ΔΕΝ ΣΚΟΤΩΝΟΥΝ ΤΑ ΑΛΟΓΑ ΟΤΑΝ ΓΕΡΑΣΟΥΝ

Οι συντάξεις αποτελούν αναμφίβολα μια σοβαρή κοινωνική κατάκτηση.
Η σημασία τους δεν περιορίζεται στην υλική διάσταση του ζητήματος. Σχετίζονται άμεσα και με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Αποκαθιστούν σε σημαντικό βαθμό την ψυχική ισορροπία των ηλικιωμένων, εξασφαλίζοντας μια περισσότερο ή λιγότερο αξιοπρεπή διαβίωση και μετά το πέρας της ενεργού περιόδου της ζωής.

Αυτό το κοινωνικό αγαθό στάθηκε εφικτό και αναγκαίο με την καλπάζουσα ανάπτυξη της εκβιομηχάνισης. Οι συνθήκες οικογενειακής αλληλεγγύης, που χαρακτήριζαν την κοινωνική οργάνωση στην ύπαιθρο, ξεπεράστηκαν βαθμηδόν στα πλαίσια της αστικοποίησης, για περισσότερους λόγους:
Η υποδομή επιβίωσης του βιομηχανικού εργάτη στην πόλη ήταν σαφώς ισχνότερη από αυτή που παρείχε το αγροτικό νοικοκυριό, το οποίο αποτελεί ένα σύνολο αμοιβαίας συμβίωσης ανθρώπων αλλά και ζώων. Στα πλαίσια του δεύτερου επιμερίζονται και στους ηλικιωμένους οργανικές δραστηριότητες, που εν πολλοίς δεν αφήνουν να διαφαίνεται ένας παρασιτικός χαρακτήρας στην παρουσία τους στο οικογενειακό περιβάλλον.
Η αστικοποίηση εξ΄άλλου στηρίχτηκε στη διακήρυξη της χειραφέτησης και της αυτοτέλειας του ατόμου. Αυτή η αρχή, σ΄ένα σύστημα που η βάση του έχει άμεσα οικονομικό χαρακτήρα, δεν μπορεί να μην επεκτείνεται και σε αυτό το πεδίο. Η οικονομική αυτοτέλεια αποτελεί για το αστικοποιημένο άτομο μια εξ ορισμού ιδιότητα. Με αυτή την έννοια οι συντάξεις αποτελούν στην ουσία μέτρο, ως προς το κατά πόσο ισχύει μια κοινωνία ως ολοκληρωμένα αστική, ή κατά πόσο χαρακτηρίζεται από τριτοκοσμική υπανάπτυξη, η αποτελεί μια κοινωνία ασιατικού δεσποτισμού. Βεβαίως οι συντάξεις για να αποτελούν μέτρο προόδου πρέπει να είναι ουσιαστικές και όχι εικονικές.

Αυτό που συνέβαλε αποφασιστικά στην καθιέρωση και συγκρότηση του συστήματος συνταξιοδότησης ήταν η ανάπτυξη της τεχνολογίας. Στη φάση της λεγόμενης "πρωταρχικής συσσώρευσης", την πρώιμη φάση δηλαδή της κεφαλαιοκρατικής ανάπτυξης, το αποτέλεσμα της εργασίας στο συντριπτικό ποσοστό του κρίθηκε σκόπιμο από τους κατέχοντες να επανεπενδύεται. Οι απολαβές των εργαζόμενων ήταν ελάχιστες και οι συνθήκες διαβίωσης χαρακτηρίστηκαν από εξαθλίωση. Πρόκειται για τη φάση του λεγόμενου "άγριου καπιταλισμού".

Οι διαδικασίες ανάπτυξης της παραγωγικότητας, που στηρίχτηκε στη συγκέντρωση και τη συγκεντροποίηση του κεφαλαίου και την ανάπτυξη της τεχνολογίας, κατέστησαν δυνατή την πραγματοποίηση αισθητά μεγαλύτερων απολαβών για τους εργαζόμενους, έστω και εάν ποσοστιαία το ποσοστό των άμοιβών τους μίκραινε, αναλογικά με το παραγόμενο συνολικό προϊόν.
Η γλώσσα που μιλάει το αποτέλεσμα της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής, θέλει αυτό να αποβαίνη στα πλαίσια της ανάπτυξης του συστήματος, ως ένα σημαντικό βαθμό, προς όφελος ολόκληρης της κοινωνίας. Η αναπτυξιακή διαδικασία, που χαρακτηρίζει το κεφαλαιοκρατικό σύστημα και ο δυναμισμός που χαρακτηρίζει την κεφαλαιοκρατική τάξη, όσο αφορά τη νεωτεριστική της διάθεση και πρακτική, τόσο στην παραγωγική διαδικασία όσο και στο ξεπέρασμα παρωχημένων κοινωνικών δομών και νοοτροπιών, βρήκε υμνητές τους ίδιους τους κατ΄εξοχήν επικεφαλείς του ριζοσπαστικού εργατικού κινήματος και συγγραφείς του "Κομουνιστικού Μανιφέστου" Κ. Μαρξ και Φ. Έγκελς.
Το σοσιαλιστικό όραμα στηρίχτηκε στη βάση των αστικών κατακτήσεων. Αντίθετα η πρόβλεψη των μεγάλων θεωρητικών του εργατικού κινήματος για την μεσοπρόθεσμα συντελούμενη απόλυτη εξαθλίωση της εργατικής τάξης, που θα αποτελούσε και το γόνιμο έδαφος, που θα ευδοκιμούσε η επαναστατική ιδεολογία, δεν πραγματοποιήθηκε. Η ανάπτυξη του κεφαλαιοκρατικού συστήματος δεν υπήρξε μόνο ποσοτική, αλλά συνοδεύτηκε και με ποιοτικές διαδικασίες, που είχαν ως θριαμβευτική απόληξη τη συγκρότηση του λεγόμενου κοινωνικού κράτους.

Η αντίληψη ότι το κοινωνικό κράτος αποτέλεσε ένα απλό ελιγμό της αστικής τάξης με στόχο τη δημιουργία προνομιούχων στρωμάτων, αυτού που οι μαρξιστές είχαν ονομάσει εργατική αριστοκρατία, με βασικό στόχο τη διάσπαση του κινήματος των εργαζόμενων, νομίζω ότι δεν ευσταθεί. Το ίδιο νομίζω ότι ισχύει και για την αντίληψη, ότι αυτή η διαδικασία παροχών είχε ως αποδέκτη τα εγχώρια εργατικά στρώματα, ενώ στηριζόταν στην απροκάλυπτη εκμετάλλευση των χωρών της περιφέρειας.
Πολλά πράγματα μπορούν να οριστούν από την οπτική που τα εξετάζουμε. Πέραν αυτού ένα είναι το καθοριστικό γεγονός: Ενώ το εργατικό κίνημα πορευότανε συγκροτώντας ιδεολογία (για να μην πω ιδεολογήματα) η αστική τάξη δημιουργούσε πραγματικά δεδομένα. Δεν νομίζω ότι είναι δυνατόν να αμφισβητηθή η ιδεολογική υπεροχή του εργατικού κινήματος. Η επιρροή που εξάσκησε στη νεολαία, η γοητεία που εξάσκησε στους διανοούμενους και σε όλους όσους έγραψαν στη σημαία τους τον πόθο για μια δικαιότερη κοινωνία υπήρξε χαρακτηριστική. Η αστική τάξη όμως αντί να δημιουργή στην εποχή μας κύρια ιδεολογία, δημιουργούσε πρακτικά δεδομένα, που όπως αποδείχτηκε βάραιναν περισσότερο. Ήταν αυτή που δημιούργησε εισόδημα για τα πλατιά κοινωνικά στρώματα, που άνοιξε τα πανεπιστήμια στα παιδιά των ασθενέστερων οικονομικά τάξεων, που έκανε προσιτό το βιβλίο, την εφημερίδα, το περιοδικό, το ραδιόφωνο, το μαγνητόφωνο, την τηλεόραση και πρόσφατα τον ηλεκτρονικό υπολογιστή στον πολύ κόσμο, στους έχοντας και μη έχοντας. Αυτή η επιλογή της δεν έχει να κάνη ούτε με την καλή της διάθεση, ούτε με την πίεση που της εξάσκησε το εργατικό κίνημα. Αυτή η διαδικασία ανάγεται στην ίδια τη φύση της, διότι καπιταλισμός σημαίνει παραγωγή και διάθεση κύρια καταναλωτικών προϊόντων.

Αναμφίβολα το κεφαλαιοκρατικό σύστημα χαρακτηρίζεται από τεράστιες οικονομικές ανισότητες. Η εξέλιξη του καταναλωτισμού όμως, δημιούργησε την εντύπωση, ή ορθότερα την ψευδαίσθηση, ότι οι δυνατότητες οικονομικής και κοινωνικής ανέλιξης είναι ανοιχτές σε όλους. Πράγματι στα πλαίσια του το χρήμα απόκτησε μαγικές διαστάσεις. Αυτά τα χρωματιστά χαρτιά με τα μηδενικά, που ονομάστηκαν τραπεζογραμμάτια, έμοιαζαν να αποτελούν το εισιτήριο για οτιδήποτε. Οι κοινωνικές μπαριέρες της εκ γενετής αριστοκρατίας καταργήθηκαν. Το παραδάκι μέτραγε απείρως περισσότερο από τα όποια εύσημα τιμής. Διάλεχτα και όλα πάρτα, δείξε μόνο εθνοκάρτα. Δεν ήταν κύρια η άμεση μετοχή στον πλούτο, αλλά η κατ΄αρχήν αόριστη και θεωρητική δυνατότητα πλουτισμού, σε συγκεκριμένα όρια για τους εργατικούς και εκτός ορίων για τους καπάτσους και ικανούς, που συγκροτούσε τη νομιμοποίηση του συστήματος στην συνείδηση του μέσου πολίτη.

Αχίλλειος πτέρνα του καπιταλισμού στάθηκαν οι ολοένα αυξανόμενες υπέρμετρες εξοπλιστικές δαπάνες και η μόνιμη τάση του για διεξαγωγή πολέμων. Πράγματι το σύστημα αυτό διαφαίνετο να διέπεται όχι μόνο από δημιουργικές τάσεις, αλλά και από τάσεις σπατάλης και καταστροφής. Ο ανεξέλεγκτος καταναλωτισμός συνοδευόταν από την άσκοπη, άσχημη και παραπλανητική σπατάλη της διαφήμισης. Ο χρόνος ζωής ρυθμιζόταν από ένα σχεδιασμό των προϊόντων, που τους πρόσδιδε σχεδόν εφήμερο χαρακτήρα, δημιουργώντας ταυτόχρονα ένα φαύλο κύκλο για τη σύντομη ανανέωση τους. Η απόλαυση του καταναλωτισμού μετατρεπόταν σε αγχωμένο αγώνα δρόμου της ανανέωσης. Αυτή η διαδικασία πρόσδενε όμως μοιραία καλύτερα τους πολίτες στη λογική του συστήματος.
Το μεγάλο χτικιό της πολεμικής βιομηχανίας και του μιλιταρισμού του κεφαλαιοκρατικού συστήματος, ήρθε να στηρίξη η μεγαλοκρατική και επιθετική πολιτική της Ρωσίας, ως επικεφαλής του σοσιαλιστικού στρατοπέδου.
Ο μιλιταρισμός και ο πόλεμος, ιδιαίτερα μετά την εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν και την πολεμική διένεξη Κίνας - Βιετνάμ, έπαψαν να θεωρούνται καρκινώματα αποκλειστικά του καπιταλισμού και άρχισαν να αποδίδονται ενδόμυχα σε κάποιες ιδιότητες της ανθρώπινης φύσης. Δεν λειτούργησαν μόνο ως λίφτινγκ σε κάποιες αποκρουστικές πλευρές της κεφαλαιοκρατίας, αλλά αποτέλεσαν γι΄αυτόν στην κυριολεξία ενέσεις ζωτικότητας.

Υπάρχει η τάση συχνά το σύστημα κοινωνικών ασφαλίσεων να αποδίδεται κυρίως στους αγώνες του εργατικού κινήματος και στις κινητοποιήσεις των συνδικάτων. Συχνά γίνεται λόγος για κατακτήσεις του εργατικού κινήματος, κατακτήσεις που σύμφωνα με τις αντίστοιχες αντιλήψεις απέσπασε το εργατικό κίνημα από τους εργοδότες μέσω της διελκυστίνδας που αποκαλείται ταξική πάλη. Αυτή η θεώρηση στερείται ρεαλισμού. Αυτοί που καθιέρωσαν τις κοινωνικές ασφαλίσεις ήσαν κατά κανόνα πολιτικοί με έντονο αυταρχισμό και το έπραξαν σε φάσεις καθόδου του εργατικού κινήματος. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Βίσμαρκ. Η οργάνωση της πρόνοιας στα πλαίσια του πρωσικού κράτους χαρακτηρίζεται άμεσα από την αυτοκρατορική νοοτροπία για την κρατική οργάνωση γενικότερα.
Για να το εκφράσουμε με πιο απλό τρόπο: Όταν έχεις ένα μαγαζί είναι λογικό να ενδιαφέρεσαι για την καλύτερη οργάνωσή του. Η εικόνα του καπιταλιστή, που θέλει να αρπάξη το τελευταίο ξεροκόμματο από το στόμα του εργάτη του, για να προσθέση ένα ακόμα χρυσό πόμολο στην μπανιέρα του υπάρχει μόνο στα μίκυ-μάους.

Με όσα ανάφερα δεν θέλω να μειώσω την αξία του εργατικού κινήματος. Αυτή έγκειται νομίζω κύρια στην ιδιότητα του ως κοινωνικό κίνημα. Όταν η στόχευση του προσβλέπει σε προώθηση της κοινωνίας και μετουσιώνεται σε πολιτικό κίνημα.
Ειλικρινά δυσκολεύομαι να διακρίνω μέσα στην ιστορία τη δράση ενός κατ΄εξοχήν αυτοτελούς εργατικού κινήματος. Τον κορμό των μέχρι τώρα γνωστών επαναστάσεων αριστερού προσανατολισμού αποτέλεσαν οι αγρότες, με τους διανοούμενους ως στελέχωση. Η εργατική τάξη είναι νομίζω μια από τη φύση της μάλλον συντηρητική τάξη. Οι αυτοτελείς της επιδιώξεις είχαν μόνιμα τρεϊντγιουνιονιστικό χαρακτήρα, αποβλέποντας στην καλυτέρευση των συνθηκών εργασίας και των απολαβών.
Ειδικά σήμερα τα συνδικάτα στην Ευρώπη έχουν αναδειχτεί σε προσαρτήματα των εργοδοτών, με στόχο όχι την ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση των εργαζόμενων, αλλά τον έλεγχό τους.
Όποτε το εργατικό κίνημα απέκτησε ουσία αυτό έγινε μόνο στα πλαίσια πολιτικών κινητοποιήσεων, που πραγματοποιήθηκαν κύρια από άλλους στο όνομά του. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι δεν υπήρξαν εργάτες ιδεολόγοι με συγκροτημένη συνείδηση, που πρόσφεραν τα πάντα στον αριστερισμό. Στην ουσία όμως αποτελούν την εξαίρεση χωρίς εξέχοντα κοινωνικό και πολιτικό ρόλο.
Αυτή η διαπίστωση, που ανακτήθηκε μέσα από την μακρά πορεία του λεγόμενου εργατικού κινήματος, ότι αυτό στάθηκε μόνο κατ΄επίφαση εργατικό ήρθε να συμμαζέψη η θεωρία του Αντόνιο Νέγκρι για το "κοινωνικό εργοστάσιο" και τον "κοινωνικό εργάτη". Μια ιδιότητα που αποδίδεται σε όποιον φοράει μπλου-τζην και έχει στην τσέπη την κομματική εφημερίδα ή το ανατρεπτικό βιβλίο.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι, γιατί η κεφαλαιοκρατία μετά από μια φάση άνθησης του κοινωνικού κράτους, που στάθηκε αναμφίβολα προϊόν της τεχνολογικής εξέλιξης και των κοινωνικών προβληματισμών, επανέρχεται στην πρωτόγονη επιλογή του άγριου καπιταλισμού;
Ενώ η τεχνολογία αναπτύσσεται ακόμη περισσότερο, καθώς και η διάδοση των γνώσεων και της πληροφορίας παίρνουν πρωτόγνωρες διαστάσεις, προδιαγράφοντας εν τέλει τη δυνατότητα ενός καλύτερου μέλλοντος για όλη την ανθρωπότητα, η επιλογή του συστήματος προσανατολίζεται στην αντίθετη κατεύθυνση. Πλήρης καταστρατήγηση του κοινωνικού κράτους, εξόντωση του λαϊκού εισοδήματος, καθιέρωση μεσαιωνικών εργασιακών σχέσεων. Πλήρης εκποίηση της κρατικής περιουσίας, επιβολή εξοντωτικής φορολογίας. Και όλα αυτά με την προσπάθεια κάλυψης πίσω από το πλέον γελοίο ψεύδος, ότι το κράτος δεν έχει λεφτά. Επί πλέον ισχυρίζονται ότι ούτε οι τράπεζες, παρά τα παρατεταμένα κέρδη δεκαετιών, έχουν λεφτά. Πάμε λέει για την μεγαλύτερη οικονομική κρίση της εποχής... Τι έγιναν τελικά τα λεφτά; Μήπως βγάλανε ποδάρια καιν πήγανε βόλτα στο δάσος;

Τα χονδροειδή ψέμματα που επιστρατεύονται για να δικαιολογήσουν την κατεδάφιση των κοινωνικών κατακτήσεων και κατ΄επέκταση των κοινωνιών προσβάλλουν στοιχειωδώς τη νοημοσύνη.
Ισχυρίζονται ότι είναι τα συνταξιοδοτικά ταμεία ελλειμματικά. Τότε γιατί τα διασπαθίζουν με τα στημένα δομημένα ομόλογα και τις παράνομες μίζες; Ο λογαριασμός είναι απλός: Από πρόσφατη έρευνα που έγινε σε δέκα χιλιάδες περίπου επιχειρήσεις το 37% των εργαζόμενων ήταν ανασφάλιστοι. Το συνταξιοδοτικό σύστημα έχει έσοδα και δαπάνες. Όταν με την παγκοσμιοποίηση και την κατόπιν έξωθεν επιβολής συμπεφωνημένη ανοχή του κράτους απέναντι σε απάνθρωπες συνθήκες εξαθλιωτικής ανασφάλιστης εργασίας χιλιάδων δυστυχούντων αλλοδαπών, γίνεται η μαύρη εργασία ο κανόνας σε ολόκληρους κλάδους, για ποιο συνταξιοδοτικό μιλάνε;
Όταν ο ίδιος ο πρώην υπουργός εργασίας απασχολεί ανασφάλιστους αλλοδαπούς, ποιο ασφαλιστικό διατείνονται ότι θέλουν να διασώσουν;
Και όταν η λύση βρίσκεται στην κατεδάφιση των συνταξιοδοτικών αποδοχών και των ορίων ηλικίας, οι διακοπές ρεύματος και τα βουνά των σκουπιδιών αποτελούν τη φυσική συνέπεια. Η ποινικοποίηση των συνδικαλιστών μόνο όξυνση της κοινωνικής σύγκρουσης μπορεί να επιφέρη. Σπέρνουν ασύστολα τους ανέμους. Ολόκληρη η κοινωνία δυστυχώς θα θερίση της θύελλες. Γιατί παραμένει δέσμια του κομματισμού. Των λιμοκοντόρων που από καταβολής του ελλαδικού κρατιδίου βαυκαλίζονται να το εκμαυλίζουν.

Αναμφίβολα το συνταξιοδοτικό σύστημα περιέχει ανισότητες και αδικίες, που λειτουργούν κατάφωρα σε βάρος της πλειοψηφίας των εργαζόμενων. Όχι μόνο το συνταξιοδοτικό, αλλά το σύνολο των εργασιακών σχέσεων. Ένα από τα δεινά του είναι οι επιχειρήσεις δημοσίου δικαίου, που στάθηκαν πάντοτε θύλακες του συστήματος κομματικής πελατείας, στην ουσία δηλαδή αποτέλεσαν διάβρωση της δημοκρατικής αρχής, με την καλλιέργεια του κομματοσκυλισμού. Προσωποληψία, αναξιοκρατία, διαβρωμένοι και εικονικοί διαγωνισμοί πρόσληψης.
Το καθεστώς πάντοτε προσπάθησε να δημιουργήση τους πραιτοριανούς του, με την παροχή προνομίων. Παράλληλος στόχος στάθηκε και η νόθευση της προοπτικής και της λειτουργίας αυτών των μηχανισμών, όπως ο στρατός, τα σώματα ασφαλείας, τα στελέχη των κυβερνητικών μηχανισμών, οι καλοπληρωμένοι κοντυλοφόροι. Αυτοί αποτελούν την ταράτσα των αποκαλούμενων "ρετιρέ". Ένα καθεστώς σκανδαλώδους προνομιακής ανισότητος, που δημιούργησε και καλλιέργησε ο κομματισμός.

Στην ουσία όμως η επιδιωκούμενη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, την πρώτη φάση μόνον της οποίας αποτελεί το πρόσφατο αντικοινωνικό νομοθέτημα, αποβλέπει σε όσους είχαν μεν σχετικά καλύτερες απολαβές, τις οποίες όμως ισοπέδωσε η απάτη του ευρώ, καθώς και τα ασθενέστερα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα. Το φαινόμενο των νεόπτωχων που κατακλύζει την Ευρώπη, παίρνοντας διαστάσεις ανοιχτής ή καλυμμένης εξαθλίωσης για πολλούς στην Ελλάδα, θα ενταθή ακόμη περισσότερο. Το χαμερπές επιχείρημα της παγκοσμιοποίησης: "Δημιουργήστε αφρικανικές συνθήκες στον τόπο σας, για να επενδύσουμε σε σας και όχι στην Ουγκάντα", καθώς και το σύνθημα "Ελλάς-Κίνα συμμαχία" παρότι προσβάλλουν πάσα έννοια αξιοπρέπειας και νοημοσύνης, εξακολουθούν να εκφέρονται ασύστολα από τους κρατούντες και να γίνονται αποδεκτά από τους κομματικούς θαμώνες.

Η παγκοσμιοποίηση αποτελεί μια μοιραία επιλογή του συστήματος. Κάποια από τα κέντρα εξουσίας εξουσίας έχουν ισχυροποιηθεί σε υπέρμετρο βαθμό και μπορούν να επιβάλλουν τις επιλογές τους μονοδιάστατα στο λεγόμενο άρχον συγκρότημα.
Ενώ η ανάπτυξη είχε φτάσει ένα επίπεδο, όπου η πραγματοποίηση μιας αξιοπρεπούς ζωής κατέστη εφικτή για το σύνολο της ανθρωπότητας, αυτοί τουναντίον επέλεξαν την επιβολή της αυξανόμενης εξαθλίωσης στην οικονομία, του αυξανόμενου αυταρχισμού και καταπίεσης στη διακυβέρνηση και του σκοταδισμού στη διάδοση της πληροφορίας.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η παγκοσμιοποίηση κατατρώει το αστικό καθεστώς. Όποτε η κεφαλαιοκρατία κινήθηκε στη βάση της κατάφωρης παραβίασης των διακηρυγμένων αστικών αρχών, έπαιξε με τη φωτιά, υποσκάπτοντας τα θεμέλια της.
Η φάση του ιμπεριαλισμού και η υπερεκμετάλλευση των αποικιών οδήγησε στην νάπτυξη του αντιαποικιακού κινήματος και του κινήματος των αδεσμεύτων. Οι χώρες που ακολούθησαν την οδό της εθνικής απελευθέρωσης προεξέτειναν τις κοινωνικές τους επιλογές, που αμφισβητούσαν τις καπιταλιστικές δομές, εφαρμόζοντας διάφορα πειράματα σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
Ο φασισμός στη συνέχεια οδήγησε στην πρόσδεση μεγάλου τμήματος της Ευρώπης στο Σοβιετικό μπλοκ. Ο πόλεμος των πολιτισμών, που αποτελεί το σύγχρονο σχεδιασμό της αμερικανικής πολιτικής, έχει καταρρακώσει διεθνώς το γόητρό της, ριζοσπαστικοποιώντας εναντίον της μεγάλες μάζες ανθρώπων σε όλες τις ηπείρους.

Η εμμονή στη διεθνή εξαθλίωση αντιφάσκει στη βασική αρχή της καφαλαιοκρατίας, που είναι η ανάπτυξη. Την οδηγεί σε πρωτοφανή μαρασμό, κρίσεις και αξεπέραστα αδιέξοδα. Η αδηφαγία αποδεικνύεται ως η μόνιμη σχιζοφρένεια της γερασμένης εξουσίας.

Ενώ τα σοσιαλιστικά πειράματα που έλαβαν χώρα, είχαν κατά κανόνα την αρετή και την ευελιξία της αυτοκατάργησης τους, μετά τη διαπίστωση ότι δεν επέτυχαν την επιδιωκόμενη ουσιαστική αλλαγή, η αστική κοινωνία ακολουθεί την οδό του βροντόσαυρου. Οι προϊστορικοί δεινόσαυροι κατατρώγοντας κάθε χορταράκι στο διάβα τους απόκτησαν τεράστιο σώμα. Το κεφάλι τους παρέμεινε δυσανάλογα μικρό παραβιάζοντας τους στοιχειώδεις νόμους της προσαρμογής. Το είδος ήταν επόμενο να εκλείψη ολοσχερώς και δαπαντός.

Το ερώτημα βεβαίως είναι ποια θα είναι η εξέλιξη, όταν ο καπιταλιστικός βροντόσαυρος σηκώσει τα πόδια ανάποδα, εποχή που βρίσκεται κατά τη γνώμη μου πολύ κοντά μας. Ότι αυτή η στιγμή πλησιάζει φαίνεται από την μπόχα που αναδύουν οι σύγχρονες κοινωνίες. Εκτιμώ ότι πρόκειται για δυσοσμία αποσύνθεσης.
Θα συμπαρασύρη στο βάραθρο ο επιθανάτιος ρόγχος της όλη την ανθρωπότητα;
Η μήπως κάποιοι επιτήδιοι και αμετανόητοι θα καταφέρουν να ανασυνθέσουν μελλοντικά από τα υλικά κατεδάφισης των Φράνκενσταϊν Τζούνιορ;

Οι απαντήσεις σε τέτοιου είδους οντολογικά ερωτήματα νομίζω ότι δεν μπορούν να έχουν τελεολογικό χαρακτήρα. Ούτε η άνευ όρων απαισιοδοξία, ούτε και η απριοριστική αισιοδοξία μπορούν να δώσουν απαράβατες απαντήσεις. Η ιστορία διέψευσε και τις δύο τάσεις, που απολήγουν στην επιστημονοφανή ή υπερβατική προφητεία. Διότι ο ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΠΑΡΑΓΩΝ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΠΑΝΤΟΤΕ ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ. Οι επιλογές των ανθρώπων, ως πολιτικά υποκείμενα είναι αυτές που θα δώσουν την όποια διέξοδο, πέρα από επιστημονικούς σοσιαλισμούς και ελεύσεις αντιχρίστων ή άλλου είδους εξ αποκαλύψεως σωτήρων ή τεράτων.

Η ανθρώπινη ελευθερία σφραγίζει και την ανθρώπινη υπευθυνότητα, όπως εντόπισε η φιλοσοφία του υπαρξισμού. Η ανθρώπινη ύπαρξη με την έννοια των δυνατών επιλογών θα χαρακτηρίζεται πάντοτε από ένα ρωτηματικό, όπως διαπιστώνει ο Ζαν Πωλ Σαρτρ στο "Τι Είναι Λογοτεχνία".

Η "δικτατωρία του προλεταριάτου" αποδείχτηκε απορριπτέα ως κοινωνική-πολιτική ουτοπία, πρώτα απ΄όλα από τους ίδιους τους θιασώτες της. Η Μαρξιανή τελεολογία αποδείχτηκε ονείρωξη από την ίδια την εμπειρία του μαρξιστικού κινήματος.
Όμως το όραμα μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας παραμένει μέσα στο δίνη των διογκούμενων αδιεξόδων της σύγχρονης πτώχευσης της αστικής προοπτικής ζωντανότερο παρά ποτέ. Και αυτό δεν το δημιούργησαν ο Μαρξ και ο Ένγκελς, αλλά ο Πυθαγόρας, ο Πλάτων και άλλοι κλασσικοί Έλληνες Σοφοί, αποδεικνύοντας ότι η ιδανική κοινωνία δεν αποτελεί ένα ονειρώδες και άπιαστο ιδανικό, αλλά είναι εκείνη η κοινωνία που εμφορείται από ιδανικά και αναπτύσσεται βάσει αυτών.