1. Η ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΩΣ ΚΑΤΑΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΝΟΗΣΗΣ
Μεταθέτω χρονικά την συνέχιση τού θέματος τής προηγούμενης ανάρτησης με τίτλο “Κρίσιμη Φάση”, που αφορά την επικαιρότητα, για να καταθέσω ένα σύνολο απόψεων, που επιχειρούν να εισχωρήσουν σε μεγαλύτερο χρονικό βάθος. Η ακραία κρισιμότητα που χαρακτηρίζει την τρέχουσα φάση αναφορικά με τα πάντα που αφορούν την ζωή μας, αποτελεί την κορυφή ενός παγόβουνου, που έχει συγκροτηθεί συστηματικά σε μια πορεία εκατό και πλέον ετών. Ενώ ανιχνεύοντας το παρελθόν είναι σχετικά εύκολα προσβάσιμος ο εντοπισμός κάποιων κομβικών σημείων, που εκδηλώθηκαν σε αυτήν την χρονική διάρκεια και καλούπωσαν την δομή των εξελίξεων, τουλάχιστον για τον γράφοντα, δεν είχε διαπιστωθεί μέχρι προσφάτως η οργανική αλληλουχία μεταξύ τους στην βάση τής συνέχειας, που διαμόρφωσε βήμα προς βήμα το γενικό σχέδιο των εξουσιαστών για την ποδηγέτηση τής εξέλιξης.
Ο Τζορτζ Όργουελ είχε καταγγείλει το 1949 την πλήρη διαστροφή τής γλώσσας με ορίζοντα το 1984 βάσει τού „new speak“, με το οποίον οι όροι της δεν ανταποκρίνονται πλέον στις έννοιες που αυτοί αντιστοιχούν, αλλά αποδίδουν το αντίθετό τους. Στα σαράντα όμως χρόνια που πέρασαν μετά το 1984 έχει επιβληθεί πλέον ένα στάδιο, το οποίον δεν χαρακτηρίζεται από την διαστροφή τής γλώσσας, αλλά την πλήρη καταστροφή της. Σε πρόσφατο βίντεο ο Δημήτρης Καζάκης διαπίστωσε με εξόχως γλαφυρό τρόπο, ότι σύμφωνα με το νέο “οικογενειακό δίκαιο”, τουτέστιν την πλήρη κατάργηση τού θεσμού τής οικογένειας από το ελλαδικό κυνοβούλιο, δεν μπορούμε πλέον να λέμε, ότι “υιοθετούμε μια άποψη”, αλλά πρέπει να λέμε, ότι “τεκνοθετούμε μια άποψη", εφόσον η υιοθεσία αντικαταστάθηκε από την “τεκνοθεσία”. Αντίστοιχα μπορούμε να συμπληρώσουμε, ότι κατ' αναλογία και ο Σαντάμ Χουσείν τού μέλλοντος, αναφερόμενος σε μια σύγκρουση όπως αυτή που έλαβε χώρα στον πρώτο πόλεμο τού Κόλπου, δεν θα μπορεί να αναφέρεται σε επικείμενη “μητέρα όλων των μαχών”, αλλά ως “μάχη τού γονέα ένα, ή δύο”, δεδομένου, ότι με το ισχύον δίκαιο η μητρότητα αποτελεί μια παρένθεση στην ζωή τού ανθρώπου, αφορώντας αποκλειστικά την κύηση μιας “παρένθετης” μητέρας, μέχρι να μεταβιβαστεί το βρέφος στους εν τέλει “γονείς” στα πλαίσια μιας αγοραπωλησίας.
Η πλήρης κατάργηση τού γλωσσικού οργάνου και η υποκατάστασή του από ένα σύμπλεγμα αλαμπουρνέζικων εκφορών, δεν νοθεύει μόνον την επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων, αλλά ναρκοθετεί τις στοιχειώδεις έννοιες, υποβιβάζοντας την ταξινόμησή τους στα πλαίσια τής νόησης σε ένα ακατάσχετο αχταρμά. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, τα βασικά επιχειρήματα, οι εκτιμήσεις και οι προτάσεις που αρθρώνονται, δεν συνιστούν συνεκτικό λόγο, αλλά ψελλίζουν ανοησίες άνευ ουσίας. Ιδιαίτερα ζοφερές είναι οι συνέπειες αυτής τής διαδικασίας, όσο αφορά την ανάγκη τής κοινωνίας να διαμορφώσει ένα βηματισμό μέσω τής στοχευμένης παρέμβασης των μελών της, τα οποία καλούνται να ενεργοποιήσουν την φαιά ουσία των εγκεφάλων τους στην προοπτική να δοθούν διέξοδοι στις προκλήσεις που προκύπτουν. Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΝΟΗΣΗΣ ΟΔΗΓΕΙ ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΤΟΠΗ ΤΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΣΦΑΙΡΑΣ ΤΩΝ ΚΡΑΝΙΩΝ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΣΕ ΕΝΑ ΕΙΔΟΣ ΧΩΜΑΤΕΡΗΣ, ΠΟΥ ΕΑΝ ΣΥΝΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΙ Η ΦΙΛΑΡΕΣΚΕΙΑ, Η ΕΦΗΣΥΧΑΣΗ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΚΟΛΛΗΣΗ ΣΕ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΜΥΘΟ ΠΟΥ ΔΙΕΠΕΙ ΤΟΝ ΜΕΣΟ ΑΝΘΡΩΠΟ, ΔΕΝ ΕΚΤΙΜΑΤΑΙ ΔΕΟΝΤΩΣ ΩΣ ΝΟΗΤΙΚΗ ΚΑΤΑΠΤΩΣΗ, ΑΛΛΑ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΩΣ ΝΟΡΜΑΛ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΘΕΣΗ ΝΑ ΕΚΤΙΜΑ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ. (Στο ζήτημα τού κοινωνικού μύθου αναφέρθηκα αναλυτικότερα σε παλαιότερη ανάρτηση στις 13 Δεκεμβρίου 2023, με τίτλο “Σκέψεις για τον ρόλο τής θεωρίας στην προοπτική τής κοινωνικής πορείας”).
Η συστηματική καταστροφή τής νόησης με την πλήρη εξουδετέρωση τού γλωσσικού οργάνου επεκτάθηκε με ιδιαίτερη έμφαση μέσα σε μια μακρά πορεία, που κλιμακώθηκε βάσει συγκεκριμένου σχεδιασμού και στην πολιτική σφαίρα. Οι στοιχειώδεις έννοιες που την διέπουν, δεν διαστρεβλώθηκαν πλήρως μόνον, αλλά εξουθενώθηκαν σε ολοσχερές βάθος, με αποτέλεσμα να μην σημαίνουν πλέον τίποτε. Ο όρος “ανθρώπινα δικαιώματα” ανάγεται πλέον σε αυθαίρετη ιδιοκτησία κάποιων χειραγωγούμενων από αντικοινωνικά συστηματικά κέντρα ΜΚΟ, ο όρος “κοινωνική ανατροπή” βάφτηκε εμπριμέ σε πλαίσια “έγχρωμων επαναστάσεων” και τα παραδοσιακά πολιτικά μπλοκ – δεξιά, κέντρο και αριστερά, διατήρησαν τα ονόματά τους, απεμπολίζοντας όμως κάθε είδους περιεχόμενο, με αποτέλεσμα ο κάθε ύπουλος κατεργάρης να ισχυρίζεται ότι επιθυμεί, κάτω από την όποια πολιτική ταμπέλα επιλέγει αυθαίρετα. Χαρακτηριστικός για την απόλυτη σύγχυση που επικράτησε είναι ο τίτλος, που έδωσε σε μια επιφυλλίδα του σε εφημερίδα πριν από αρκετά χρόνια ο Χρήστος Γιανναράς: “Η δεξιά ως αριστερά, η αριστερά ως φάρσα”. Η νόθευση των όρων οδήγησε σε μια αυθαίρετη πρόσμιξή τους, όπου κάθε τι είναι είναι ονομαστικά λίγο από τον πρώην εαυτό του, με λίγο, ή κομμάτι περισσότερο, από το άλλο. Έτσι οι κομματικές κατευθύνσεις έγιναν τραγέλαφοι, με τους όρους “κεντροδεξιά”, κεντροαριστερά”, “προοδευτικός” και τα τοιαύτα.
Αυτήν την φθίνουσα πορεία, ως ακολουθία που τείνει στο μηδέν ως έσχατο όριο,, είχε εντοπίσει έγκαιρα ο καλός φίλος Θεόδωρος Ζιάγκας το 2001, που εξέθεσε στο σημαντικό βιβλίο του “Η Έκλειψη τού Υποκειμένου”, που όμως, ενώ επέδρασε καταλυτικά στον χώρο των ολίγων αφυπνισμένων, δεν έτυχε τής δέουσας προσοχής. Η έλευση 23 ετών από την έκδοση τού βιβλίου, δικαίωσε τις ζοφερές επισημάνσεις τού συγγραφέα. Το βιβλίο αυτό εξακολουθεί να παραμένει έντονα επίκαιρο, καθότι ο Θεόδωρος Ζιάγκας δεν περιορίστηκε στον εντοπισμό τής φθίνουσας πορείας, αλλά επεξεργάστηκε στα πλαίσιά του και συγκεκριμένες προτάσεις για το ξεπέρασμα της.
Στην παρουσίαση αυτού τού βιβλίου αναφέρονται τα εξής:
Η
εποχή μας -η εποχή της Νεωτερικότητας- αφού ανέδειξε το εξατομικευμένο
υποκείμενο σε θεμέλιο του ιδρυτικού της παραδείγματος (της κοσμοθεωρίας
της), ανακαλύπτει περιδεής ότι στην πραγματικότητα το έχει οδηγήσει στην
εξαφάνισή του. Ενώ π.χ. έχει κάνει σημαία της τα «ανθρώπινα
δικαιώματα», εξαφάνισε το υποκείμενο που υποτίθεται ότι είναι φορέας
αυτών των δικαιωμάτων. Και μάλιστα τόσο το ατομικό όσο και το συλλογικό
υποκείμενο, τα οποία βλέπουμε να θρυμματίζονται και να απορροφώνται από
τους απρόσωπους κοινωνικούς μηχανισμούς.
Πρόκειται όμως για
πραγματική και αμετάκλητη εξαφάνιση του υποκειμένου ή για «έκλειψη»,
δηλαδή για προσωρινή απουσία του, λόγω επικάλυψης από κάτι άλλο, που
στέκεται εμπρός του; Ποιό είναι αυτό το «κάτι άλλο»; Και τί θα έχει
απομείνει από το υποκείμενο αν και όταν η «έκλειψη» παρέλθει;
Η
προβληματική του βιβλίου πάνω στα ερωτήματα αυτά αναπτύσσεται σε τρεις
βαθμίδες:
α) Η σημερινή κρίση είναι αποτέλεσμα της αποτυχίας των κινημάτων υπέρβασης του καπιταλισμού. Δηλδή της χρεωκοπίας τόσο του καπιταλιστικού ατομικισμού όσο και του σοσιαλιστικού κολεκτιβισμού.
β) Το πρόβλημα της υπέρβασης αυτής δεν είναι ιστορικιστικό αλλά οντολογικό. Δηλαδή το ζητούμενο είναι η αναθεμελίωση του σύγχρονου πολιτισμού σε μιαν άλλη κοινωνική οντολογία.
γ) Κρίσιμα στοιχεία για μια πραγματικά εναλλακτική κοινωνική οντολογία είναι δυνατόν να βρεθούν στην οικουμενική ελληνική παράδοση και συνίσταται στο συνδυασμό προσωποκεντρικής οντολογίας και πολιτειακού κοινοτισμού.
Η καταστροφή τής νόησης και η περιθωριοποίηση τού ανθρώπου ως νοήμονος και ενεργούντος υποκειμένου με την έκλειψή του από στην διαδικασία τού κοινωνικού γίγνεσθαι έρχεται να διακηρύξει η σύγχρονη κοινωνική μηχανική των εξουσιαστών με την διατράνωση για αντικατάσταση τής συνειδησιακής του κυριαρχίας σε όλες τις εκφάνσεις τού ατομικού και κοινωνικού γίγνεσθαι ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΗΧΑΝΗ. Η επιβολή τής κυριαρχίας σε όλα τα επίπεδα τής λεγόμενης “τεχνητής νοημοσύνης” έρχεται να επισφραγίσει τον πλήρη εκτοπισμό της ανθρώπινης νόησης από την λήψη των βασικών αποφάσεων και τον προγραμματισμό των ζητημάτων που τον αφορούν. Και δεν είναι μόνον η παραγωγή των βιομηχανικών προϊόντων και τής μετακίνησης, που μετατίθεται όλο και πιο αποφασιστικά σε μηχανισμούς αυτοματοποίησης και ρομποτικές συσκευές. Η αυξανόμενη παρέμβαση ρομποτικών όπλων στις πολεμικές διενέξεις και η αντίστοιχη μετάθεση τής εκπόνησης τής στρατηγικής σε μηχανικά νευρωνικά δίκτυα, οδηγεί βάσει των υφιστάμενων εξελίξεων στον υποβιβασμό των ανθρώπων, να “αξιοποιούνται” αποκλειστικά ως τα έμψυχα θύματα αυτών των διενέξεων, εφόσον στόχος των πολέμων παραμένει ανέκαθεν η εξόντωση των αντιπάλων. Και από την στιγμή που άνθρωπος δεν προορίζεται για τίποτε περισσότερο από παραπροϊόν τής διαδικασίας τής επικράτησης τής μηχανής, το σενάριο τής “διάσωσής” του αποσκοπεί στην ρομποτοποίηση του μέσω τού λεγόμενου “μετανθρωπισμού”. Αφού λοιπόν η νόησή του βάλλεται στοχευμένα μέχρι τελευταίας συνεπείας, έχει προγραμματιστεί και η καταστροφή τής βιολογικής του βάσης, που είναι ο εγκέφαλος. Η επιβολή τής διατροφής με σκουλήκια και με έντομα έρχεται να περάσει μέσα από το μίξερ τα εναπομείναντα εγκεφαλικά κύτταρα, που ενδημούν μέσα στην νοητική χωματερή τού κρανίου.
Ο πολύ σημαντικός διανοητής Oswald Spengler στο μνημειώδες έργο του “Το Τέλος τού Δυτικού Πολιτισμού” ("Der Untergang des Abendlandes"), που εκδόθηκε το 1922 αναλύει, γιατί το κύκνειο άσμα τής δυτικής κυριαρχίας πρόκειται να σφραγιστεί από την πλήρη κυριαρχία τής μηχανής.
Η εκπληκτική διάνοια τού Όσβαλντ Σπένγκλερ δεν διαπίστωσε μόνον τον επερχόμενο τέρμα τού δυτικού πολιτισμού, αλλά σκιαγράφησε ιδιαίτερα εύστοχα ό και τον τρόπο που θα μπορούσαν να υπερπηδηθούν τα αδιέξοδα, που ο φαύλος κύκλος που αυτός επέφερε δρομολόγησαν μετά την πτώση του. Ο Σπένγκλερ ήταν φυσικομαθηματικός, αλλά εκτός από την εμβάθυνση στα μαθηματικά που είχε επιτύχει, ήταν ταυτοχρόνως και βαθύς μελετητής τής κλασσικής γραμματείας, τής ιστορίας, τής φιλοσοφίας και των πολιτισμών που αναπτύχθηκαν στην Ασία. Το κεφάλαιο σχετικά με τον ρόλο τής μηχανής είναι σύντομο (επεκτείνεται μόνον σε 12 σελίδες) και είναι το τελευταίο στο δίτομο έργο του, που περιλαμβάνει 1195 σελίδες. Παρ' όλο που σε αυτό καταθέτει τα τελικά του συμπεράσματα σχετικά με το επερχόμενο τέλος τού δυτικού πολιτισμού, είναι πολύ μετρημένος σχετικά με όσα καταθέτει εκεί, δίνοντάς μου την εντύπωση, ότι κάποια πολύ σημαντικά δεδομένα και συμπεράσματα είτε κράτησε για τον εαυτό του, είτε εκμυστηρεύτηκε σε κάποιο κύκλο ολίγων επιλεγμένων. Έχω σχηματίσει την εντύπωση, ότι ο κεκαλυμμένος κύκλος πίσω από τον Στάλιν, στον οποίον αναφέρομαι στο βιβλίο “Το Ξεχαρβάλωμα των Συμπράγκαλων τής Δυτικής Κυριαρχίας” είχε μελετήσει πολύ προσεκτικά αυτό το βιβλίο τού Σπένγκλερ και από αυτό εμπνεύστηκε την έγκαιρη ανάδειξη τού Βλαδίμηρου Πούτιν από πολύ νωρίς.
Ο Σπένγκλερ αποδίδει ιδιαίτερη έμφαση στο εν λόγω βιβλίο στο κεφάλαιο με 73 σελίδες που τιτλοφορεί “Νόημα των Αριθμών” („Sinn der Zahlen“) στην προσπάθειά του να ανιχνεύσει την πορεία και τις καταβολές τού δυτικού πολιτισμού. Σαν δόκιμος μελετητής τού Νίτσε, αποδίδει στην “Απολλώνια” διάσταση τού Ελληνικού Πνεύματος, όπως ο Νίτσε τη είχε χαρακτηρίσει, ένα μαθηματικό ισοδύναμο. Έτσι χαρακτηρίζει το Ελληνικό Πνεύμα ως “Ευκλείδειο”, σε αντίθεση προς το Ευρωπαϊκό, που αποκαλεί “Φαουστικό”. Αξίζει να σημειωθεί, ότι το έργο “Dr. Faustus“ είναι πολύ παλαιότερο από την εκδοχή που συνέγραψε ο Goethe και συμπίπτει χρονικά με τις απαρχές τής ανάπτυξης τής ευρωπαϊκής επιστήμης. Το έργο “Historiα von D. Johan Fausten” συνέγραψε ο Johan Spies το 1587 και ένα χρόνο αργότερα έκδωσε ο Christopher Marlow, που θεωρείται εξ ίσου σημαντικός με τον Σαίξπηρ το έργο “The Tragical History of Doctor Faustus" εμπνευσμένο από την αγγλική μετάφραση τού προηγούμενου. (Τόσο ο Σαίξπηρ, όσο και ο Μάρλοου, είναι σημαντικότατες μορφές, που αγωνίστηκαν για την χειραφέτηση τής κοινωνίας από τα εξουσιαστικά κυκλώματα των σκοταδιστών, εντάσσονται στην Πλατωνική παράδοση και θα κάνω σχετικά με την προσφορά τους ανάρτηση στο μέλλον). Σύμφωνα με τον Σπένγκλερ η Ελληνική χρήση των αριθμών τούς αντιμετωπίζει ως οντότητες προσαρτημένες σε συγκεκριμένα δεδομένα και με στατικό τρόπο. Τουναντίον, ο Καρτέσιος μετατρέπει τούς αριθμούς με την απεικόνισή τους σε σύστημα κάθετων μεταξύ τους αξόνων (συντεταγμένες) σε αφηρημένα μεγέθη. Επί πλέον ο Leibnitz εισάγει μέσω τού διαφορικού λογισμού την δυναμική επενέργεια τού χρόνου στο γίγνεσθαι (dt). Ενώ η μελέτη των κινήσεων από τούς αρχαίους Έλληνες είχε στατικό χαρακτήρα, ως διεπόμενη από αιώνιους νόμους και τα πράγματα και τα φαινόμενα είχαν δεδομένο και συγκεκριμένο χαρακτήρα, η σκέψη τής Αναγέννησης περνάει μέσω τής αφαίρεσης από το συγκεκριμένο στην θεωρητική αξιοποίηση αυτών των δεδομένων, με στόχο την τεχνολογική τους αξιοποίηση. Μέσω αυτής τής διαδικασίας ο άνθρωπος παρεμβαίνει στην φύση, αποσκοπώντας να την ελέγξει και να κυριαρχήσει επάνω σε αυτήν για να αντλήσει οφέλη. Με αυτήν την “φαουστική” πρακτική, ο άνθρωπος επιχειρεί παρεμβαίνοντας στην δημιουργία, να αναχθεί σε θεό. Σύμφωνα με τον Σπένγκλερ η μηχανή και ο τεχνικός πολιτισμός τής δύσεως γενικότερα, αποτελεί κυοφορία φαουστικής σύλληψης.
Με την εισβολή τής μηχανής στην ζωή των ανθρώπων αλλάζουν άρδην οι συνθήκες διαβίωσης. Η βιομηχανική επανάσταση οδηγεί στην αθρόα παραγωγή προϊόντων, που καλύπτουν με ριζοσπαστικό τρόπο τις ανάγκες των ανθρώπων, που δεν περιορίζονται μόνον στην υλική σφαίρα, υπερσκελιζοντας την στασιμότητα που διάρκεσε επί αιώνες. Η εκμηχάνιση τής γεωργίας κατέστησε δυνατή την μαζική παραγωγή τροφίμων. Δεν είναι όμως μόνον οι ανάγκες τής γαστέρας των ανθρώπων, που έρχεται να υπηρετήσει με ριζοσπαστικό τρόπο η μηχανή. Η ανακάλυψη τής τυπογραφίας θα οδηγήσει στην διάδοση των βιβλίων, που θα καταστήσουν την πρόσβαση στην γνώση κοινό αγαθό, παραμερίζοντας την μεσαιωνική μονοκρατορία των χειρογράφων, που αφορούσαν κυρίως κείμενα εκκλησιαστικού περιεχομένου και που βρίσκονταν στους ναούς και τις βιβλιοθήκες των μοναστηριών. Η ανακάλυψη τής ατμομηχανής δεν θα προσφέρει κίνηση μόνον στην διαδικασία τής βιομηχανικής παραγωγής, αλλά οι σιδηρόδρομοι και τα ατμόπλοια θα γεφυρώσουν με πρωτόγνωρο τρόπο μεταξύ τους τις γεωγραφικές αποστάσεις, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην επικοινωνία μεταξύ διαφορετικών χωρών και πολιτισμών. Ο δυτικός άνθρωπος θα σταθεί έκθαμβος μπροστά στα “φαουστικού” χαρακτήρα επιτεύγματά του. Η γνώση παύει να είναι αποκλειστικό προνόμιο των ιερατείων, που άγουν τις μάζες των αδαών σε θεοκρατικά πλαίσια και το μοντέρνο πνεύμα θα ανακηρύξει την επιστήμη ως νέα “θεά τής λογικής”, που οδηγεί στα επιτεύγματα τής τεχνολογίας, χειραφετώντας τον άνθρωπο από την υποταγή του στις φυσικές δυνάμεις.
Όμως η θετική προσφορά τής μηχανής στην ικανοποίηση των ανθρώπινων αναγκών και στην διεύρυνση των οριζόντων των ανθρώπινων αναζητήσεων είναι μόνον η μια πλευρά τού νομίσματος. Πολύ σύντομα ο άνθρωπος μετατράπηκε από κυρίαρχο τής μηχανής, μέσω τής οποίας επιβάλλεται στις φυσικές δυνάμεις, σε σκλάβο της. Ο Όσβαλντ Σπένγκλερ εντοπίζει στο ριζοσπαστικό του πόνημα σχετικά το εξής:
“Μπορεί μεν ο άνθρωπος μέσω τής εμπειρίας που απέκτησε με την διείσδυση στην ουσία των αριθμών που επέλεξε, να αποκωδικοποίησε το μυστικό ενός πίνακα, που σαν μαθητευόμενος μάγος μπόρεσε κινώντας τούς μοχλούς του και πατώντας κουμπιά να επιτελεί τεχνολογικά θαύματα, αλλά δεν μπόρεσε να κατανοήσει την μύχια, βαθύτερη επικινδυνότητα που κυοφορούσε αυτός ο πίνακας. Το μαγικό κλειδί τής τεχνολογίας που ανακάλυψε, μετατράπηκε στην πορεία από υπηρέτη του σε τύραννο τής καταδυνάστευσής του. Θεωρώντας την τέχνη να επιβάλλεται στις φυσικές δυνάμεις ως θρίαμβο, δεν κατανόησε, ότι αυτή η τέχνη αμφισβητούσε την φυσική τάξη πραγμάτων, σε μια πορεία που η μηχανή απαίτησε να εγκαθιδρύσει το δικό της δίκαιο, που στρεφόταν εναντίον του. Δεν είναι τυχαίο, ότι ο “ευκλείδεια” σκεπτόμενος άνθρωπος τού αρχαίου πολιτισμού αντιμετώπισε με σκεπτικισμό την τεχνολογία και παρά τα σπουδαία πνευματικά του επιτεύγματα δεν επιδίωξε την υπέρμετρη ανάπτυξή της, ούτε πόθησε τον προσδιορισμό τής κτίσεως με γνώμονα την δική του θέληση. Η „scientia experimantalis“ όπως ονόμασε ο Roger Bacon την φαουστική βίαιη καθυπόταξη τής φύσης, που επιτεύχθηκε κινώντας μοχλούς και στρέφοντας βίδες, κατέδειξε ότι είχε βάλει το χέρι του ο εωσφόρος στην όλη διαδικασία. Η ανίχνευση από τον δυτικό άνθρωπο τής φυσικής τάξεως με στόχο να κυριαρχήσει ως μικρός θεός επ' αυτής, οδήγησε στον βιασμό της, παρακάπτοντας την βαθιά αρμονία που την διέπει. Η πλήρης επικράτηση τής τεχνολογίας, οδήγησε σε ένα γιγαντισμό, με αποτέλεσμα να εκδηλώνονται ζοφερά προβλήματα στην επιφάνεια τού πλανήτη. Οι μηχανές προσλαμβάνουν ένα ολοένα αυξανόμενο απάνθρωπο χαρακτήρα, τείνοντας να αυτονομήσουν την διαδικασία που τις διέπει, μετατρέποντας τον άνθρωπο από κυρίαρχο τής κτήσεως σε σκλάβο αυτής τής διαδικασίας”.
Επειδή δεν είναι σκόπιμο λόγω οικονομίας χώρου να παραθέσω αυτούσια τα σχετικά χορεία από το έργο τού Σπένγκλερ, συνοψίζω στην συνέχεια τούς σχετικούς με το θέμα εντοπισμούς και τα συμπεράσματά τού. Η βιομηχανική παραγωγή χαρακτηρίζεται στην πορεία τού χρόνου από δυο διαδικασίες. Η πρώτη αφορά την ενδογενή της ανάγκη για μόνιμη επέκταση. Το κέρδος που ;αποκομίζεται από αυτήν οδηγεί μοιραία στην βάση τής ανθρώπινης απληστίας σε επανεπένδυση ένος μέρος του, εφ' όσον οι κάτοχοι των κερδών δεν χρειάζονται να τα καταναλώσουν πλήρως για την ικανοποίηση των προσωπικών τους αναγκών (βλέπε χλιδή). Οι ρυθμοί τής λεγόμενης οικονομικής ανάπτυξης αποτελούν ζωτικό στοιχείο για την επιβίωση τού όποιου οικονομικού συστήματος, που στηρίζεται στην συνεχή άνοδο τού λεγόμενου εθνικού προϊόντος. Πλην όμως οι απαιτούμενοι φυσικοί πόροι για αυτήν την ανάπτυξη δεν υπάρχουν παντού, τουλάχιστον στην αναγκαία ποσότητα. Επί πλέον, η συνεχώς επεκτεινόμενη βιομηχανική παραγωγή μολύνει το περιβάλλον, παραβιάζοντας τις φυσικές αντοχές τού οικοσυστήματος. Ο υφιστάμενος ανταγωνισμός μεταξύ των βιομηχανικών ομάδων διέπει επίσης την ανάγκη συνεχούς αύξησης τής τεχνολογίας και των επενδύσεων σε νέες, αποδοτικότερες δομές. Αυτός ο ανταγωνισμός οδηγεί ταυτοχρόνως βαθμηδόν σε επικράτηση των πλέον αποδοτικών σε βάρος των ασθενέστερων, με αποτέλεσμα η παραγωγή να συγκεντρώνεται όλο και σε λιγότερα κέντρα. Η υπερενίσχυση αυτών των κέντρων οδηγεί στην τάση για συνεχή προσάρτηση νέων αγορών, με στόχο την διάθεση των προϊόντων, αλλά και την επικυριαρχία τους σε περιοχές που υπάρχουν πρώτες ύλες και φορείς ενέργειας. Έτσι επέρχεται ένας βίαιος ανταγωνισμός μεταξύ των οικονομικών κέντρων, που επεκτείνουν την επιρροή τους σε πολιτική ισχύ, με στόχο την αναδιανομή των σφαιρών επιρροής. Και όταν δεν επαρκούν τα μέσα τού οικονομικού ανταγωνισμού σε αυτήν την πορεία εφαρμόζεται η ωμή βία των κατακτητικών πολέμων. Η λογική τής μηχανής οδηγεί μέσω αυτής τής διαδικασίας στην λογική των πολέμων. Οπότε το δίκαιο που επιβάλλει η μηχανή, επεκτείνεται και στην τεχνολογία ολοένα και περισσότερο καταστροφικών οπλικών συστημάτων, που οδήγησαν στον 1ο ΠΠ., που έγινε πριν συγγράψει ο Σπένγκλερ το συγκεκριμένο βιβλίο.
Αυτές οι εκτιμήσεις δεν ανάγονται βεβαίως στην μεγάλη αναλυτική οξυδέρκεια τού Σπένγκλερ, αλλά διατυπώθηκαν για πρώτη φορά με συστηματικό τρόπο το 1916 από τον Λένιν στο έργο του “Ιμπεριαλισμός το Τελευταίο Στάδιο τού Καπιταλισμού”. Και δεν ξαφνιάζει διόλου η εύφημη μνεία τού Όσβαλντ Σπένγκλερ προς τον Λένιν, ο οποίος διατυπώνει στο εν λόγω κεφάλαιο περί μηχανής μια βαθιά νοσταλγία προς τον Λένιν ισχυριζόμενος ότι, “μπορεί αυτός να έχει ενδιαμέσως πεθάνει, αλλά κάποια από τα σκληρά του συμπεράσματα παραμένουν δραματικά επίκαιρα”, παρόλο που ο Σπένγκλερ υπήρξε ακραιφνής υπερσυντηρητικός. Στα δυο βιβλία του με τίτλους “Η Πρωσία και ο Σοσιαλισμός” (εκδοθέν το 1920) και “Κρίσιμα Χρόνια, Η Γερμανία και οι Παγκόσμιες Εξελίξεις” (εκδοθέν το 1933) (τα οποία ευτύχησα να έχω σε πρωτότυπο, όπως και το “Εισηγήσεις και προτάσεις” από το 1938, σαν μικρή αποζημίωση για την παραμονή μισού αιώνα στην Γερμανία) κατακεραυνώνει ο Όσβαλντ Σπένγκλερ τόσο τον κοινοβουλευτισμό αγγλοσαξονικού τύπου, όσα και τα κάθε είδους σοσιαλιστικά κινήματα, προβάλλοντας ως μοναδική σωτηρία την μονοκρατορία ενός επερχόμενου φωτισμένου Ηγέτη, που θα οδηγήσει τα έθνη με ράβδο σιδηρά. Αυτές οι θέσεις ώθησαν τούς χιτλερικούς να προσπαθήσουν με εμμονή αλλά ματαίως να εντάξουν στην επιρροή τους τον Σπένγκλερ, ο οποίος τούς έφτυσε κυριολεκτικά. Η αναφορά σε Φωτισμένο Ηγέτη κατά τον Σπένγκλερ, φρονώ, παρόλο που αυτός δεν παραθέτει σχετικά περισσότερο από δυο φράσεις στην τελευταία σελίδα τού βιβλίου του, προδιαγράφει κάποιον σαν τον Βλαδίμηρο Πούτιν. Και δε αποκρύπτω, ότι φρονώ, πως η πνευματική πατρότητα τής έλευσης τού προέδρου Πούτιν ανήκει σε αυτόν, αφού η Συνωμοτική Σταλινική Ομάδα πραγματοποίησε αυτό το σχέδιο μελετώντας το βιβλίο του. Οπότε δεν θεωρώ διόλου τυχαίους τούς ύμνους, που διατυπώνει συχνά ο θεωρητικός μέντορας τού Βλαδίμηρου Πούτιν Αλεξάντερ Ντούγκιν υπέρ τής ιστορικής Γερμανικής Άκρας Δεξιάς. Αυτοί δεν αφορούν σε καμία περίπτωση, κατά την εκτίμησή μου, τους “εθνικοσοσιαλιστές”, αλλά ανάγονται σε άλλες ζυμώσεις, που μόνον η αδογμάτιστη μελέτη τής ιστορίας μπορεί να εντοπίσει.
Ο Λένιν στον “Ιμπεριαλισμό” εντοπίζει στο εν λόγω σύστημα τρία βασικά χαρακτηριστικά. Αυτά είναι η σύμφυση βιομηχανικού και τραπεζικού κεφαλαίου σχηματίζοντας το λεγόμενο χρηματιστικό κεφάλαιο, η σύμπτυξη των οικονομικών κέντρων σε τραστ και καρτέλ, καθώς και μόνιμη διεξαγωγή μεγάλων πολεμικών συγκρούσεων με στόχο την αναδιανομή των αγορών και αποικιών για την απόσπαση πρώτων υλών. Είναι εμφανές, ότι ο Σπένγκλερ μελέτησε πολύ προσεκτικά αυτό το βιβλίο τού Λένιν, δεδομένου ότι στηρίζει στις διαπιστώσεις του τα τελικά συμπεράσματα τού δικού του βιβλίου, προχωρώντας όμως τις συνέπειες πολύ πιο μακρυά, από εκεί που έφτασε ο Λένιν. Για τον Σπένγκλερ ο ιμπεριαλισμός δεν αποτελεί μόνον το τελευταίο στάδιο τού καπιταλισμού, ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙ ΤΗΝ ΛΗΞΗ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΜΕΣΩ ΕΝΟΣ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΟΥ ΦΩΤΙΣΜΕΝΟΥ ΗΓΕΤΗ ΣΕ ΕΝΑ ΑΝΩΤΕΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ. Γράφει στις τρεις τελευταίες σελίδες τού βιβλίου ο Σπένγκλερ σχετικά:
“Το χρήμα προωθεί στην τρέχουσα φάση την άνοδό του σε υπέρτατα εξουσιαστικά ύψη. Τόσο η βιομηχανία, όσο και οι αγρότες διέπονται από συγκεκριμένη πρόσδεση στην γη. Και οι δυο καταλαμβάνουν μια συγκεκριμένη θέση στον χώρο και αντλούν μέσα από το έδαφος τα υλικά που χρειάζονται για να παράγουν. Όμως οι τράπεζες και τα χρηματιστήρια δεν έχουν από το 1789 και εντεύθεν συγκεκριμένη πρόσδεση σε κάποιο χώρο. Εκμεταλλευόμενα την ολοένα και περισσότερο αυξανόμενη ανάγκη τής πραγματικής οικονομίας για δανειοδότηση, αξιούν την πλήρη κυριαρχία τού χρήματος, όπως συνέβη και σε προηγούμενους πολιτισμούς. Πρόκειται για την αρχέγονη διαπάλη ανάμεσα στην νόηση και το χρήμα. Η δικτατορία τού χρήματος επιδιώκει να τεθεί στην απόλυτη κορυφή τής εξέλιξης, παραμερίζοντας οτιδήποτε άλλο. Προσπαθεί να μετατρέψει κάθε είδους παραγωγική και δημιουργική εργασία σε λεία αυθαίρετης κλοπής. Έτσι η μηχανή, ως ο μέγας εξουσιαστής των τελευταίων αιώνων, χάνει την εξουσία που άσκησε και, αντικαθίσταται από την πλήρη κυριαρχία τού χρήματος. Έτσι καταλήγει το χρήμα στο τέλος και τής δικής του κυριαρχίας, καθώς το ισχύον πολιτισμικό πρότυπο φθάνει στα όρια του, ΠΟΥ ΣΦΡΑΓΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤ ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΙΜΑ.
Ο επερχόμενος ΚΑΙΣΑΡΙΣΜΟΣ θα θρυμματίσει την δικτατορία τού χρήματος και θα παραμερίσει το πολιτικό της οχυρό, που είναι η επίφαση ψευδούς δημοκρατίας στην δικαιοδοσία διεφθαρμένων και βλαβερών παρασίτων.
Η παγκόσμια ιστορία είναι το παγκόσμιο δικαστήριο. Δικαιώνει πάντοτε αυτόν που είναι αληθώς ισχυρός, παραμερίζοντας αυτούς που προτιμούν να εξουσιάζουν τούς άλλους, αδιαφορώντας για την Αλήθεια και την Δικαιοσύνη.
Το χρήμα διατυμπανίζει την πλήρη επικράτησή του, φθάνοντας στο τέλος τής κυριαρχίας του, καθώς ο επελαύνων ΚΑΙΣΑΡΙΣΜΟΣ με ήσυχο αλλά δυναμικό τρόπο κυοφορεί την επιβολή τής νοηματοδότησης μιας ζωής, που αξίζει να βιώνουμε. Η εξελίξεις διέπονται από μια ανώτερη αναγκαιότητα, που δεν επιτρέπει περιθώρια αυθαίρετων επιλογών σε οποιονδήποτε. Και αυτή θα επιβληθεί, είτε αυτή αρέσει σε κάποιους, είτε όχι”.
Η επιλογή τού όρου “Καισαρισμός” από τον Σπένγκλερ εκτιμώ ότι αφήνει περιθώρια για σκέψεις. Πέρα από συσχετισμούς σημαντικών επιλογών στην συμπεριφορά τόσο τού Βλαδίμηρου Πούτιν, όσο τού Ιουλίου Καίσαρος, που κατήργησε την ψευδή δημοκρατία των δουλεμπόρων τής συγκλήτου, για να θεοποιηθεί από τον λαό στην συνέχεια, η φυσιογνωμική ομοιότητα των δυο με συναρπάζει, σχετικά με την πρόνοια, που φρονώ ότι διέπει την ιστορία. Χωρίς να μπορώ να αποφανθώ, ποιος ήταν πλέον προικισμένος μάγειρας. Ο παππούς τού Βλαδίμηρου, που ήταν μάγειρας στο Κρεμλίνο, ή Στάλιν, που απολάμβανε τα ωραία εδέσματα; Οι λαοί υποκλίνονται σήμερα ενώπιον τού Φωτισμένου Ηγέτη Βλαδίμηρου Πούτιν. Και εγώ ευγνωμονώ το πεπρωμένο, που με αξίωσε να ροβολήσω σε κάποια σοκάκια τού Βερολίνου, που σκάρωνε λογισμούς ο ανεπανάληπτος Όσβαλντ Σπένγκλερ.
Τα σχέδια μετανθρωπισμού ανήγαγαν το δίκαιο και την εξουσία τής μηχανής σε ακραία ύβρη. Είμαι όμως βέβαιος, ότι δεν θα επικρατήσει το δίκαιο τής μηχανής, αλλά το δίκαιο τού ανθρώπου. Διότι την μηχανή κατασκεύασαν κάποιοι άνθρωποι, ενώ τον άνθρωπο έπλασε ο Θεός.
2. ΟΙ ΝΟΗΤΙΚΟΙ ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΝΟΗΤΙΚΟΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΤΗΣ ΙΔΡΥΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ ΤΗΣ ΛΕΣΧΗΣ ΜΠΙΛΝΤΕΡΜΠΕΡΓΚ
Θεωρώ, ότι δεν θα μπορέσουμε να εφαρμόσουμε κάποιον γόνιμο βηματισμό στο μέλλον, εάν δεν προσπαθήσουμε να αποκατήσουμε σε βάση ουσίας το γλωσικό μας όργανο και την νοησή μας αντιστοίχως. Τα όσα παραθέτω στην συνέχεια δεν στρέφονται ενάντια στον όποιο συγκεκριμένο κομματικό, ή παραταξιακό χώρο, αλλά επιχειρούν να διεισδύσουν στην ουσία των πραγμάτων. Καθότι δεν υπάρχει μόνον το άσπρο και το μαύρο, αλλά είναι είναι αναγκαία μια συγκεκριμένη διαφοροποίηση μέσω προσπάθειας ενδελεχούς κατανοήσεως, χωρίς δογματικές διόπτρες, που χωρίζουν τούς πάντες και τα πάντα σε αμνούς και ερίφια, στην βάση αντιμετώπισης κάποιου αντίπαλου δέους, έναντι τού οποίου επιτρέπουμε μονίμως να πολωνόμαστε. Καθ' ότι, όλοι οι χώροι αποτελούν θέρετρα, στα οποία διεισδύσουν με τελείως διαφορετικές προθέσεις, τόσο οι μεν, όσο και οι δε. Τόσο δηλαδή αυτοί που διέπονται από καλή θέληση, όσο και οι συνειδητά επιβλαβείς και επιζήμιοι. Και όσο κτυπάμε το σαμάρι, δεν πρόκειται να πονέσει ο γάϊδαρος. Δεν είναι μόνον η Ελλάδα, η χώρα που καθείς είναι ότι δηλώνει. Η διαδικασία εξαπάτησης αποτελεί διεθνές σπορ, πέραν ότι η Ελλάδα κατέχει, λόγω τής σημασίας που έχει, κάποιες πρωτιές σε συγκεκριμένους τομείς. Ο καλός μου φίλος προτείνει στα σχόλια ένα restart για την Ελλάδα. Ίσως όμως στην συγκεκριμένη περίπτωση να μην αρκεί ούτε η αλλαγή λειτουργικού συστήματος, δεδομένου ότι έχει αρπαχτεί το σασί τού μηχανήματος και τις καλωδιώσεις έχουν κατασπαράξει τα τρωκτικά.
Στα πλαίσια τής παράθεσης ζητημάτων που αφορούν τον δυτικό πολιτισμό αξίζει να αναφερθεί επιπροσθέτως, ότι στην πολύ εύστοχη κριτική του με έμφαση στην φαουστιανή υπόσταση τού δυτικού επιστημονικού πνεύματος, ο Όσβαλντ Σπένγκλερ παραβλέπει ένα πολύ βασικό δεδομένο κατά την γνώμη μου, που έχει συμβάλει αποφασιστικά στην διαμόρφωση τής όλης πορείας. Οπωσδήποτε, η τομή που επιχειρεί εισέρχεται σε μεγάλο βάθος και έχει έντονα χαρακτήρα αυτοκριτικής σε σχέση με τον χώρο, που και αυτός υπαγόταν και από τον οποίον προήλθε. Πλην όμως, εκ των πραγμάτων δεν έπαυε και ο ίδιος να είναι οργανικά προσδεμένος στην σφαίρα τής νόησης με αυτόν τον χώρο, έχοντας σπουδάσει, αλλά και στην συνέχεια διδάξει ως γυμνασιάρχης, τα μαθηματικά και την φυσική, όπως αυτά διαμορφώθηκαν στην πορεία τού χρόνου στον δυτικό κόσμο. Έτσι, ενώ πολύ σωστά διακρίνει την φαουστική πτυχή τής δυτικής νόησης, αυτή δεν παύει να αφορά ένα τμήμα τής συνολικής νοητικής διαδικασίας και συγκεκριμένα αυτό που σχετίζεται με τον δεξιό λοβό τού εγκεφάλου, ο οποίος λειτουργεί σε εικονιστική βάση και στατικά, συνδέοντας ταυτοχρόνως περισσότερα δεδομένα που σχετίζονται μεταξύ τους και εντάσσονται σε ένα κοινό πλαίσιο (όπως ανάπτυξα στην προηγούμενη ανάρτηση). Το δεδομένο που διέφυγε τής προσοχής τού Σπένγκλερ είναι η καταλυτική επίδραση που άσκησαν τα έργα τού Αριστοτέλους στην ανάπτυξη τής δυτικής επιστήμης και τεχνολογίας. Όπως έχω επιχειρηματολογήσει σε προηγούμενες ααρτήσεις, η Αριστοτελική λογική στηρίζεται στην αρχή τής διαδοχής, όπου συγκεκριμένες προτάσεις έπονται η μια τής άλλης, για να διαμορφώσουν συλλογισμούς, που καταλήγουν σε συμπεράσματα. Αυτή η διαδικασία έχει γραμμικό χαρακτήρα και εδράζεται στην λειτουργία τού αριστερού λοβού τού εγκεφάλου, που λειτουργεί σε σειριακή βάση και ως εκ τούτου εμπεριέχει την χρονική δυναμική. Πλην όμως η σειριακή επεξεργασία, που ενσωματώνε την χρονική διαδοχή και μποιρεί να προσμετρά την χρονική εξέλιξη ενός φαινομένου, απεργάζεται αυτήν αποκόπτοντας αυτό το φαινόμενο από τον περίγυρό του, την ένταξη μέσα στον οποίον μπορεί να αποδώσει ο στατικός του εικονισμός, φανερώνταςκαι την αμοιβαία αλληλεπίδρασή του με τα λοιπά σχετιζόμενα φαινόμενα. Ο συνδυασμός τής σειριακής εξελικτικής με την συνολική εικόνα είναι αυτός που αποδίδει επαρκώς και σφαιρικά τα εκάστοτε δεδομένα και ζητούμενα, μέσω τής σύμμετρης λειτουργίας των δυο λοβών τού εγκεφάλου. Με την φαουστική εμμονή επέρχεται μια ανατροπή τής αρμονικής λειτουργίας του, με αποτέλεσμα αυτή η νοητική λοβοτομή να οδηγεί σε ανισοβαρείς και επιπόλαιες επιλογές, που οδηγούν μεσοπρόθεσμα σε εντεινόμενα αδιέξοδα.
Η αποκομμένη στήριξη στον αριστερό λοβό οδηγεί σε μια ασύμμετρη και στρεβλωμένη εκτίμηση τής διαδικασίας διαδοχής καταστάσεων και τής εξελικτικής πορείας, υπερτονίζοντας μονομερώς το υπό εξέταση δεδομένο από τον περίγυρό του. Έτσι τα εξαγόμενα συμπεράσματα είναι ανισοβαρή και οδηγούν στην πορεία σε ανισορροπίες, στις οποίες αδυνατεί να παρέμβει η νόηση επιτυχώς διορθωτικά, έχοντας εγκλωβιστεί στην μονόπλευρη υπερεκτίμηση τού ρόλου και τής αξίας τού συγκεκριμένου φαινομένου. Σε αυτήν την ανισοβαρή εκτίμηση σε γραμμικού χαρακτήρα χρονικού διηνεκούς αρμόζει να αποδοθεί, κατά την εκτίμησή μου, η εμμονή τού δυτικού μοντέλου στην μόνιμη και συνεχή επέκταση τής ανάπτυξης τής παραγωγής. Τα αδιέξοδα στα οποία κατέληγε πολύ συχνά η μόνιμη ανάγκη για αέναους ρυθμούς ανάπτυξης, ερχόταν η δυτική νόηση να αντιμετωπίσει με ημίμετρα, που ήταν εγκλωβισμένα στην ίδια λογική, που είχε οδηγήσει στα συγκεκριμένα αδιέξοδα. Έτσι, αντί να δύνονται ριζικές λύσεις μετατίθεντο χρονικά τα προβλήματα, με αποτέλεσμα να επανεμφανίζονται αυτά στην πορεία με εντονότερο τρόπο. Κλασσική περίπτωση τέτοιας αδιέξοδης πρακτικής είναι ο κρατικός παρεμβατισμός στην οικονομία, όταν το οικονομικό σύστημα αδυνατεί να αναπαραχθεί περεταίρω καταλήγοντας σε ζοφερές οικονομικές κρίσεις, που πρότεινε ο Μέιναρντ Κέυνς. Αντί να αμφισβητηθεί εκ βάθρων η αδιέξοδη πολιτική τής επιδίωξης αέναης ανάπτυξης και να καθορισθούν ρεαλιστικές και λειτουργικές εναλλακτικές επιλογές, το σύστημα παραμένοντας εγκλωβισμένο στην συγκεκριμένη λογική, εξακολουθούσε να χύνει λάδι στην φωτιά, μέχρι την εκδήλωση των τεράστιου μεγέθους καταστροφών, που ήσαν οι πολεμικές συγκρούσεις. Μέσω τής καταστροφικής επίδρασης των πολέμων, που καταστρεφόταν ένα μεγάλο μέρος των δομών, μπορούσε το δυτικό σύστημα να συνεχίζει την ίδια πορεία βαυκαλισμού μετά την λήξη τους, μέχρι να ωριμάσουν οι συνθήκες για την επόμενη μεγάλη καταστροφή.
Συνεχίζεται...
