ΟΤΑΝ ΕΠΙΜΕΝΟΥΜΕ ΝΑ ΜΗΝ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ - ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ

Μια μελέτη της επανάστασης του 1821 μπορεί να πείσει, ότι η βασικοί παράγοντες που μπορούσαν να επηρεάσουν την έκβασή της - πέραν του ηρωισμού και της αυταπάρνησης των εξεγερθέντων, που μπορούν να θεωρούνται στην συγκεκριμένη περίπτωση δεδομένες - ήταν το ναυτικό και οι χρηματικοί πόροι.
Οι περισσότερες συγκρούσεις που έλαβαν χώρα, αφορούσαν πολιορκίες πόλεων. Είναι λογικό, ότι η οχύρωση στρατευμάτων μέσα σε πόλεις, που διέθεταν κατά παράδοση τείχη και ήταν οχυρωμένες, πρόσφερε αποφασιστικής σημασίας στρατηγικά πλεονεκτήματα. Οι πολιορκία μιας πόλης όμως ήταν λίαν δυσχερής υπόθεση, που απαιτούσε πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα. Οι πόλεις διέθεταν μεγάλα αποθέματα σε τρόφιμα και πυρομαχικά, καθώς και την δυνατότητα καλλιέργειας σε αυλές και μικρά περιβόλια στο εσωτερικό τους. Μέχρι να εξαντληθούν τα πυρομαχικά και τα τρόφιμα των πολιορκημένων, ήταν απαραίτητα μεγάλα χρονικά διαστήματα και εάν οι πολιορκητές δεν είχαν εξασφαλίσει ένα ικανοποιητικό ανεφοδιασμό, ήταν δυνατόν να εξαντληθούν πρώτα τα δικά τους εφόδια. Αρκετά συχνά λύθηκαν πολιορκίες γι αυτόν τον λόγο.
Εάν λάβουμε υπ' όψει, ότι κατά κανόνα οι μεγάλες πόλεις, στρατηγικής σημασίας του Μοριά ήταν λιμάνια - όπως κύρια η Πάτρα και το Ναύπλιο, αλλά και το Μεσολόγγι στην Δυτική Ελλάδα ως σημαντικό κέντρο πολεμικών επιχειρήσεων - γίνεται κατανοητό, ότι η πολιορκία από ξηράς, χωρίς να συνοδεύεται από θαλάσσιο πολιορκητικό κλοιό μέσο αξιόμαχων πλοίων, αποτελούσε στην καλύτερη περίπτωση μόνο επαναστατικό ακτιβισμό, που κράταγε μεν την φλόγα των επιχειρήσεων αναμμένη, οδηγώντας τον κατακτητή στην δεινή θέση του αμυνόμενου, αλλά δεν οδηγούσε σε ουσιαστική αλλαγή των δεδομένων .
Αυτοί που θεωρούν, ότι οι πόλεμοι κρίνονται μόνον ή και κύρια από την λεβεντιά των μαχητών, κάνουν λάθος. Αυτή αποτελεί την απαραίτητη προϋπόθεση ψυχικής ρώμης, ώστε να καθίσταται τελικά δυνατή η σύγκρουση ενός υλικά ασθενεστέρου με έναν αντίπαλο που διαθέτει υλική υπεροπλία. Όμως η έκβαση ενός μακροχρόνιου πολέμου, για τις συνθήκες της τότε εποχής, δεν ήταν δυνατόν να κριθεί χωρίς μακροπρόθεσμη εξασφάλιση ανεφοδιασμού, που επηρέαζε άμεσα και το ζητούμενο των εφεδρειών.
Σε εμπόλεμη κατάσταση, όπου ο κορμός των καλλιεργητών της γης συνέβαλε με το αίμα του στον αγώνα, μέσα σε συνθήκες καταστροφών, κατασχέσεων και λεηλασιών της παραγωγής από τον εχθρό, δεν ήταν να δυνατόν να έχει προοπτική επικράτησης μια επαναστατική προσπάθεια χωρίς έξωθεν ανεφοδιασμό και συνδρομή. Αλλά και η σύμπραξη ναυτικών δυνάμεων αποτελούσε προϋπόθεση για την κατάκτηση κομβικών σημείων, που ανέκοπταν την διαρκή παρουσία του εχθρού στα βασικά θέρετρα των πολεμικών επιχειρήσεων, υποχρεώνοντάς τον να προβεί σε εισβολές, διαδικασία που παρείχε το στρατηγικό πλεονέκτημα στους εξεγερμένους να επιλέξουν αυτοί τους χώρους των συγκρούσεων, διατηρώντας ταυτόχρονα για τον εαυτό τους το δικαίωμα του αιφνιδιασμού και του αντιπερισπασμού.

Οι κοινωνικές δυνάμεις των υπόδουλων Ελλήνων ήταν συγκεκριμένες. Αντίστοιχα αναπτύχθηκαν συγκεκριμένες στρατηγικές επιλογές και με συγκεκριμένο τρόπο οικοδομήθηκαν οι συσχετισμοί των δυνάμεων, που έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο στην έκβαση της σύγκρουσης.
Πιστεύω ότι μια σειρά αδυναμίες των λαϊκών επαναστατικών δυνάμεων, που εκδηλώθηκαν τότε, όπως και κάποιες λανθασμένες επιλογές που απέβησαν μοιραίες, εκδηλώθηκαν κατ' επανάληψη στα δρώμενα των αγώνων του Ελληνικού λαού έκτοτε. Κάποιες από αυτές επαναλήφθηκαν με τελείως ορατό τρόπο και στην περίπτωση της Εθνικής Αντιστάσεως, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Έχοντας αποδεχθεί μαζί με την πλειοψηφία του μαχόμενου Ελληνισμού την μεγάλη πρόσκληση για μια νέα συνάντησή μας στα γουναράδικα, οφείλουμε στην προετοιμασία μας για την μεγάλη στιγμή, που θα κληθούμε να πουλήσουμε ακριβά το τομάρι μας, να εντοπίσουμε με συγκεκριμένο τρόπο αυτές τις αδυναμίες και τα λάθη, ώστε βελτιώνοντας την στρατηγική μας, να διδαχθούμε από τα λάθη των Προγόνων μας. Έτσι η θυσία τους θα πιάσει διπλά τόπο. Οι σωστές τους επιλογές θα μας βοηθήσουν να αγωνιστούμε από καλύτερη θέση στο μέλλον. Αλλά και τα λάθη τους μπορούν να αποτελέσουν οδηγό αυτογνωσίας, εφιστώντας την προσοχή στα αδύνατα σημεία μας. Διότι καθήκον μας δεν είναι μόνο να πορευτούν οι απόγονοί μας στα πλαίσια ενός μέλλοντος, όπου η ανθρωπιά θα κατισχύει, αλλά να δικαιωθούν και οι Πρόγονοί μας, βλέποντας στην νήσο των Μακαρίων, ότι η συνολική τους υποθήκη αποτελεί οδηγό μας.

Οι κοινωνικές δυνάμεις του υπόδουλου Γένους είναι γνωστές. Όχι όμως πάντοτε απαραίτητα και ο τρόπος που δομήθηκαν οι συμμαχίες και τα μπλοκ που συμμετείχαν στις εμπόλεμες διαδικασίες. Συμμαχίες, κοινωνικές συμπτύξεις και μπλοκ, που εμφάνισαν και μελλοντικά κάποια παρόμοια χαρακτηριστικά με αυτά του επαναστατικού παρελθόντος.
Χωρίς διάθεση υποτίμησης των προεπαναστατικών προσπαθειών για την προετοιμασία του αγώνα, ή της τιτάνιας προσπάθειας των λαϊκών δυνάμεων, δεν μπορώ παρά να διαπιστώσω, ότι δεν στάθηκε δυνατό να διαμορφωθεί και να εκδηλωθεί σε σημαντικό βαθμό μια ίδια στρατηγική.
Στην αρχή η λαϊκές δυνάμεις εφελκύσθησαν από καλυμμένα αντιλαϊκά κυκλώματα. Αυτά αφού παραμύθιασαν σκόπιμα και έντεχνα τα βασικά στελέχη των λαϊκών δυνάμεων, τα εγκατέλειψαν στις πιο κρίσιμες φάσεις στο έλεος των περιστάσεων, ώστε να μπορέσουν να ιδιοποιηθούν την θυσία τους για ιδιοτελείς και αντιλαϊκές σκοπιμότητες. Βασικές επαναστατικές δυνάμεις, που ήσαν εκτός ελέγχου - όπως ο Ρήγας, που προδόθηκε στην αστυνομία του Μέττερνιχ από το υψηλόβαθμο στέλεχος της Φιλικής εταιρίας Περραιβό με εντολή του Τσάρου - εξοντώθηκαν με ύπουλο τρόπο.
Το χειρότερο χτικιό όλων ήσαν οι πράκτορες των Άγγλων. Παρεμβαίνοντας έγκαιρα στις διαδικασία των ζυμώσεων του αγώνα, σε αντιπερισπασμό προς την Φιλική Εταιρεία (που ελεγχόταν από την Τσαρική πολιτική μέσω ενός καλοστημένου δικτύου πρακτόρων) και τις λαϊκές δυνάμεις, έφεραν στηριζόμενοι σε ραδιουργίες, στο χρυσάφι των Άγγλων, στην εξαγορά αλητοποιών στοιχείων, αλλά και στις αδυναμίες του λαϊκού επαναστατικού κινήματος, τα πάνω κάτω. Κατάφεραν σε μια σύντομη πορεία να περιθωριοποιήσουν αυτές δυνάμεις και να εξοντώσουν με ύπουλες μεθόδους τους αρχηγούς τους, όπως τον Οδυσσέα Ανδρούτσο και τον Γεώργιο Καραϊσκάκη.
Με την σκόπιμη δανειακή υπερχρέωση των νεοσύστατων συμμοριών τους, που παρουσίαζαν ως κυβερνήσεις, υποδούλωσαν προκαταβολικά τα κρατικά οικονομικά, πετυχαίνοντας να υποθηκευθεί η γη, για να δοθεί στους δολοφόνους αληταμπουράδες φονιάδες των αγωνιστών, που παρουσίασαν στην συνέχεια ως γαιοκτήμονες, ώστε να μην καταστεί δυνατή μια μελλοντική οικονομική ανάπτυξη.

Στην ουσία, αυτό που πληρώνουμε από τότε μέχρι σήμερα και που αποτελεί την συνεχιζόμενη κακοδαιμονία του τόπου, είναι η ανίερη συμμαχία Αγγλοσαξόνων, μαυροκορδάτιου ξεπεσμένου φαναριώτικου χαφιεδαριού, κοτσαμπάσηδων, καραβοκυραίων και ανώτερου κλήρου. Αυτές οι ίδιες δυνάμεις καταδυναστεύουν τον λαό από τότε. Ο λαός αντί να αναπτύξει μια αυτοδύναμη και αυτόβουλη δημοκρατική επαναστατική προοπτική, περισσότερες φορές έστρεψε τις ελπίδες του προς την δεσποτική, ανθελληνική Ρωσία, με πρότυπα στηριζόμενα σε αυταρχικές δομές και καπετανάτα.


Συνεχίζεται...