ΠΕΝΤΕ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΟΝ ΑΔΗ ΚΙ ΑΛΛΟΙ ΔΩΔΕΚΑ ΣΤΟΥ ΜΠΟΤΙΛΙΑ

"Πόλεμος Πατήρ Πάντων"
Ηράκλειτος

Διακόπτω προσωρινώς την ανάπτυξη τού προηγουμένου θέματος, παρ' όλη την ιδιαίτερη προσοχή που τού αποδίδω, ώστε να προβώ σε τοποθέτηση με αφορμή μια σειρά πολύ σημαντικών ζητημάτων, τα οποία ετέθησαν από τούς φίλους και τις φίλες σχολιαστές στην προηγουμένη ανάρτηση.
Ευχαριστώ θερμά όλους όσους σχολίασαν με τρόπο, που κατά τον γράφοντα συνιστά καταθέσεις ψυχής. Η αμεσότητα αυτών τών εκφορών θεωρώ ότι τιμά αυτό το ιστολόγιο και επαυξάνει την ευθύνη τού ιστολόγου έναντι τών επισκεπτών. Θα το επαναλάβω, ενώ το έχω δηλώσει εδώ και χρόνια: Το αγαθό τής διαδράσεως συνιστά κοινή περιουσία τού ιστολόγου κι τών επισκεπτών. Όποιος διαχειριστής αντιλαμβάνεται τον ιστοχώρο που δημιούργησε μέσα από πρίσμα στενά ιδιοκτησιακό, δεν έχει κατανοήσει την αποστολή και τις ουσιαστικές δυνατότητες τού πολυμέσου, στο οποίο θέλει να συμμετέχει με δυναμικό τρόπο.
Για κάποιες αναφορές που ακολουθούν ζητώ συγγνώμη εκ τών προτέρων. Κάποιες τοποθετήσεις που προηγήθησαν μού επιβάλλουν ως ένα βαθμό να γίνω αυτοβιογραφικός. Με αυτόν τον τρόπο καταντάω γραφικός. Στην πορεία άνω τών δέκα ετών, που λειτουργεί αυτός ο ιστοχώρος - άλλοτε έντονα και άλλοτε υποτονικά - απέφυγα επισταμένα να προβώ σε προσωπικές αναφορές. Για τον γράφοντα, η όποια έπαρσις ένεκα υποτιθέμενων ιδίων επιτευγμάτων και η αυτοθωπεία συνιστούν είδος δημοσίου ιντερνετικού αυνανισμού. Η διαδικτυακή ανωνυμία κάθε άλλο παρά αρνητική, ή κατακριταία, μπορεί να είναι ως δομικό συστατικό τής διαδράσεως. Τουναντίον, έρχεται να υπογραμμίσει σε αυτό που ο μακαρίτης Βασίλης Ζήσης είχε οραματιστεί ως καθιέρωση τής "δημοσιογραφίας τής βάσης", ότι τον καθοριστικό ρόλο επιτελούν σε αυτά τα πλαίσια οι εκφραζόμενες απόψεις και όχι η εν τέλει επωνυμία τού γράφοντος. Κατά τον αντίθετο ακριβώς τρόπο, που καθιερώθηκε από την επαγγελματική δημοσιογραφία τών εντύπων. Σε αυτά η πρώτη προσοχή που εδαπανάτο στο παρελθόν - καθ' ότι η όλη πρωτοβουλία τών κινήσεων έχει μεακινηθεί πλέον προς το διαδίκτυο - αφορούσε την "αυθεντία" τού δημιοσιογράφου ως συγκεκριμένο δημόσιο πρόσωπο. Τουναντίον η διαδικτυακή προσωνυμία (nick name) διαμορφώνει μια περσόνα στα πλαίσια τής διαδικτυακής πραγματικότητος, η οποία ενώ δεν βρίσκεται σε κάποια διαφορά φάσεως από τον εμπράγματο επώνυμο κάτοχό της στην συμβατική πραγματικότητα, στις πλείστες τών περιπτώσεων τον επικαλύπτει (χωρίς όμως και να τον συγκαλύπτει) στα πλαίσια τού διαδικτυακού προσκηνείου. Την κύρια εξαίρεση σε αυτήν την πρακτική αποτελούν αρκετοί επαγγελματίες δημοσιογράφοι, που έχοντας πολυετή θητεία στα έντυπα, αποφάσισαν να αναμειχθούν και στο διαδίκτυο.
   Το διαδίκτυο - ασχέτως τών αιτιάσεων που οι κατασκευαστές του το δημιούργησαν και το έθεσαν σε ευρεία διάθεση - εισάγει νέα πρωτόγνωρα ήθη. Κάποια εξ αυτών είναι ενδεικτικά για τα ήθη ενός καλύτερου κόσμου από αυτόν που βιώνουμε σήμερα και που βαθμηδόν επέρχεται, ενώ συμβάλλουν να προσβλέπουμε σε αυτόν. Πέρα από το τεράστιο δημόσιο βήμα, που προσφέρει το διαδίκτυο σε πραγματικό χρόνο σε κάθε καλοθελητή, γεφυρώνειταυτοχρόνως αποτελεσματικά αλλά και με ελάχιστο κόστος τις γεωγραφικές αποστάσεις, οι οποίες ως δεδομένο τής εικονικής πραγματικότητος καταργούνται πλήρως. Η δεύτερη μεγάλη προσφορά τού διαδικτύου είναι η άνευ κόστους δυνατότητα πρόσβασης σε πληθώρα μέσων, όπως βιβλία, μουσική, ταινίες κοινηματογράφου, βάσεις καθημερινής εημέρωσης που ανανεώνονται ταχύτατα κλπ. Αυτό το "δωρεάν ελάβατε", διαμορφώνει και το αντίστοιχο "δωρεάν δώτε", όπου ο κάθε ιστολόγος ρίχνει μέσα στην μπλογκόσφαιρα τα πονήματά του, στις πλείστες τών περιπτώσεων εν τέλει ένευ αντιμισθίας. Δεδομένης τής διαδικτυακής προσνωνυμίας και ανωνυμίας, ο τυπικός ιστολόγος με την όλη ανάπτυξη τών δραστηριοτήτων του δεν προβάλλει καν την προσωπικότητά του στην συμβατική πραγματικότητα.
   Επειδή όμως οι ανθρώπινες αδυναμίες πάντοτε καραδοκούν, όπως επίσης και καθ' ότι η μετάβαση από το παλαιό στο νεότερο δεν συντελείται χωρίς προσωρινά και επί μέρους πισωγυρίσματα, η πλεύση πολλές φορές στα πλαίσια τής μπλογκόσφαιρας, επιφέρει την τάση, η διαδικτυακή περσόνα να αποκτά την τάση παγιώσής της μέσα στα εικονικά δεδομένα, με το να μετατρέπεται βαθμηδόν σε τοξική, επιδιώκοντας στενά προσωπικά ψευτοωφέλη, τα οποία αφορούν εν τέλη τα δεδομένα τής συμβατικής πραγματικότητος, η οποία εμπεδώνεται επωνύμως και όχι ανωνύμως ή προσωνυμικώς. Όπως η αυτοπροβολή και δημόσια επικύρωση εσώψυχων, σχετικά με τα οποία εκδηλώνεται η τάση αυτά να αναχθούν σε κοινωνική νόρμα,
    Ας μού επιτραπεί λοιπόν ο ισχυρισμός, ότι θέτοντας σε γνώση κάποια προσωπικά δεδομένα που με αφορούν με αφορμή σχόλια που κατατέθηκαν, αυτό δεν γίνεται με υστεροβουλία, ή διάθεση αυτοπροβολής. Στοχεύω αποκλειστικά να καταστήσω κατανοητά τα ελατήρια κάποιων επιλογών μου. Στο βαθμό που αυτές τις επιλογές δεν τις θεωρώ αυστηρά προσωπικές, αλλά συνιστώσες σε μια δημόσια παρέμβαση, η οποία επιδιώκει να συμβάλλει στην επεξεργασία ενός συστήματος αντιμετωπίσεως τών πραγματικών προκλήσεων. Συνιστούν δηλαδή για τον γράφοντα στρατηγικές επιλογές, την γενικότερη αξία τών οποίων φιλοδοξεί να καταδείξει.





Θα ήθελα να στρέψουμε λίγο την προσοχή μας στο μοναδικής εκφραστικότητος άσμα τού Γιάννη Παπαϊωάννου, πού ψάλλει εν είδει ζεϊμπεκιάς την εφόρμηση τού Ελληνισμού μέσα στα ναρκοπέδια τής ιστορίας, αυτό δηληδή που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε πιο σύντομα "Ελληνικό Γλέντι". Μετά τον δεύτερο φθόγγο στο μπουζούκι ακολουθεί μια σύντομη, αλλά ιδιαίτερα εμφατική παύση. Η παύση επαναλαμβάνεται και μετά την τελευταία γκασμαδιά τής πένας πριν την ολοκλήρωση τού πρώτου μέτρου, η οποία διατρανώνει με ηχητικό τρόπο αποφασιστικότητα. Πρόκειται για το κτύπημα τού ποδιού στο έδαφος πριν την εκτίναξη προς το άγνωστο. Η παύση αποτελεί στην μουσική τήν ισχυρότερη μορφή ηχητικής έκφρασης. Λειτουργεί με μεγαλύτερη ισχύ από το οιοδήποτε κρεσέντο ή πτώση, από το οιοδήποτε ηχοχρώμα ή τερετισμό. Γι' αυτό δήλωσε χαρακτηριστικά ο μεγάλος δεξιοτέχνης και βαθυστόχαστος μουσικός Γεχούντι Μενουχίν, ότι "μουσική είναι η έντεχνη εναλλαγή ήχων και παύσεων". Αυτός ο ορισμός αποδίδει την ίδια σημασία που υπέχουν όλα τα άπειρα ήδη μουσικών ήχων ισάξια με την μόνη, μοναδική και απλούστατα μονοσήμαντη σιωπή, που εκδηλώνει μια σύντομη παύση. Ο μόνος, από την πληθώρα τών μουσικών, που επιχείρησαν στην πορεία τού χρόνου να ερμηνεύσουνν αυτό το άσμα τού Γιάννη Παπαϊωάννου, που απέδωσε την παύση, ήταν ο Κώστας Παπαδόπουλος. Αυτή η σεμνή λαϊκή φυσιογνωμία, που παρακολούθησε με ευλάβεια την ανάπτυξη τής τέχνης τών παλιών, ήταν ο μόνος που συνέλαβε κατά την γνώμη μου το ηχητικό μήνυμα τού δημιουργού. Και ενώ πέτυχε να το αποδώσει με την ερμηνεία του, γνώριζε, ότι η εκφραστική δυναμική από τον δημιουργό τού άσματος είναι στο συγκεκριμένο μουσικό θέμα απροσπέλαστη. Γι' αυτό, ούτως ώστε να μπορέσει να αποδώσει το μήνυμα τού άσματος, πρόσθεσε στο ιδιαίτερα σύντομο αυτό τραγούδι ως εισαγωγή ένα κατανυκτικό μακρόσυρτο ταξίμι. Η σιωπή και η παύση είναι η στάση προσοχής έναντι τού θανάτου. Με αυτήν την παύση ο Παπαϊωάνου παρουσιάζει όπλα στούς πεσόντας.
   Παρόλο που υποκλείνομαι μπροστά σε αυτό το είδος σιωπής, θα προσπαθήσω να τοποθετηθώ στα ζητήματα που ετέθησαν διαμορφώνοντας φράσεις:
   Μοιράζομαι οπωσδήποτε με τούς σχολιαστές την έκκληση για επιστροφή στα ενεργά διαδικτυακά δρώμενα τού καλού μας φίλου, αλλά και πολύτιμου συνεργάτου με δεκάδες αναρτήσεις εδώ σε προηγούμενες φάσεις. Όμως γνωρίζω, ότι αυτός έκανε και στο παρελθόν αγραναπαύσεις, όποτε έκρινε ότι το χωράφι χρειάζεται ανανέωση, για να επανέλθει στην συνέχεια δρυμύτερος. Πρόκειται για ένα άνθρωπο με υψηλή ευαισθησία, άκρως μειλίχιο. Ο Κλαούζεβιτζ αναλύει στο βιβλίο του για τον πόλεμο, ότι αυτό ακριβώς το είδος ανθρώπων διαθέτει την μεγίστη δύναμη πυρός. Γράφει χαρακτηριστικά, ότι την δύναμη να θράυσει τον βράχο, διαθέτει το μικρό λουλούδι, που ξεπροβάλλει και αναπτύσσεται στην σχισμή του. Ας διασκόμαστε από την εκκωφαντική ησυχία πριν την μπόρα. Το μόνο που επιτυγχάνει ο ακτιβισμός είναι η ανακύκλωση ορίων.
    Η κριτική που εκφράζεται από πιστό, παλιό φίλο τού ιστολογίου σχετικά με την κατ' αυτόν άσκοπη και καιροσκοπική θωπεία "καραφασιστών" από εμένα, όπως ισχυρίζεται, "που εξακολουθώ να γλύφω", θέλω να καταθέσω τα εξής:
1. Ουδέποτε απέκρυψα την αριστερή μου προέλευση. Δεν υπήρξα απλά αριστερός, αλλά όπως έλεγαν οι παλαιότεροι τα χρόνια που αριστερά υφίσταο κρατικές διώξεις. ήμουν "βαμμένος". Τουτέστιν από άνω ως κάτω. Πριν από ακριβώς σαράντα χρόνια, σε νεαρότατη ηλικία ήμουν μέλος ολιγομελούς ανώτατου καθοδηγητικού οργάνου σε κόμμα τής άκρας αριστεράς. Όμως οι τσάρκες που έφερα έκτοτε με οδήγησεν και σε άλλα περιβόλια διότι εκτός από "βαμμένος" τυγχάνω και "περπατημένος". Είκοσι χρόνια μετά από αυτήν την ιστορία μετέβην εις τήν Κύπρον, προσκεκλημένος υπό τού Μακαριοτάτου Αρχιεπισκόπου τής εκκλησίας τών "Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών" (παλαιοημερολογίτες) Επιφανείου για να συζητήσουμε επί θεμάτων γενικότερων εκκλησιαστικών επιλογών και την χάραξη πορείας στην ιεραποστολή τής δυτικής Ευρώπης, για την οποία είχα λιώσει σόλες υποδημάτων πολύ μεγαλύτερης αξίας από την διαδικτυακή μελάνη, την οποίαν δαπάνησαν κάποιοι για να αναρτήσουν απεικονήσεις εικόνων και αγιαστούρες στις προθήκες τών ιστοχώρων τους. Ο Μακαριώτατος μού πρότεινε τότε να εισέλθω στο σχήμα τής ιεροσύνης, πρόταση που αποδέχθηκα μετά χαράς. Στην πορεία εκρίθην από τούς ιθύνοντας ως μη κατάλληλος προς αυτό, γεγονός το οποίον εκ τών υστέρων με χαροποίησε. Διότι τις έντονες αντιρρήσεις και την δρυμεία κριτική που πρόβαλλα στην συνέχεια, ήταν εντόνως προτιμότρο για όλους τούς συμβαλλομένους να το πράξω ως λαϊκός.
Πέραν αυτού πέρασα και από αρκετούς άλλους χώρους, που εφόσον αριθμήσω εδώ και τώρα θα γίνω κουραστικός. Επιγραμματικά αναφέρω μόνον, ότι κατά το έτος 1989 συνίδρυσα με άλλους συναγωνιστές στο Βερολίνο την επιτροπή για την προώθηση τών εθνικών θεμάτων, η οποία δημιούργησε ιδιαίτερη αίσθηση. Αποτέλεσμα τών δραστηριοτήτων της ήταν να εξαφανισθεί από το προσκήνιο τής Γερμανίας η "Επιτροπή Τουρκοελληνικής Φιλίας", που είχε ιδρύσει και προωθούσε τότε ο κομματικός χώρος που εκφράζει σήμερα ο "σύριζα".
2. Κατά συνέπεια όποιοι προσπαθούν να με κατατάξουν στα όποια στερεότυπα αναπαράγουν, δεν με γνωρίζουν και κάνουν χρήση τής φαντασίας τους τρώγοντας δοξαστή τροφή. Αυτοί που με γνωρίζουν αντιθέτως, δεν επιχειρούν κάτι τέτοιο, διότι ξέρουν ότι είμαι ιδιόρυθμος και ότι από όπου πέρασα εκδιώχθηκα κακήν κακώς, διότι εχάλαγα την άνωθεν δοτή και επιβεβλημένη συνταγή. Η μόνη ομοταξία όπου ανήκα και αξοκολουθώ να ανήκω, η οποία πάντοτε με αποδέχεται και εκφράζει αισθήματα αγάπης και σεβασμού κατ' αποκοπήν προς εμέ είναι οι ροκάδες και τζαζίστες. Διότι με αυτούς γράψαμε ιστορία στα πατάρια και όποτε έτρεχαν από πίσω τους οι πιτσιρίκες να τούς ζητήσουν αυτόγραφα, γνώριζαν, ότι τον τόνο τον έδινε ο κιθαρίστας. Κι άμα λάχει από αυτής τής θέσεως προκαλώ τον οποιονδήποτε επαγγελματία η ερασιτέχνη, που εκτιμά ότι αντέχει, να βγούμε σε δημόσιο τζαμάρισμα για να δούμε ποιος θα μαζέψει το μάξιμουμ χειροκρότημα. Για να μην αναφερθώ σε κάτι τόνους χέβυ μέταλ μπαλάντες και ύμνους στούς Αρχαίους Θεούς και Μυστικούς Πατέρες, που έχω στα συρτάρια.
3. Ναι γλύφω αυτούς που θεωρώ αδελφούς. Πέρα από τούς ακατάλυτους δεσμούς που έχω με συντρόφους, που οργώσαμε τις εργατικές συνοικίες, όταν ακόμη υπήρχαν γκασταρμπάϊτερ και τούς αδελφούς μοναχούς, που έσκισαν πτυχία και διδακτορικά για να φέρουν πιο κοντά τον παράδεισο σε αμαρτωλούς και αγίους, ή τα πρεζόνια που κάναμε μαζί αγώνα για να αποτοξινωθούν, απαιτώ από την γερμανική κυβέρνηση εδώ και τώρα να μού απονείμει τον Μεγαλόσταυρο τής Τιμής, για τον αγώνα που έχω κάνει σε δισκοθήκες, μπαρ και κέντρα διασκεδάσεως προς ώφελος χιλιάδων γυναικών, για να μην ξεπέσουν στον βούρκο τής γυναικίας ομοφιλοφυλίας.
   Θα πρέπει ο φίλος που έθεσε αυτό το θέμα να κατανοήσει, ότι υπάρχουν πολλά ήδη γλυψίματος. Υπάρχουν οι τσανακογλύφτες, όμως και οι γάτες γλύφουν τα παιδιά τους. Διότι δεν υπάρχουν λουτροκαμπινέδες για γάτες. Και τα γλύφουν για να τα καθαρίσουν και να τα αποστειρώσουν, ενώ τα γατάκια ταυτοχρόνως καταπραΰνονται. Τις γάτες δεν τις ενδιαφέρει η καταπράυνση, αλλά ο καθαρισμός. Η καταπράυνση είναι το δόλωμα. Και αυτήν την πρακτική δεν την επέλεξαν οι γάτες, αλλά η Φύσις που είναι σοφή.
    Φιλαράκι, δεν υπάρχει μόνον το άσπρο και το μαύρο, που ορίζει τα κουτάκια στην σκέψη μας. Όλοι είμαστε αποχρώσεις τού γκρίζου. Κι αν κάποιος μού προσφέρει πάτημα να πάρω λίγο από το γκρίζο του και να τού δώσω λίγο από το λευκό που διαθέτω, θα το κάνω. Με μια προϋπόθεση: Να ανοίξει διάλογο μαζί μου και να μην είναι χαφιεδοκαθίκι. Διότι όπως ισχυρίσθηκε ένας Ινδός Πατέρας "Δεν υπάρχει άγιος χωρίς παρελθόν και αμαρτωλός χωρίς μέλλον".
   Βεβαίως όταν δω, ότι κάποια αδέλφια σκύβουν πολύ στις κουπαστές, εκεί που καραδικούνε τα σκυλόψαρα, θα τούς βάλλω τις φωνές. Όχι γιατί τότε κατάλαβα που πάει το πράγμα, αλλά γιατί τότε είναι αυτοί εις θέση να καταλάβουν, για ποιο λόγο ψιχαλίζει.
   4. Ο καριόλης ο Τσώρτσιλ, όταν χυνόταν το αίμα τών Ελλήνων κατά την αδελφοκτόνο σύγκρουση τού εμφυλίου πολέμου, που επέβαλλαν οι άγγλοι ιμπεριαλιστές, ενώ βρισκόταν σε παραλήρημα χαράς, φρόντισε όμως να προειδοποιήσει τα κωθώνια του λέγοντας: "Εάν καταφέρουν οι Έλληνες να ενωθούν τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη θα μετατραπούν σε νάνους". Μάς έχει καταφάει σαν λαό η διχόνοια και η μαλακία. Και εγώ αυτόν τον δρόμο δεν θα τον τραβήξω. Οι Έλληνες θα ενωθούμε θέλουν δεν θέλουν, θέλετε δεν θέλετε. Αλλιώς θα σάς γαμήσω. Αυτοί που δεν χωράνε μέσα είναι οι χαφιέδες και τα κωλόπαιδα. Όσοι θέλετε ελάτε, όπου και εάν πιστεύετε. Είναι αδιάφορο. Και όσοι γουστάρετε μόνον να παίξετε μαζί μας, σάς συνιστώ το τζίγκινο σωβρακάκι.

   Ο Γρίβας μπορεί να ήταν πράκτορας τών ΗΠΑ, η παρέμβαση τού οποίου στην Κύπρο είχε στόχο εκμεταλλευόμενος την ετοιμότητα τής αυτοθυσίας και τα αντιαποικιακά αισθήματα τού Κυπριακού Λαού, να προωθύσει την επιρροή τών ΗΠΑ στη νήσο, δίπλα στον μονομερή έλεγχό της από τούς Άγγλους. Οι αγωνιστές τής ΕΟΚΑ όμως, που αυτός έβγαλε στο κλαρί, Γρηγόρης Αυξεντίου και Ευαγόρας Παλικαρίδης και που απαγχόνησαν τα αγγλικά βαμπίρ ήσαν Ηρωες. Που κανείς δεν τόλμησε να βγει να αμφισβητήσει. Το έθνος στέκεται γονυπετές έμπροσθεν στην μνήμη τους, θεωρώντας τους πρότυπα αγωνιστικότητος. Ο Αλέκος Παναγούλης, που δολοφονήθηκε άναδρα από τις αντιλαϊκές δυνάμεις τού παρακράτους, ανήκε στην Ένωση Κέντρου. Ο Γρηγόρης Λαμπράκης και ο Πορφυριάδης, οι οποίοι στάθηκαν στην πρώτη γραμμή τού ειρηνιστικού κινήματος και δολοφονήθηκαν με άγριο τρόπο ανήκαν στην αριστερά. Αυτοί που αμφισβητούν σήμερα την αξία και την προσφορά τους, εφορμούντες από παραταξιακή εμπάθεια είναι χαμερπή παράσιτα, που προάγουν τον διχασμό στούς κόλπους τής κοινωνικής βάσεως. Κάθε κομματικός χώρος και πολιτικός προσανατολισμός στην Ελλάδα κρύβει μέσα του χιλιάδες ρεμάλια, έχει όμως να επιδείξει και ήρωες.Οι περισσότεροι όμως είμαστε μέσοι άνθρωποι. Και η αποστολή μας είναι να συνεισφέρουμε, ώστε να υψωθεί ο μέσος άνθρωπος πάνω από το μέσον. Να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα. Για να δούμε τις αμυγδαλιές να ανθίζουν, τον ήλιο να λάμπει, την θάλασσα να κυμματίζει. Για να απλωθεί η άμπελος μας ως τα πέρατα τής οικουμένης. Όχι με τα χημικά νοθευμένα κρασιά τού κάθε μπουτάρη, αλλά με την ζωντανή διατύπωση και προώθηση τού διαχρονικού μας μηνύματος έναντι τών συγχρόνων προκλήσεων.

   Όταν κατοικοέδρευα στα μαοϊστικά μαγαζιά, μελέτησα πολύ προσεκτικά τα έργα τού Μάο "Για τις αντιθέσεις" και "Για τη σωστή λύση τών αντιθέσεων στούς κόλπους τού λαού". Εκεί ο Μάο Τσε Τουνκγ πραγματεύεται βασικά στοιχεία για την δραστηριότητα αυτών που θέλουν να καταργήσουν παλαιά δεδομένα και να συμβάλλουν στην πραγμάτωση τού νέου. Η τακτική που προτείνει, είναι να προσπαθούμε να ουδτεροποιούμε τους αντιπάλους, να έλκουμε σε συμμαχίες τούς ουδετέρους και να ατσαλώνουμε το φρόνημα τών συμμάχων μας. Μετατρεπόμενοι σε κεντρικό πόλο έλξεως και όχι απωθήσεως. Να ισχυριζόμαστε, ότι εμείς και μόνον έχουμε δίκιο και ότι όλοι οι άλλοι είναι απορριπταίοι, συνιστά το ευκολότερο τών πραγμάτων. Να μπορούμε όμως να επενεργούμε συσπειρώσεις είναι τέχνη. Αυτή, για να την χειριστούν κάποιοι, δεν επαρκεί να είναι νοήμονες. Ταυτοχρόνως επιβάλεται να είναι και ταπεινοί. Ταπεινοί, όσο αφορά μόνον την εκφορά τους. Διότι οι φιλοδοξίες τών στοχεύσεών τους μπορούν να προσβλέπουν μακρυά. Η πορεία όμως προς αυτούς τέτοιους στόχους απαιτεί υπομονή και επιμονή. Όπου δίπλα στις επελάσεις, την ίδια αξία υπέχει και η προώθηση με βηματισμό, οι στασιμότες, ακόμη και η αναδίπλωση, όταν αυτά προβλέπονται από σόφρονα τακτική.

   Κατά τα άλλα, καλέ μου φίλε, σού συνιστώ να εξακολουθείς να μάς τα ρίχνεις και να τούς  τα ρίχνεις ανελέητα. Διότι μέσα στις καταστάσεις παραφροσύνης που διάγουμε, χρειάζεται και η μαγκούρα. Γι αυτό έλεγαν οι παλαιότεροι: "Και τά άγια φοβέρα θέλουνε".

   Με τις υγίες μας μεγάλε Γιάννη. Ζήτω τα πανιγύρια! Γειά σου Παπαιωάννου!