20 Μαΐου, 2009

ΕΠΙΓΝΩΣΗ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΓΝΩΣΙΑ


ΕΝ ΟΙΔΑ ΟΤΙ ΟΥΔΕΝ ΟΙΔΑ
Σωκράτης

Επίγνωση σημαίνει αγνωσία, όχι όμως άγνοια ή αγνωστικισμό.

Με ρώτησε η φίλη mnk σε σχόλιο προηγούμενης ανάρτησης, βοηθώντας με να συνειδητοποιήσω κάποια λανθασμένη πρακτική που ηθελημένα-άθελα εφαρμόζω:

Βλέπεις, έχω πολλά αναπάντητα ερωτήματα κι εσύ πολλές γνώσεις (που τις μοιράζεις δωρεάν).
Προσπαθώ, λοιπόν, να σ΄εκμεταλλευτώ.

Νομίζω ότι ωφείλω πάνω σε αυτή την παρατήρηση μια τοποθέτηση απέναντι στους φίλους και τις φίλες που τιμούν με τις επισκέψεις τους αυτή τη σελίδα:


Δηλώνωγια σε σχέση με τα περισσότερα ειλικρινή άγνοια, αν και κάποια πράγματα αρχίζω να τα υποπτεύομαι.
Όσο προσπαθούμε να γνωρίσουμε κάτι καινούριο, τόσο πιο πολύ διαπιστώνουμε τις διαστάσεις της άγνοιάς μας. Το μόνο που διαθέτω είναι μια μικρή, αλλά οργανωμένη βιβλιοθήκη, την περιέργεια να ανοίγω κάποια θέματα και την αφέλειά μου.
Η μεγαλύτερη δυσκολία είναι, ότι πάρα πολλά από αυτά που γράφτηκαν, αποσκοπούν στον αποπροσανατολισμό. Όσο αφορά την ίδια την έρευνα, είναι ίσως καλύτερα να γνωρίζουμε αφετηριακά λιγότερα παρά περισσότερα. Οι ειδικοί είναι ίσως περισσότερο βεβαρυμένοι από εμάς που είμαστε σαλτιμπάγκοι της έρευνας. Εάν πιστέψουμε ότι είμαστε ενημερωμένοι, ίσως υπάρχει κίνδυνος να αναπαράγουμε αθέλητα και άκριτα παρανοήσεις. Πιστεύω περισσότερο στον συλλογικό διανοούμενο και στη χαρά της πνευματικής συντροφιάς. Αυτή την αναζήτηση ικανοποιεί διαφορετικά από πριν η επικοινωνία στο διαδίκτυο.
Επειδή προσπαθώ να παρέμβω πρακτικά, προσπαθώ να ντύνω τις απόψεις μου με ένα μανδύα (ανύπαρκτης) πολυγνωσίας. Θέλω να ελπίζω όμως ότι δεν ξιπάζομαι, γιατί οι λόγοι είναι πρακτικοί. Αν αποσκοπούμε να φτάσουμε σε κάποια επίγνωση, θα ήταν προτιμότερο και αποδωτικότερο να τονίζουμε την άγνοιά μας και το πόσο έντεχνα μας έχουν αποκόψει από την πραγματική γνώση. Η γνώση έχει πράγματι απελευθερωτικό χαρακτήρα. Τα ψυχία επίγνωσης στα οποία έφτασα, παρόλο που κατά περιόδους ασχολήθηκα με το διάβασμα, δεν αποκτήθηκαν από βιβλία, αλλά από το ξύλο που έφαγα στην καμπούρα μου. Ίσως η χειρότερη μορφή άγνοιας είναι να νομίζει κάποιος ότι γνωρίζει αρκετά. Η μικρή ενασχόλιση μου με αυτά τα θέματα με έφερε κοντά σε αξιόλογους φίλους και φίλες. Αυτή η σχέση αποτελεί για μένα μια νέα επίγνωση καρδιάς και τη θεωρώ σημαντική. Αυτό που μου δίνει χαρά, είναι ο τρόπος που η σχέση αυτή ενισχύεται μεταξύ πολλών ανθρώπων και όχι μόνο με μένα.

Στην πορεία συνήθησα να τα βλέπω όλα με επιφύλαξη.
Το ερώτημα είναι τελικά, που διαφέρει ένας μύστης από ένα αποκρυφιστή; Τι θέτει σε κίνηση στον μυούμενο ο ένας και τι ο άλλος; Δεν θέλω να δηλώσω πλήρη άγνοια στο θέμα, αλλά απέχω πολύ από να μπορώ να απαντήσω το ερώτημα με ακρίβεια. Σε αυτή τη φάση είναι σημαντικότερο ίσως να θέτουμε ερωτήματα, από το να μπορούμε να τα απαντάμε. Ζητώ συγγνώμη εάν στις αναρτήσεις μελλοντικά ακολουθήσω πάλι ένα ύφος που αφήνει να διαφαίνονται άλλα. Δυστυχώς εθιστήκαμε να επιζητάμε βεβαιότητες. Ωραία ενδύματα. Η αλήθεια όμως είναι γυμνή. Και μας σοκάρει. Η συνάντηση με την αλήθεια προϋποθέτει εξαγνισμό. Μια πρακτική καθαρμών πριν την μύηση, που την έχουμε ξεχάσει. Οι καθαρμοί δεν αφορούν πάντοτε αποχή από κάποια πράγματα. Συχνά είναι δοκιμασίες.

Η γνώση είναι κάτι σπουδαίο. Το τίμημά της είναι βαρύ. Η γνώση που μπορούμε να αντέξουμε είναι πολύ περιορισμένη. Η αναζήτησή της αποτελεί άσκηση ζωής. Άσκηση για την μεταφορά ενός φορτίου που τελικά όμως απελευθερώνει. Για να μπορέσουμε να πετάξουμε, πρέπει πρώτα να αναλώσουμε τους πόδες μας. Και η απώλειά τους μας φοβίζει.

Την αλήθεια την πικρή
δεν θα την πώ για να μην τρελαθεί
η κυρία Μάρω.
Θεία Μάρω καλέ θεία Μάρω
φύλαξε και για μας λίγο χαλβά.
Αύριο θα 'ρθούμε
να κουρνιάξουμε στα πόδια σου
σαν ορφανά πουλιά

Διονύσης Σαββόπουλος


2 σχόλια:

Ο νοών...νοείτω είπε...

Αδελφέ,
Ο καθαρμός είναι η καθαίρεσις των αιτιών της άγνοιας αλλά και της δοκησισοφίας.
Είναι η στόχευση και η αναγνώριση των κρυφών τεράτων που αφήσαμε να μεγαλώσουν μέσα μας, και τώρα χρειάζεται ο ήρωας για να τα βρει και να τα σκοτώσει.
Το τέρας και ο ήρωας ως υπερβολές αφού εκτελέσουν το έργο τους, θα επιφέρουν την ψυχική κράση.
Και μόνο μία υγιής ψυχή μπορεί να ταξιδέψει τον δρόμο της γνώσης.
Σε χαιρετώ.

αμμοδύτης είπε...

εγώ πάω πίσω στο γυμνάσιο... Από τότε μας γέμιζαν το κεφάλι πράγματα που τα πιο πολλά έμοιαζαν άχρηστα. Για να είμαι ειλικρινής, τα πιο πολλά κάπου χρησιμοποιήθηκαν (με εξάιρεση ίσως την ...΄Παλαιά Διαθήκη, στα θρησκευτικά...).

Δυο τρία πράγματα όμως μου έμειναν.

Ένας φιλόλογος που παρατούσε το μάθημε και έλεγε "εεε.. κύριε... βαριέσαι με το μάθημα των Ελληνικών... πιο ωραία δεν έιναι να κοιτάς εξώ, το φώς, τον Υμηττό..."

Ένας φιλόσοφος είπε ότι όλα είναι να καταλάβεις τι είναι ο κόσμος σου και τι η ζωή σου, η κοσμοθεωρία σου και η βιοθεωρία σου.

Ένας χημικός εξήγησε την επιστήμη: να παρατηρείς τον κόσμο, να φτιάχνεις κανόνες που τον περιγράφουν και να δοκιμάζεις τους κανόνες με πειράματα για να τεστάρεις την δύναμή τους..

Αυτά τα λίγα, και την γλώσσα δεν κουβαλάμε όλοι μας;