεύθυνση της επαναδιατύπωσης μιας σοβαρής και αξιοπρεπούς επαναστατικής πρότασης, είναι σκόπιμο να στηριχθούμε στην ανάπτυξη της παραγωγικής προβληματικής, που έχει προηγηθεί, από πρόσωπα που αφιέρωσαν τη ζωή και το έργο τους σε αυτή την προοπτική.

Ο επαναστατικός λόγος αποτελείται από τρία σκέλη. Το πρώτο αφορά την κριτική της κατάστασης που επικρατεί. Αναλόγως με τον τρόπο που γίνεται αυτή η κριτική και η απορριπτική αξιολόγηση των υπαρχόντων δεδομένων, δομούνται οι στόχοι και τα οράματα, που αποτελούν ένα είδος οριοθέτησης της στρατηγικής. Αυτό είναι το δεύτερο σκέλος μιας επαναστατικής θεωρίας. Το τρίτο σκέλος αφορά την τακτική που είναι σκόπιμο να ακολουθηθεί, για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων.

Η εκπόνηση μιας επαναστατικής θεωρίας με την αντίστοιχη οικοδόμηση μιας επαναστατικής προοπτικής και την ανάπτυξη ενός επαναστατικού κινήματος αποτελεί έργο εξαιρετικά δύσκολο και επίπονο. Από τη στιγμή που η κριτική θεώρηση επεκτείνεται σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής, σε μια εκ βάθρων αμφισβήτηση, το ζητούμενο έχει άμεσο φιλοσοφικό χαρακτήρα, επεκτείνοντας τον προβληματισμό στο σύνολο των επιστημών. Έτσι προϋποθέτει την ύπαρξη φιλοσοφικού οργάνου και σύνολης επιστημολογικής θεώρησης.
Πράγματι, χωρίς την εκπλήρωση των ανωτέρω προϋποθέσεων από την μεριά της αστικής τάξης, δεν θα είχε καταστεί δυνατή η αμφισβήτηση της απολυταρχίας από αυτή. Κατανοώντας δημιουργικά αυτές τις προϋποθέσεις επιχείρησε ο Μαρξισμός να οικοδομήσει και στους δυο αυτούς τομείς, με στόχο την ανάπτυξη επαναστατικής διαδικασίας. Έχοντας μια γραμμική αντίλληψη για την ιστορική εξέλιξη, στηριζόμενη στην έννοια της ανάπτυξης προόδου με την πάροδο του χρόνου, δεν απέρριψε στην ουσία τις αντιλήψεις που εκούσια του κληροδότησε ως νοητικά οικοδομήματα η αστική επανάσταση. Έτσι τον θετικισμό του Διαφωτισμού και της Αναγέννησης, επιχείρησε να συμπληρώσει - χωρίς να ανατρέψει - με το ερμηνευτικό όργανο του λεγόμενου Διαλεκτικού Υλισμού, για να στήσει το οικδόμημα του "Επιστημονικού Σοσιαλισμού" ως επαναστατικού προθέματος. Πάντοτε στηριζόμενος σε μια εξελικτική αντίληψη, όπου το νέο ώφειλε να βγαίνει μέσα από το παλιό, βελτιώνοντας και εξελίσσοντας το, στα πλαίσια μιας αιτιοκρατούμενης τελεολογίας, που θεώρησε ότι χαρακτηρίζει την ιστορία.
Η συγκεκριμένη εξέλιξη που ακολούθησε και η εμπειρίες που αποκτήθηκαν από αυτή, έθεσαν στη συνέχεια με οδυνειρό τρόπο το ερώτημα, κατά πόσο το "νέο" που ευαγγελίστηκε ο Μαρξισμός, υπήρξε πράγματι νέο, καθώς και κατά πόσο το κοινωνικό σύστημα που προέκυψε, αποτέλεσε ουσιαστική βελτίωση των δεδομένων, σε σύγκριση με αυτά που προηγήθηκαν και μάλιστα στα πλαίσια μιας γραμμικής εξέλιξης, που εκτός από τις ποσοτικές ζυμώσεις περιείχε και ποιοτικά άλματα ριζικής βελτίωσης.
Αποτελεί νομίζω κοινό τόπο, με εξαίρεση ίσως τους λίγους αρτηριοσκληρωτικά φανατικούς, που επιμένουν να αλοιθορίζουν μποροστά στα ιστορικά δεδομένα, ότι η εξέλιξη ακολούθησε ένα τελείως διαφορετικό δρόμο. Ίσως η φόρμα αυτής της πορείας να είχε κάποια κοινά με την αντίστοιχη θεωρία. Όσο αφορά το περιεχόμενο όμως των εξελίξεων και την ποιότητα των καθεστώτων που προέκυψαν από τα σοσιαλιστικά κινήματα, η ψαλίδα που άνοιξε μεταξύ ευαγγελιζομένου οράματος και τραγικής πραγματικότητας υπήρξε τεράστια.

Η ίδια η πραγματικότητα της ιστορικής εξέλιξης έθεσε την Μαρξιστική θεωρία εκτός των σημερινών επιδιώξεων, που μπορούν να σταθούν απέναντι στις ανθρώπινες προσδοκίες. Για άλλους υπήρξε αυτή η θεωρία ριζικά λαθεμένη, για άλλους απλά πρακτικά ανεφάρμοστη.
Μια εμπεριστατωμένη όμως κριτική στον Μαρξιστική θεωρία, η οποία υπήρξε η κυρίαρχη επαναστατική ιδεολογία για περισσότερο από εκατό χρόνια, δεν μπορεί να γίνει ξεχωριστά από την ιστορική πρακτική. Κατά καιρούς επιχειρήθηκαν βέβαια αρκετές κριτικές αναλύσεις, οι οποίες όμως πάντοτε αποδείχθηκαν αδόκιμες. Είτε με την έννοια, ότι υπήρξαν ανεπαρκείς, όπως η Τροτσκιστική κριτική, είτε αναιρέθηκαν από την ίδια τη ζωή, όπως η Μαοϊκή κριτική, είτε αυτοαινεραίθηκαν σιωπηρά από αυτούς που τις συνέστησαν, χωρίς να επιχειρήσουν αυτοί να δώσουν συνέχεια, συχνά στρέφοντας την προσοχή τους σε άλλα κέντρα βάρους και κετευθύνσεις της έρευνας.
Από αυτή τη διαδικασία προέκυψαν σοβαρά θεωρητικά έργα, που συχνά - όπως είναι φυσικό - είχαν ελλήνική πατρότητα. Όπως το μνημειώδες, αλλά ελάχιστα γνωστό βιβλίο του Κώστα Παπαϊωάννου "Η Γέννεση του Ολοκληρωτισμού", καθώς και η "Γραφειοκρατική Κοινωνία" του Κορνήλιου Καστοριάδη. Σημαντικός υπήρξε ο τρόπος προσέγγισης, που ανέπτυξε στο βιβλίο του ο Σαρλ Μπετελλέμ "Ταξικοί Αγώνες στη Ρωσία", όσο αφορά τα πολιτικά δρώμενα στην κομμουνιστική Ρωσία σε σύγκριση με τις βασικές αρχές της μαρξιστικής θεωρίας.
Όσο αξιόλογα και εάν είναι πολλά βιβλία, που επιχείρησαν να ερμηνεύσουν τα δρώμενα στις χώρες που επικράτησαν καθεστώτα με αναφορά στον Μαρξισμό, κανένα από αυτά δεν πετυχαίνει να δώσει μια ουσιαστική και συνεκτική απάντηση στους λόγους της μεγάλης αποτυχίας των "σοσιαλιστικών πειραμάτων" που προηγήθηκαν, σε συνδυασμό με τις θεωρητικές αρχές, που με το ένα ή αλλο τρόπο, τα είχαν σφραγίσει.

Οι πανυνηγυρισμοί των αντιδραστικών απολογητών του κεφαλαιοκρατικού συστήματος, όπως στην περόπτωση του Φουκουγιάμα στο χαμαιρπές "σύγγραμμα" με τίτλο "Το Τέλος της Ιστορίας", και αυτών που γράφτηκαν μετά την κατάρρευση, ή τη στροφή στην οικονομία της αγοράς των σοσιαλιστικών καθεστώτων, ουδόλως είναι σε θέση να αμφισβητήσουν την κοινή πλέον αντίλληψη, ότι αυτό το σύστημα εξελίσσεται απειλητικά για όλη την ανθρωπότητα και ότι βρίσκεται σε φάση βαθύτατης σήψης και παρακμής.

Βεβαίως όλες οι προοπτικές παραμένουν μετέωρες, όσο δεν πραγματώνεται μια εμπεριστατωμένη και υπεύθυνη κριτική στα όσα συνέβησαν. Όσο δεν εκπληρώνεται δηλαδή αυτό που εντοπίστηκε προηγουμένως, ως πρώτο σκέλος στην διαμόρφωση μιας νέας επαναστατικής θεωρίας.
Εάν δεν ταφούν οι νεκροί κινδυνεύουν να βρικολακιάσουν. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα και στην περίπτωση της έλλειψης μιας κριτικής επεξεργασίας των δεδομένων των σοσιαλιστικών καθεστώτων που κατέρρευσαν, ή αλλοτριώθηκαν, μέχρι σημείου πλήρους εκτροπής. Η ίδια η ιστορική εμπειρία μας υποχρεώνει να τα κατατάξουμε με την μεριά της αντεπανάστασης, που μια μελλοντική επανάσταση οφείλει να αντιπαρέλθει, άρα μια αντίστοιχη επαναστατική θεωρία οφείλει να αναλύσει με ουσιαστικό και τελεσίδικο τρόπο.
Αυτό αποτελεί ένα από τα πρώτιστα καθήκοντα, που θα κληθούν να εκπληρώσουν όσοι επιδιώκουν την δημιουργία μιας νέας επαναστατικής θεωρίας.

Βεβαίως ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα και πρόκληση στον θεωρητικό τομέα, από την κριτική επεξεργασία της ιστορικής εμπειρίας, αποτελεί το ζητούμενο του οργάνου. Το μέτρο και η μέθοδος ούτως ειπείν, με τα οποία θα καταστεί επιτεύξιμη μια κριτική επεξεργασία του παρελθόντως, ούτως ώστε να εξαχθούν τα απαραίτητα συμπεράσματα, πάνω στα οποία θα δομηθεί η νέα προοπτική.
Αυτή η αναγκαιότητα αποτελεί την πλέον ουσιαστική πρόκληση, την πλέον καθοριστική επιλογή, το σημαντικότερο και ταυτόχρονα το δυσκολότερο των ζητουμένων.
Αυτοί που θα κληθούν να την αντιμετωπίσουν, είναι υποχρέωμένοι να οιμκοδομήσουν ουσιαστικά απάνω στα ερείπια των προηγούμενων θεωρήσεων. Σε αντίθεση με τον Μαρξισμό, που υιοθέτησε το προϋπάρχον θεωρητικό οικοδόμημα στο σύνολο του, το οποίο παρέλαβε ιστορικά από το παρελθόν που αμφισβήτησε, με στόχο να το αναπτύξει και να το εξελίξει, ο επαναστατικός λόγος του μέλλοντος είναι υποχρεωμένος να αντιμετωπίσει απορριπτικά την αντίστοιχη εμπειρία. Βεβαίως ακόμη πιο δυσχερής γίνεται αυτή η διαδικασία, στο ποσοστό που πρέπει να γίνει μια διαλογή μεταξύ των στοιχείων του θεωρητικού οικοδομήματος που έχει καταρρεύσει. Σε στοιχεία που χαρακτηρίζονται από κάποια αξία και πρέπει να επαναχρησιμοποιηθούν, αφού ίσως υποστούν μια νέα επεξεργασία και στοιχεία που είναι απορριπτέα.
Πρόκειται, με αυτή την έννοια, για μια επανάσταση μέσα στην επανάσταση.
Ή για μια αναζήτηση στους δρόμους του λαβύρινθου. Για μια πορεία, που ούτε το σημείο εκκίνησης, ουτε το τέρμα μπορούν να διακριθούν.
Δεν νομίζω όμως, ότι πρόκειται για μια πορεία στο σκοτάδι. Ήδη τα μεγάλα επαναστατικά πνεύματα της εποχής μας προσπάθησαν να εντοπίσουν τον μήτο. Με αυτή την έννοια δεν είναι τυχαίο, ότι ο Κορνήλιος Καστοριάδης, με πλήρη συνείδηση αυτής της πρόκλησης, τιτλοφόρησε το τελευταίο μεγάλο του θεωρητικό πόνημα "Οι Δρόμοι Του Λαβύρινθου". Σε μια προσπάθεια να παραδώσει τη σκυτάλη του οράματος σε μια γενιά νέων επαναστατών. Βεβαίως υπάρχει επίσεις πληθώρα μελετών, που επιχειρούν να διεισδήσουν στα δεδομένα της ιστορικής εμπειρίας με επιτυχή τρόπο και αποτελούν ισχυρή βάση για ανάπτυξη της προβληματικής και οικοδόμηση της θεωρίας. Το ζητούμενο είναι, σε μια εποχή, που προωθείται μια υπέπροσφορά πληροφοριών, να γίνει η επιλογή των κάτάλληλων ψηφίδων, με τις οποίες θα σταθεί δυνατόν να φτειαχτεί το περίγραμμα ενός μελλοντικού οράματος. Η σύνδεσή του και η αμοιβαία επίδραση του με τις πρακτικές παρεμβάσεις που μένει να γίνουν, θα πρέπει να ενεργοποιήσουν τη ζωντανή διαδικασία της ανάπτυξης ενός επαναστατικού κινήματος.

Όσο υπάρχουν άνθρωποι, θα υπάρχουν ευαισθησίες και θα παίρνονται πρωτοβουλίες για την δημιουργία οραμάτων, με στόχο μια καλύτερη ζωή, που να αρμόζει στις πραγματικές δυνατότητες του ανθρώπου.
Το μέλλον της ανθρωπότητας δεν είναι η συντήρηση του παρωχημένου, αλλά η γέννεση του νέου. Μέσα σε συνθήκες πλήρους σήψεως, αυτό δεν μπορεί παρά να έχει ανατρεπτικό χαρακτήρα. Βεβαίως ανοιχτό παραμένει το ζήτημα, σχετικά με το ποιο είναι αυτό, που πρέπει να ανατραπεί και με ποιό τρόπο.
Τις σκέψεις μου πάνω σε αυτό το ζήτημα θα προσπαθήσω να εκθέσω στο δεύτερο μέρος αυτής της αναφοράς.
Με την πίστη ότι παραμένει πάντοτε επίκαιρος ο στίχος του Οδυσσέα Ελύτη:
ΖΗΤΩ Η ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΦΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ