ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑΣ - ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΜΕΡΟΣ

Το έθνος πρέπει να μάθη να θεωρή εθνικόν ότι είν΄αληθές

Διονύσιος Σωλομός


Διαπρεπή οι αθάνατοι
έδωσαν τών ανθρώπων
και ατίμητα δώρα
αγάπην, αρετήν,
εύσπλαχνον στήθος.

Ανδρέας Κάλβος


Σε προηγούμενο μέρος του σημειώματος είχα διακρίνει ως σημαντικές τις συνέπειες της απόσυρσης που συνέβησαν στο θεσμικό επίπεδο, σε συνδυασμό με τα γενικότερα προβλήματα που αντιμετώπισε η κυβέρνηση στη διαδικασία αποδοχής (ουσιαστικά πρόκειται για απόρριψη) της εκπαιδευτικής της πολιτικής. Με την αντίστοιχη μνεία και αποτίμηση στο αντίστοιχο κόστος, το οποίο συνίσταται στη μη επανεκλογή της υπουργού παιδείας στις πρόσφατες εκλογές, στην αποπομπή της από την κυβέρνηση, καθώς και την αποπομπή του υπουργού δημοσίας τάξεως με ταυτόχρονη κατάργηση του υπουργείου, σκόπευα να κλείσω αυτό το σημείωμα.

Είναι όμως νομίζω σημαντικό να γίνη στα πλαίσια του σημειώματος μια αναφορά στην αξιολόγηση των μέχρι σήμερα σχολικών βιβλίων της ιστορίας. Κάτι που δεν έγινε νομίζω από την πλειοψηφία όσων κατέκριναν το νέο "πόνημα". Διότι θεωρώ ότι τα σχολικά βιβλία ιστορίας χρειάζονται μια αναθεώρηση σε βάθος, όχι βεβαίως στην κατεύθυνση που επιχειρήθηκε.

Νομίζω ότι είναι ιδιαίτερα δύσκολο για τον κάθε καλοδιάθετο πολίτη να δή κριτικά αυτά τα βιβλία, διότι με αυτά έχουμε γαλουχηθεί. Από την τρυφερή παιδική ηλικία δεχθήκαμε σαν μαθητές κατ΄αρχήν μια συγκεκριμένη διδασκαλία της μυθολογίας. Η παιδικός ψυχισμός εμφανίζει μια ιδιαίτερη δεκτικότητα απέναντι στο μύθο. Παρασκευασμένος από τα παραμύθια, τα οποία συμβάλουν αποφασιστικά στην κοινωνική συγκρότηση του παιδικού ψυχισμού, θέτοντας τις βάσεις αυτού, που ονομάστηκε συλλογικό ασυνείδητο, γλιστράει πολύ απαλά στο χώρο της μυθολογίας, η οποία του διοχετεύει τις πρώτες συγκροτημένες εικόνες εκείνων των αρχετύπων, που ξεκινούν να δομούν την πολιτισμική και εθνοτική του πρωτογενή συνείδηση. Η μετάβαση από τη διδασκαλία της μυθολογίας σε αυτή της ιστορίας γίνεται επίσης με πολύ μαλακό τρόπο, που δεν είναι ευδιάκριτος από την παιδική κρίση. Η παράλληλη συστηματική διοχέτευση των θρησκευτικών εννοιών, εξειδικεύουν όσα το παιδί έχει δεχτεί σ΄αυτό τον τομέα από το στενό οικογενειακό περιβάλλον του, κύρια από τη μητέρα του, η εμπιστοσύνη απέναντι στην οποία αποτελεί ακόμη ψυχοσωματικό σύνδρομο. Με αυτό τον τρόπο λαμβάνει χώρα και μια προσαρμογή του γλωσσικού οργάνου σένα σύστημα καθορισμού βασικών εννοιών. Και αυτό έχει μεγάλες συνέπειες για το γλωσσικό κώδικα. Διότι η δυναμική της γλώσσας μπορεί να συμβάλλη λειτουργικά στη συγκρότηση των εννοιών, η συγκεκριμένη όμως νοηματοδότηση των λεκτικών της στοιχείων από τον άμεσο συλλογικό παράγοντα αντεπιδρά εξίσου αποφασιστικά.

Ο όρος "γαλουχώ" νομίζω ότι αποδίδει με μοναδική γλαφυρότητα το μονοσήμαντο μονοπάτι που οδηγεί από το θυλασμό της μάννας μας στη διδασκαλία της ιστορίας όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης. Όπως επίσης είναι χαρακτηριστικότατο, ότι οι αξίες που επενεργεί αυτή η γαλούχιση στάθηκε δυνατό να αμφισβητηθούν μόνο μετά τη διάλυση των παραδοσιακών οικογενειακών δεσμών και θεσμών στην Ελλάδα. Εδώ θέλω να σημειώσω, ότι πρίν επιχειρηθεί η μαζική αποδόμηση συγκεκριμένων αξιών, τα κυκλώματα που την προωθούν, φροντίζουν αυτές να καταρρακωθούν προηγουμένως από κάποιους υποτιθέμενους θεματοφύλακες αυτών των αξιών. Έτσι της "μοντερνιστικής" λέλαπας του πασοκισμού προηγήθηκε η γελοιοποίηση και ο ε ξευτελισμός του τρίπτυχου Πατρίς-Θρησκεία-Οικογένεια από τα μεμέτια της χούντας. Αυτή την ψευτοδιελκιστίνδα εκφράζουν σήμερα ως κεντρικοί πόλοι γενικότερων χώρων τα πολιτικά αδέλφια Συνασπισμός και Λάος, που αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος και τσιμεντάρουν μεσοπρόθεσμα την μονοκρατωρία του δικομματισμού στην Ελλάδα (στην όποια του παραλλαγή).

Αναμφίβολα τα μηνύματα που διοχέτευσαν τα σχολικά βιβλία στους μαθητές είναι ισχυρά και συμβάλλαν αποφασιστικά στη διάσωση της ελληνικής συνείδησης. Βεβαίως η Ελληνικότητα είναι ιδιότητα καταγραμμένη στα κύτταρα του Γένους. Διαθέτει μια αυτόνομη δυναμική, που ξεπερνά τα όρια κάποιας συγκεκριμένης παιδείας. Οι περισσότεροι από αυτούς που πρόσφεραν τη ζωή τους στην επιβίωση του τόπου, συχνά δεν ειχαν αντικρίσει καν σχολικό θρανίο. Ο τόπος αυτός μοιάζει να διαθέτη μια απροσμέτρητη πνευματική χάρη, που μεταδίδεται με μεταφυσικό τρόπο από γενιά σε γενιά. Πίσω από κάθε Έλληνα, αν σκάψη κανείς, θα δη να ξεπροβάλλουν κάποιοι ήρωες, στρατηλάτες, μαχητές, διδάσκαλοι, ασκητές. Μορφές αγνές που εξαγνίζουν και δυναμώνουν τον γενετικό κώδικα, λιμάροντας πάνω στο χρόνο κάτι σαν διαχρονικά στολίδια, που πάλλονται επενεργώντας επαγωγή και συντονισμό. Όμως παρά ταύτα, πρέπει να δούμε τον ιδιάζοντα ρόλο της παιδείας στην πορεία των εποχών, όσο αφορά την επενέργειά της στη συγκρότηση της Ελληνκής ιδιοσύστασης. Χωρίς τις φιλοσοφικές σχολές, τον αγώνα των μεγάλων διαφωτιστών και εμψυχωτών της Φυλής, χωρίς τις φιλικές εταιρίες, αλλά και τον πιό μικρό πολιτιστικό σύλλογο στην φτωχογειτονιά ή το απόμακρο χωριό, χωρίς τα ασκηταριά, αλλά και το μεγάλο σχολείο που λέγεται περιπλάνηση - για ένα λαό κατ΄εξοχήν αποδημητικό και ναυτικό - η Ελληνική Συνείδηση δεν θα είχε ούτε κατ΄ιδέαν αυτό το μεγαλείο. Ο Ελληνισμός είχε πάντοτε δύο μπαστούνια στην κοπιώδη ανοδική του πορεία: Το δόρυ και τη γραφίδα. Στην ουσία πρόκειται για ένα και το αυτό: Οξύτης. Πνεύματος και σθένους. Διότι η μάχη του Έλληνος συγκροτεί λόγο. Και ο λόγος του δομεί μάχη.

Κατά συνέπεια, τώρα που η διδασκαλία της ιστορίας υφίσταται την κατά μέτωπο επίθεση, είναι η κατάλληλη στιγμή για αντεπίθεση. Δεν πρέπει λοιπόν να αρκεστούμε στην προάσπιση των κεκτημένων, αλλά να επιδιώξουμε εμείς πεπεταίρω βελτίωση. Και αυτό το εγχείρημα συνεπάγεται επιπρόσθετες δυσκολίες. Διότι ο αντίπαλος, εναντίον του οποίου καλούμεθα να στοχεύσουμε, δεν είναι πλέον μόνο εξωτερικός, αλλά βρίσκεται και μέσα μας. Ο γάλλος φιλόσοφος Ζαν Πωλ Σάρτρ στιγμάτισε αυτή την ανθρώπινη αδυναμία με τη ρήση: "Η κόλαση είναι οι άλλοι."

Η αναφορά μου στις αδυναμίες των διδακτικών εγχειριδίων και του μέχρι σήμερα τρόπου διδασκαλίας της ιστορίας - ξεκαθαρίζω ότιν προέρχεται από την περιορισμένη οπτική ενός μελετητού τειχοποιείας και οπλισμένου σκυροδέματος - που έπεται, αποτελεί απλά και μόνο ένα ερέθισμα, μια κάποια πρόταση παραδειγματικού χαρακτήρα, στα πλαίσια της έκκλησης που ακολουθεί:

ΚΑΛΩ ΤΟΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ "ΑΝΤΙΒΑΡΟ" ΚΑΙ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΩΝ ΠΟΥ ΑΝΤΙΠΑΛΑΙΨΑΝ ΜΕ ΠΑΡΡΗΣΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ - ΤΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ¨ΑΡΔΗΝ", "ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ", "HELLENIC NEXUS", "ΙΧΩΡ", "ΔΑΥΛΟΣ" ΚΑΙ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΠΑΛΑΙΨΑΝ ΜΕ ΠΑΡΡΗΣΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟ κ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟ, ΤΟΥΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ κ.κ. ΖΟΥΡΑΡΗ, ΓΙΑΝΝΑΡΑ, ΣΑΡΡΗ, ΜΕΡΑΚΛΗ κ.α., ΤΟΥΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ κ.κ. ΠΑΠΑΘΕΜΕΛΗ, ΑΔΩΝΗ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ, κ.α., ΤΟΝ ΠΡΕΣΒΥ κ. ΣΤΟΦΟΡΟΠΟΥΛΟ, ΤΟΝ κ. ΜΑΝΩΛΗ ΓΛΕΖΟ, ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΜΕΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΕΡΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΕΩΣ ΠΟΥ ΑΝΤΙΤΑΧΘΗΣΑΝ ΣΤΗ ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΝΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΟΥΝ ΕΞΩΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΩΘΗΣΕΩΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΝΕΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ.
ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΟΚΥΨΗ ΝΑ ΣΥΖΗΤΗΘΗ ΔΙΕΞΟΔΙΚΑ ΣΤΑ ΕΝΤΥΠΑ, ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΑΙ ΣΕ ΑΝΟΙΚΤΕΣ ΚΑΤΑ ΤΟΠΟΥΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΩΝ. ΝΑ ΔΙΕΞΑΧΘΗ ΕΡΑΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΩΡΕΑΝ ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΣΕ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΜΑΘΕΙΣ ΠΑΣΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ. ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΕΚΤΑΘΗ Ο ΓΟΝΙΜΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΒΗ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΣΥΝΕΙΔΗΤΗ Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΥ.
ΝΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΟΥΝ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΠΑΝΤΟΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΞΩΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΗ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΑΣ ΑΝΟΙΧΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΝΗΚΕΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ
ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ - ΕΞΙΣΤΟΡΕΙ ΤΗ ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΑΔΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΑΝΑΔΩΝ ΜΑΣ.
Η ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΚΑΛΩ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΑΛΒΑΝΟΥΣ, ΤΟΥΡΚΟΥΣ, ΚΟΥΡΔΟΥΣ, ΑΡΜΕΝΗΔΕΣ, ΣΚΟΠΙΑΝΟΥΣ, ΒΟΥΛΓΑΡΟΥΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΑΠΟΨΕΙΣ ΝΑ ΤΙΣ ΚΑΤΑΘΕΣΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΗ ΖΗΜΩΣΗ. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΛΑΟΣ ΠΟΘΕΙ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ. ΔΕΝ ΦΟΒΑΤΑΙ ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΑΣΧΕΤΩΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΕΩΣ. ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΔΕΧΘΟΥΜΕ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΑΣ ΑΤΟΠΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΝΑ ΣΥΜΠΟΡΕΥΤΟΥΜΕ.

ΔΙΟΤΙ ΔΕΝ ΚΡΙΝΟΜΕΘΑ ΜΟΝΟΝ ΩΣ ΕΘΝΗ ΚΑΙ ΛΑΟΙ ΑΛΛΑ ΠΡΩΤΙΣΤΩΣ ΩΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ

ΚΑΛΩ ΤΟΝ ΣΥΜΠΑΘΕΣΤΑΤΟ κ. ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣΩΠΟ ΑΠΟΔΕΙΓΜΕΝΗΣ ΚΑΛΗΣ ΘΕΛΗΣΕΩΣ, ΤΟΥΣ κ.κ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ ΚΑΙ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΔΕΙΞΕΙ ΟΤΙ Η ΒΑΘΕΙΑ ΚΑΛΩΣΥΝΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΟΥΣ ΑΠΑΞΙΕΙ ΤΙΣ ΦΤΗΝΕΣ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΝΑ ΕΝΤΑΧΘΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΩΤΟΣΤΑΤΗΣΟΥΝ ΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΠΡΑΣΠΑΘΕΙΑ

ΚΑΛΩ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΠΙΚΕΦΑΛΕΙΣ , ΤΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΛΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΝΑ ΚΑΤΑΔΕΙΞΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΟΤΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΠΟΦΑΙΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΜΗΧΑΝΑΚΙΑ ΤΗΣ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑΣ ΑΛΛΑ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΤΟΥΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ

ΚΑΛΩ ΤΟΥΣ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΕΛΛΗΝΕΣ

ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΔΩΡΟ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ

ΜΕ ΔΙΑΘΕΣΗ ΕΙΛΗΚΡΙΝΕΙΑΣ - ΤΑΠΕΙΝΟΤΗΤΑ - ΜΕΤΡΙΟΠΑΘΕΙΑ - ΑΝΟΙΧΤΟΚΑΡΔΗΣ ΑΠΟΔΟΧΗΣ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΚΑΙ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΕΣ

ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕ ΑΝΥΠΟΧΩΡΗΤΟ ΣΘΕΝΟΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΡΟΦΗ - ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΝΥΠΑΡΚΤΩΝ ΠΕΡΓΑΜΗΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΞΕΝΩΝ ΙΕΡΩΝ ΣΥΜΒΟΛΩΝ

ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΑΛΛΑΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΑΣ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΑ

ΚΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΣΟΥΜΕ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΑΝΑΔΥΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ:
ΤΟΝ ΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΟ ΤΟΥ ΕΦΙΑΛΤΟΥ
ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ